Edward De Knock: “Onze houtoven zal nooit verdwijnen”

Philippe Verhaest

Onze redacteur Philippe Verhaest en fotograaf Ronny Neirinck rijden deze zomer de N50, de aloude steenweg tussen Brugge en Kortrijk, af en houden halt bij intrigerende plekken en mensen.

In dit tweede deel schuiven ze aan bij bakker Edward De Knock. “We bakken al sinds 1882 ons brood in een echte houtoven en zijn daarmee uniek in West-Vlaanderen”, zegt hij trots.

Roadtrippen langs de N50 (2): Oostkamp-Zwevezele
Roadtrippen langs de N50 (2): Oostkamp-Zwevezele© kw

Het verhaal van Bakkerij De Knock voert ons terug naar het gezegende jaar 1882. Landbouwer Eduardus De Knock opent in de Kortrijksestraat in Oostkamp een bakkerij en legt zo – waarschijnlijk – onbewust de basis van een mooi verhaal dat ondertussen al 133 jaar aanhoudt.

Anno 2015 staat met Edward De Knock een naamgenoot van de stamvader aan het hoofd van de bakkerij. Ook de waarden van weleer worden nog altijd hoog in het vaandel gedragen. “Traditie is geen hol woord bij ons“, opent Edward het verhaal.

“Hoewel de tijden fel veranderd zijn, bakken wij nog altijd onze broden in een rechtstreeks verwarmde houtoven. En daar zijn we redelijk uniek in. Zeker in West-Vlaanderen, maar waarschijnlijk in heel het land.”

Het gebruik van de houtoven werd van vader op zoon doorgegeven. Na stichter Eduardus of Edward kwam Joannes of Jan, daarna volgde Karel en nu staat de 58-jarige Edward aan het hoofd. Ondertussen werkt de vijfde generatie De Knock al mee in de zaak : Karel (30). “Dat we die voornamen laten terugkomen, is een bewuste keuze. Zo hameren we nog eens extra op waar onze familie voor staat. Maar dat betekent nu ook weer niet dat Karel verplicht zal zijn om een van zijn toekomstige kinderen Jan te dopen”, lacht Edward.

LIEFDE VOOR DE STIEL

Wie bij Bakkerij De Knock aanklopt voor een chocoladekoek of pistolet, is eraan voor de moeite. “Wij bakken enkel brood, het oerproduct van een bakkerij. Maar dat doen we met heel ons hart. Naast de traditionele broden bieden we elke weekdag enkele varianten aan : vijgenbrood, koekenbrood, notenbrood…”

Bakkerij De Knock met Edward, Rita Devos en de kinderen Louise en Karel.
Bakkerij De Knock met Edward, Rita Devos en de kinderen Louise en Karel.© Ronny Neirinck

“En ons brood smaakt nog altijd hetzelfde als 133 jaar geleden, dankzij de houtoven. Het brood wordt op die manier letterlijk dichtgeschroeid en dat zorgt voor een unieke smaakbelevenis. Mocht mijn voorvader Edward hier binnenstappen, hij zou zo weer aan de slag kunnen.”

De familie De Knock behoort zonder twijfel tot de oudste bakkersfamilies van West-Vlaanderen. “En daar zijn we bijzonder trots op”, zegt Edward. “Zeker het feit dat het ambacht van vader op zoon is doorgegeven, vinden we belangrijk. Maar ikzelf – en ook Karel – werden nooit verplicht om in de zaak te stappen. Het is de liefde voor de stiel die ons naar de houtoven dreef”, glimlacht hij.

“En we doen het ook gewoon veel te graag. Een leven zonder bakkerij kunnen we ons niet voorstellen. Karel wist al bij zijn eerste communie dat hij bakker zou worden.”

IETS VOOR BOKRIJK…

De houtoven wordt elke dag meermaals met een flinke lading eikenhout aangestoken. “Het aantal kilo’s hout dat we jaarlijks verbranden, is niet te tellen“, lacht Edward. “Het zorgt er natuurlijk voor dat we iets geconcentreerder moeten werken dan een andere bakker, maar het resultaat doet ons die extra inspanningen snel vergeten. Bij ons smaakt het brood nog net als dat van vroeger, dat op de boerderij gebakken werd. Veel handelaars schermen graag met het feit dat ze artisanaal werken. Wel, wij doen het ook nog écht.”

Een broodautomaat wíllen we echt niet. Menselijk contact gaat boven alles

En die werkwijze zorgt ook voor klanten die speciaal naar De Knock afzakken. “Dat is net onze sterkte. Veel mensen denken dat een houtoven iets is voor in Bokrijk, maar hier – in Oostkamp – is hij nog een dagelijkse realiteit. En hij heeft een pak voordelen. Wij gebruiken geen verbeteraars en ons brood blijft dagen vers. Je moet het niet in de diepvries steken”, knipoogt Edward.

OVERBEKENDE FAMILIE

Met Karel staat de vijfde generatie De Knock klaar om de bakkerij richting toekomst te sturen. “En dat zal ik mét de houtoven doen”, benadrukt Karel. “Die zal nooit uit onze bakkerij verdwijnen. Tijdens mijn opleiding kreeg ik wel een volledig andere manier van werken aangeleerd. Net daarom wil ik dit ambacht in stand helpen houden. Het mág gewoon niet verloren gaan. Anders krijg je een soort eenheidsworst en zal alle brood hetzelfde smaken.”

In Oostkamp is Bakkerij De Knock een naam als een klok. “Iedereen kent ons. Na 133 jaar mag dat wel”, grinnikt Edward. “Maar we zijn ook erg sociaal. Mijn vader zat in tal van verenigingen en had nog een broodronde, ik heb jarenlang bij de eerste ploeg van KSV Oostkamp gespeeld…”

“En veel klanten komen hier al generaties lang. Mijn vrouw, die de winkel doet, maakt graag tijd voor een praatje met de vaste klanten.” Rita knikt. “Het gebeurt zelfs dat de écht vertrouwde gezichten even naar de privé komen om hun hart te luchten. Die mensen zijn veel meer dan klant. Het zijn vrienden geworden.”

Ik heb een gouden vrouw. Zonder haar zou de bakkerij niet zijn wat ze is

Edward beaamt dat. “De dag dat we de mensen als een nummer moeten behandelen, stoppen we ermee. Net daarom willen we ook geen automaat plaatsen. Dat is erg makkelijk : muntje erin, nummertje intoetsen en daar is je brood. Maar dat menselijke contact willen we niet kwijt. En het moet gezegd worden : ik heb een gouden vrouw. Zonder haar zou de bakkerij niet zijn wat ze is.”

Edward werkte 38 jaar lang zo goed als de klok rond. Nu doet hij het iets kalmer aan en is de zaak op zondag en maandag gesloten. “Maar tijdens de week ben ik nog altijd om 2 uur ‘s nachts uit de veren. In de nacht van vrijdag op zaterdag is dat zelfs een uurtje vroeger.”

“En ik ben oprecht gelukkig dat Karel de zaak zal overnemen. Zolang hij me kan gebruiken, blijf ik erin meedraaien. De toekomst van Bakkerij De Knock is alvast weer voor een generatie verzekerd. En hopelijk vindt Karel een goeie vrouw om dan samen het voortbestaan te verzekeren !”

Wie is Edward De Knock?

PRIVÉ

Edward De Knock (58) en zijn vrouw Rita Devos (53) runnen Bakkerij De Knock aan de Kortrijksestraat in Oostkamp. Ze zijn de ouders van Louise (31), Jan (30) en Karel (25). Lola (6) is hun kleindochter.

LOOPBAAN

Edward is sinds 1882 de vierde generatie die de bakkerij uitbaat.

VRIJE TIJD

Wijnliefhebber, uit eten gaan, reizen en lezen.

 Ronny Neirinck en Philippe Verhaest sprokkelen een zomer lang verhalen langs de N50.
Ronny Neirinck en Philippe Verhaest sprokkelen een zomer lang verhalen langs de N50. © Ronny Neirinck

Langs de route

KOEIEN OP STRAAT

In het centrum van Oostkamp hebben enkele handelszaken een levensgrote koe voor hun deur geplaatst. Zo ook De Kaasfee, al hopen we wel dat de zuivelproducten niet gemaakt zijn van de melk van dit polyester exemplaar.

Een vrolijke koe met de klanten lokken.
Een vrolijke koe met de klanten lokken.© Ronny Neirinck

SINT-PIETERSKERK

De Sint-Pieterskerk is een van de zes kerken van Oostkamp. Deze hallenkerk heeft een beschermde Romaanse achthoekige vieringtoren uit het einde van de 12de eeuw en is herbouwd in 1901. Het orgelfront dateert dan weer uit 1717.

Aan de voet van de Sint-Pieterskerk ligt nog een kleine begraafplaats.
Aan de voet van de Sint-Pieterskerk ligt nog een kleine begraafplaats.© Ronny Neirinck

GEMEENTEHUIS

Het gemeentehuis van Oostkamp is de thuishaven van de ruim 23.000 zielen van de gemeente. Oostkamp is een van de weinige plekken waar de N50 nog pal door het centrum loopt, wat natuurlijk de nodige drukte met zich meebrengt.

Het imposante gemeentehuis van Oostkamp kijkt uit over het centrum.
Het imposante gemeentehuis van Oostkamp kijkt uit over het centrum.© Ronny Neirinck

BUSHOKJE UIT VERVLOGEN TIJDEN

Aan de langgerekte brug over de spoorverbindingen tref je nog een bushokje uit lang vervlogen tijden aan. De bushalte draagt de bijnaam die de brug van de Oostkampenaars kreeg : de Rampe. En voor de statistici : vanop de Rampe kan je de bus nemen richting Tielt, Ruddervoorde en Oostkamp.

Vertrouwd zicht langs de N50: bushokjes uit vervlogen tijden.
Vertrouwd zicht langs de N50: bushokjes uit vervlogen tijden.© Ronny Neirinck

WONEN IN EEN RIJKSWACHTKAZERNE

Eind augustus 2014 werden op de site van de oude rijkswachtkazerne in Oostkamp 31 sociale woongelegenheden in gebruik genomen. Dat gebeurde met flink wat respect voor het verleden, want de oude kazerne en bijhorende officierswoning werden gerenoveerd en in het project geïntegreerd. Het project kostte in totaal 5 miljoen euro. Onder het centrale binnenplein is er ook een parkeergarage voor 25 auto’s.

De voormalige rijkswachtkazerne herbergt nu woongelegenheden.
De voormalige rijkswachtkazerne herbergt nu woongelegenheden.© Ronny Neirinck