De Coupure: de historische tweeling van Gent en Brugge

Redactie KW

Het zal velen ontgaan, maar Gent en Brugge hebben in het midden van de 18de eeuw een tweeling gebaard. Wie de vader en de moeder is, mag ieder voor zichzelf uitmaken, maar de tweeling is nog altijd springlevend. We hebben het over de Coupure, in Gent en in Brugge.

Tussen beide Coupures zijn heel wat overeenkomsten. Beide zijn in het midden van de 18de eeuw gegraven dankzij een octrooi van de Oostenrijkse keizerin Maria-Theresia. De Coupures hadden tot doel scheepvaartverkeer mogelijk te maken tussen Gent, Brugge, Oostende en de zee.

De Gentse Coupure werd gegraven in 1751-1753 omdat door de scheiding van de Noordelijke en de Zuidelijke Nederlanden de handel in onze regio fel achteruitging en een nieuwe impuls nodig had. Immers zowel de Schelde als de Sassevaart, later Kanaal Gent-Terneuzen, waren door de Nederlanders voor alle scheepvaart afgesloten en de tonnenmaat op de Lieve tussen Gent en Brugge was te beperkt. Het graven van de Coupure maakte een verbinding mogelijk tussen de Leie en het Kanaal Brugge-Oostende waarna de zee voor verder transport openlag.

De Coupure: de historische tweeling van Gent en Brugge

Door de stijging van de goederentrafiek dreigde Brugge een flessenhals te worden omdat alle schepen door de binnenstand moesten passeren en er werden gehinderd door bochten en bruggen. Daarom werd eveneens in de periode 1751-1753 in Brugge de Coupure gegraven. Dit was een soort omvaart die het Kanaal Gent-Brugge ter hoogte van het Minnewater verbond met het Kanaal Brugge-Oostende aan de Dampoort zonder dat schepen door het centrum moesten manoeuvreren.

De aanleg van de Coupure had voor- en nadelen. Enerzijds werd voor de verwezenlijking een stadswijk opgeofferd en verloor het Predikherenklooster het grootste deel van zijn tuin. Anderzijds vestigden zich langs de Coupure enkele bedrijven die zorgden voor de broodnodige tewerkstelling in de stad. Vanaf het midden van de 19de eeuw verloor de Brugse Coupure geleidelijk aan zijn economische betekenis omdat een volledige ringvaart werd aangelegd en schepen rond de stad konden varen. Nu is de Coupure deels als jachthaven ingericht.

(Chris Weymeis)