Dr. Mathieu D’Hondt: “Een operatie uitstellen kan bij kankerpatiënten gevaarlijk zijn”

Dr. Mathieu D'Hondt tijdens een operatie. Tijdens de voorbije weken kon hij wel verder lever- en pancreastumoren blijven opereren. (gf)
Els Deleu
Els Deleu Medewerker KW

Wat we in coronatijden niet mogen vergeten, is dat ook kankerzorg blijft doorlopen. We focussen op het probleem van Covid-19 maar ook mensen met kanker moeten blijven geholpen worden en tal van ingrepen voor mensen met kanker kunnen niet uitgesteld worden.

In AZ Groeninge in Kortrijk moest onlangs een oefening gemaakt worden over hoe je kankerzorg en ingrepen voor kanker op een deftige manier kunt laten doorgaan in tijden die we hadden en ook nog kunnen hebben. Ruim een maand lang kon er niet geopereerd worden zoals anders. De niet-dringende operaties en ook consultaties in het ziekenhuis werden uitgesteld.

Dokter Mathieu D’Hondt kon wel lever- en pancreastumoren blijven opereren. “Het gedrag van de tumor bepaalt of deze dringend moet verwijderd worden of niet”, vertelt hij. “Er zijn kankers die traaggroeiend zijn en er zijn er die snel evolutief zijn. Ook elke patiënt is anders. Als een chemobehandeling die voor een operatie moet plaatsvinden afgelopen is, kan het gevaarlijk zijn om de operatie uit te stellen. Dat kan zeker het geval zijn bij uitzaaiingen van darmkanker ter hoogte van de lever of bij agressieve pancreastumoren.”

“Veel mensen overlijden aan Covid-19, maar het cruciale is ook om daarnaast bewuste keuzes te maken om geen bijkomende schade (collateral damage) te creëren door kankerpatiënten niet te behandelen of ingrepen te lang uit te stellen. In AZ Groeninge werden beredeneerde keuzes gemaakt die het verschil konden maken! Ik ben het ziekenhuis hier dankbaar voor.”

Dringende operaties

Als arts is dokter D’Hondt ook altijd blij geweest om te kunnen opereren. “Dan werd die ene stap in de behandeling toch gezet en is de kans weer groter dat het impact heeft gehad.”

Ieder ziekenhuis heeft volgens dr. D’Hondt tijdens de coronaperiode gezorgd voor een voldoende grote buffer om nog dringende operaties te kunnen uitvoeren.

“Een deel van de operatiezalen werden intensieve zorg. Zo konden de beademingstoestellen gebruikt worden voor intensieve zorgen van coronapatiënten.”

Zo ging AZ Groeninge van een twintigtal operatiezalen naar een zestal. “Daardoor moest men heel selectief zijn met wat er nog geopereerd kon worden.” Agressieve pancreastumoren en leveruitzaaiingen konden we blijven opereren gezien uitstel het behandelingsschema van de patiënten zou onderbreken of sowieso nefast zou zijn voor de prognose van de patient.

“Nu zitten we in de fase waar de Covid-19-maatregelen week na week herbekeken worden en gaan we naar een gefaseerde heropstart van het operatiekwartier. We krijgen per discipline een aantal operatiezalen en het is aan de diensten om deze te verdelen. Het is een kwestie van de zaaltijd beredeneerd in te vullen. Operatietijd is heel kostbaar geworden!”

Prioriteitenlijst

“Iedereen komt nu weer aan bod, uiteraard met een bepaalde prioriteit aan ingrepen. Ook bij operaties die via spoed komen zijn er nog gradaties in dringendheid.”

“Het VBS (Verbond der Belgische Beroepsverenigingen van Artsen-specialisten) maakte hiervoor een prioriteitenlijst per specialisme op. Wat weinig last bezorgt, wordt nog uitgesteld tot we over alle capaciteit beschikken.”

Dokter Mathieu D’Hondt wil zeker belichten dat het voor mensen met kanker die de voorbije weken geopereerd werden niet eenvoudig geweest is.

Emotioneel zwaar

“Die mensen kregen al een zware diagnose van kanker, werden opgenomen, hadden de angst of het goed zou komen en kregen de voorbije weken niemand van bezoek over de vloer. Je mag zeker niet onderschatten dat dit een emotioneel enorm zware periode geweest is.”

“Ik kreeg ook verhalen te horen van mensen die – als ze de televisie opzetten enkel maar nieuws over Covid-19 te horen kregen. Ze zeiden me dat zij wel met kanker geconfronteerd waren en dat dit ook even erg is. Het gevecht tegen kanker is meedogenloos en houdt geen rekening met een virus. Voor kankerpatiënten is de Covid-19-periode dubbel zo lastig.”

Ook dokter D’Hondt zelf zat in een rare situatie. “Collega’s gingen naar de Covid-19-afdeling en jij bent diegene die verder opereert. Er werden ook hier de nodige maatregelen getroffen zoals een Covid-19 test en beschermende kledij als de dringendheid van de operatie het niet toeliet om op de resultaten van de testen te wachten.”

De arts verving indien mogelijk de postoperatieve controle door een teleconsultatie. “Dat deed me nadenken en zal ik in de toekomst niet laten vallen. Patiëntencontact is belangrijk maar het vervangt natuurlijk geen echte consultatie.”

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier