Damiaansite in Kortrijk is verkocht aan Poverello

Verantwoordelijken van Kerk in Kortrijk, Stad Kortrijk en Poverello samen met verschillende vrijwilligers van Poverello in de tuin van de Damiaansite. © (foto EDB)
Els Deleu
Els Deleu Medewerker KW

De kerk van Heilige Damiaan, het voormalige karmelietenklooster en de bijhorende stadstuin krijgen een nieuwe bestemming. De site werd verkocht aan Poverello.

Deken Geert Morlion en priester Guido Cooman maakten woensdagmorgen dit nieuws bekend. “We waren al een tijd aan het uitkijken naar een nieuwe invulling van de site, maar we wilden niet gaan voor het grote geld en ingaan op de vraag van bouwpromoteren“, luidde het. “Toen Poverello met de vraag naar ons kwam, waren we verheugd om op een dergelijke piste te kunnen werken want we waarderen het werk van Poverello die elke dag 80 tot 100 mensen voorziet van een lekkere vers bereide maaltijd.”

Godsgeschenk

“De nieuwe invulling van de Damiaansite met kerk, het voormalige karmelietenklooster en bijhorende stadstuin is weer een volgende stap in de uitrolling van het kerkenplan in Kortrijk,” aldus priester Guido Cooman. “In november kwamen we met het nieuws dat de Verrijzeniskapel in de Burgemeester Pyckestraat de nieuwe parochiekerk van de parochies Sint-Rochus en Damiaan wordt. Ondertussen is ook de Sint-Theresiagemeenschap op ‘t Hoge aan het nadenken om in het najaar de overstap naar de Verrijzeniskapel te maken. Als Damiaanparochie geven we nu de toekomst in handen van Poverello. Na het vertrek van de paters Karmelieten in 1995 is parochieheilige Damiaan een intermezzo van 25 jaar geweest tussen de karmelieten en Poverello.”

De bovenverdieping had al een sociale functie. Deze werd eerst verhuurd aan vzw Oikonde voor de opvang van dakloze mannen. Nu is het CAW er nog voorlopig gevestigd. De huur loopt nog tot eind 2022. Voor deken Geert Morlion is de overname van Poverello van de kerkelijke site een godsgeschenk: “de geschiedenis wordt verdergezet en blijft van christelijke oorsprong en blijft sociaal, van karmel naar parochie naar Poverello.”

Een duik in de geschiedenis

In 1903 besloot de karmelietenorde te investeren in een studieklooster voor wijsbegeerte in Kortrijk. Er werd hiervoor grond gekocht aan de Aalbeeksesteenweg.

Het kloostercomplex met bijhorende kloosterkerk Sint-Jozef en Sint-Albertuscollege was sinds 1906 gevestigd in de Aalbeeksesteenweg in Kortrijk. De Sint-Jozefskerk werd in december 1908 ingewijd. Het gebouw was 56 meter lang, 20 meter breed en 24 meter hoog. Tijdens WO I werden school, klooster en kerk in beslag genomen en gebruikt als hospitaal, als verblijfplaats voor vluchtelingen en als rouwkapel.

Tussendoor gingen de paters verder met hun apostolisch werk. In de loop van 1915 deelden ze een recordaantal van 90.000 Heilige Communies uit.

Na de oorlog werden er enkele herstellingswerken uitgevoerd en de school kon in 1919 weer van start gaan. Vanaf 1927 groeide het aantal studenten naar 50 en ook het klooster kende een uitbreiding. In 1940 veranderde het klooster weer in een opvangcentrum, ziekenzaal en rouwkapel. De nabijheid van het treinstation maakte de plaats van het kloostercomplex tot doelwit van de geallieerde luchtaanvallen. Tijdens bombardementen werd er geschuild in de kloosterkelders. Tijdens het bombardement in maart 1944 vielen er twee doden, maar de andere bewoners die in de kelders schuilden kwamen levend uit het puin.

Na het bombardement van 21 juli 1944 werd echter het volledige kloostercomplex vernield, ook de kerk die in maart 1944 nog gespaard gebleven was. Klooster en kerk werden heropgebouwd vanaf 1946, dit in een typische neo-Romaanse bouwstijl en onder leiding van architect Pieter Pauwels. De school herbegon haar werking in Waregem en keerde niet meer terug naar Kortrijk.

Vanaf 1948 konden de karmelieten weer in een eigen klooster wonen en in 1954 werd de nieuwe kerk ingewijd.

De Damiaansite.
De Damiaansite.© (foto EDB)

De Karmelieten verlieten Kortrijk in 1995. Toen werd hun kloosterkerk Sint-Jozef overgenomen door de H.Hartparochie, die de naam van de kerk na een jaar opdroeg aan Pater Damiaan die zalig verklaard werd. De oude voorlopige ‘zaal-kerk’ die de H.Hartparochie voordien gebruikte werd uit gebruik genomen. Kortrijk had de enige Damiaanparochie ter wereld. (bron: geschiendenis van de Karmelieten in Kortrijk door Greet Verschatse op Beeldbank Kortrijk)

Poverello

Poverello werd in de jaren 70 opgericht door Jan Vermeire, die in de Hendrik Beyaertstraat in Kortrijk geboren werd. Als zoon van een station-onderoverste verhuisde de 16-jarige Jan met zijn ouders naar Sint-Niklaas. Hij studeerde af als dokter in de geneeskunde en na een ommekeer nadat hij de Levende Jezus had ontmoet ging hij in de wijk De Marollen in Brussel wonen om zijn leven te delen met de meest behoeftigen uit de samenleving. In 1978 ontstaat daaruit het werk van Poverello, dat uitwaaide naar verschillende steden, waaronder ook al meer dan 30 jaar zijn geboortestad Kortrijk.

Nood aan nieuwe locatie

In 1988 startte Poverello in Kortrijk in de Spoorweglaan. “We zorgen er vijf dagen per week voor maaltijden aan mensen in nood”, aldus bestuurder Johan Van Eetvelde. “Het is niet enkel een plaats om te eten maar ook een ontmoetingsplaats.”

De vereniging is al enkele jaren op zoek naar een oplossing voor de beperking van de gebouwen. Er zijn op de huidige locatie problemen met laden en lossen, de gasten moeten er roken op de stoep, er is nood aan een betere keukeninrichting. De keuken waar de maaltijden bereid worden, bevindt zich momenteel op de eerste verdieping. De maaltijden worden op het gelijkvloers geserveerd. Poverello verwacht vanaf het najaar naar de Aalbeeksesteenweg te kunnen verhuizen.

De nieuwe site geeft naast het aanbieden van maaltijden in de toekomst bijkomende mogelijkheden zoals het inrichten van een gebedsplaats, een plaats voor gemeenschap van vrijwilligers en een vergaderruimte om groepen te onthalen. Hoe alles helemaal praktisch zal ingericht worden op de Damiaansite is nog niet duidelijk. De ontwijdingsprocedure voor de Damiaankerk is momenteel lopende. Er wordt verwacht dat er nog tot in de zomer eucharistie kan gevierd worden.

Poverello heeft nog nood aan vrijwilligers. Wie wil meehelpen kan zich melden in de Spoorweglaan 25-26 in Kortrijk. (EDB)

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier