Cartoonisten over hun aartsmoeilijk beroep: hoe lach je met een dodelijk virus?
Cartoonisten hebben elke dag een waaier van nieuws waar ze kunnen uit kiezen om iets actueels neer te pennen. Maar wat als er slechts één onderwerp het nieuws beheerst en lachen met een dodelijk virus gelijkstaat met dansen op een slappe koord? Wij vroegen het aan zes West-Vlaamse cartoonisten.
Marec, Zaza, Lectrr, Kama, Bart Vantieghem en Fien Cools… Deze zes West-Vlaamse cartoonisten genieten al sinds jaar en dag nationale faam in kranten en magazines. Elk in hun eigen stijl fileren ze de actualiteit en geven ze er een knipoog of kwinkslag aan.
Alleen is dat niet simpel dezer dagen, want al meer dan twee weken is corona zowat hét hoofdonderwerp. Niet alleen professioneel, maar ook persoonlijk draait hun leven rond het virus. Het helpt wel dat de vijf het naar eigen zeggen wel gewoon zijn om in isolatie te leven en dat ze als geen ander weten hoe humor een verschil kan maken in een moeilijke periode.
Zaza: “Cartoonisten zijn het orkest op de Titanic”
“Het is de meest gestelde vraag, als mensen ontdekken dat je als cartoonist je brood verdient: waar je die inspiratie haalt. Ze willen het mysterie doorgronden, maar er is helaas geen muze die over je neerdaalt en je zachtjes dialogen influistert. Bij mij verloopt het volgens een vast stramien. Allereerst zoveel mogelijk informatie verzamelen, wat niet moeilijk is in coronatijden. Daarna breng je je brein in rustmodus, door even op de bank te gaan liggen, een wandeling te maken, een appel te schillen… tijdens deze stap distilleert het brein uit alle verzamelde info en dialogen. Tenslotte bekijk ik alle ideeën kritisch en teken ik het beste uit in Photoshop.”
“Voor mij verandert er eigenlijk niet heel veel momenteel. Ik zit al twintig jaar in quarantaine. Ik leef wel mee met onze provincie, want een West-Vlaming heeft geen zittend gat. Dus ik kan wel begrijpen dat veel West-Vlamingen het lastig hebben tijdens deze lockdown. Een tip? Als je kan, ga fietsen. Even buiten, even actief zijn, rekening houdend met de richtlijnen natuurlijk.”
“Trouwens: voor het coronatijdperk durfde ik niet in de stad te fietsen en al zeker niet met kinderen, omdat het levensgevaarlijk was. Het aantal dodelijke fietsongevallen was niet bij te houden. Maar nu is het éindelijk weer veilig. Dat zal ik wel enorm missen als we weer allemaal de auto’s van stal halen.”
“Lezers vertellen mij dat ook cartoonisten van levensbelang zijn, maar nu hebben we vooral nood aan moedig verplegend personeel. De cartoonisten zijn zowat het orkest op de Titanic. Wij moeten het drama luchtig houden. In crisis vinden mensen troost in humor maar ook in boeken, films, muziek… Hopelijk vergeten de politici dat straks niet in vredestijd. Zelf blijf ik positief, dankzij mijn vrouw. Ik heb een vrolijke vrouw, wat een ongelooflijk voordeel is in zo’n tijden.”
Fien Cools: “We mogen er om lachen, maar niet om het even hoe”
Tot dusver houdt Fien er de moed in. Als fotografe zag ze een flink aantal opdrachten voor de komende weken geschrapt worden, maar de extra tijd neemt ze voor lief en vult ze met de verbouwingen aan haar woning en nog meer tekenen dan ze doorgaans al doet. Ook corona-cartoons.
Mogen we lachen met corona?
“Zeker wel. Er moet met alles kunnen gelachen worden. Maar niet op om het even welke manier. Je zal mij nooit horen lachen om het hoge dodental in Italië bijvoorbeeld, maar de manier waarop wij ons gedragen in quarantaine – denk maar aan de hamsterwoede – leent zich dan weer perfect tot grapjes maken.”
“Voor mij is humor een manier om met het leven om te gaan. Het voelt goed om anderen te doen lachen of glimlachen met een tekening, of door iets in een grappig, onverwacht perspectief te plaatsen. Schofferen daarentegen is niet mijn ding.”
Liever milde dan galgenhumor?
“Precies. Ik hou me sowieso ver van politieke humor of humor waarin bevolkingsgroepen geviseerd worden. Mijn humor is zacht en kinderlijk, relativeert ook. Ik zoek het eerder in woordspelingen dan in snoeiharde commentaren.”
Zag je zelf al cartoons passeren, die je bijzonder aanspraken?
“Er is zelfs een overload aan coronacartoons momenteel. Ik vermoed dat alle cartoonisten meer tijd hebben en zich hier op storten. Ik zie elke dag wel echt geestige cartoons passeren. Het is moeilijk om er iemand uit te kiezen, maar wat Lectrr doet vind ik alleszins heel knap. Hij neemt nooit een stelling in, maar weet een gegeven toch telkens opnieuw vanuit een heel leuke invalshoek te benaderen. Nooit grof, altijd sterk.”
Wat doe je zelf rond corona?
“Ik teken alles wat in mijn hoofd opkomt daarover en post dat bijna dagelijks op social media. Gewoon omdat ik denk dat mensen nu wel nood hebben aan wat vrolijkheid. Ik ontwerp ook sokkenpatroontjes voor Hero on Socks, een vereniging die met de opbrengst daarvan goede doelen steunt. Ik heb zopas nog een ludiek coronapatroontje uitgewerkt voor hen.”
“Voor de rest heb ik niet het gevoel dat ik veel kán doen. Ik ben nu eenmaal geen dokter of verpleegster. Maar ik probeer wel – en meer dan ik anders al doe – iemand een wenskaartje te sturen, de buurvrouw vanuit het raam te vragen hoe het met haar gaat, te glimlachen naar de kassierster in de supermarkt en mijn duim op te steken naar de pakjesbezorger… Ik hoop dan dat die kleine gelukjes een verschil maken voor iemand die zich even wat minder goed voelt.”
Hoe voel je je zelf bij dit alles?
“Ik ben een struisvogel op dat vlak. Zo lang ik zelf niet te hard getroffen word, wil ik me ook niet bang tonen. Tot nu toe gaat alles goed met mij en de mensen in mijn omgeving. Daarvan profiteer ik dan maar beter om me zo nuttig mogelijk bezig te houden, in plaats van angstig te zitten afwachten en te blokkeren. Dat lijkt mij de meest constructieve houding.”
“Als ik bijvoorbeeld zie wat er in de Verenigde Staten gebeurt, ben ik alleen maar dankbaar om de manier waarop de crisis bij ons wordt aangepakt. We hebben een goed opvangnet, de meesten houden zich aan wat voorgeschreven wordt… Ik kan op dit moment eigenlijk alleen maar positief klinken.” (lacht)
En de dagen nemen zoals ze zich voordoen?
“Ja. We hebben nu wat meer tijd dan verwacht voor onze verbouwingen. En ik geniet gewoon van de extra tijd die ik met mijn lief kan doorbrengen. Normaal waren we nu op reis. We zijn tien jaar samen en zouden dat vieren met een tripje, het was pas het derde sinds we samen zijn. Dat is dus in het water gevallen, maar we maken er hier samen iets moois van: met een taartje bij de koffie, een filmpje met popcorn, samen wandelingen maken… En blij zijn dat we dit meemaken tijdens de eerste zonnige dagen. Mocht je me deze vragen gesteld hebben op een gure winterdag dan hadden de antwoorden vast enigszins anders geklonken.”
Wat mis je niettemin het meest?
“Het contact met familie en vrienden, samen eten, iets gaan drinken… Dat gemis begint te wegen. En ik had het niet verwacht, maar dat ik de baby van mijn zus nu niet kan vastpakken, valt me ook zwaar.”
Luc ‘Kamagurka’ Zeebroek: “Ik mis vooral de optredens”
“Het is met de beste bedoelingen, maar we worden een beetje murw geslagen met allerlei mopjes en filmpjes via WhatsApp of Twitter. Veelal dezelfde ook. Vroeger was het grappig omdat iemand die dik is van een trap viel, vandaag is het grappig omdat het iemand met corona is bij wijze van spreken. (lacht) Ik merk wel dat mijn cartoons veel meer bekeken worden, maar voor mij verandert er niet veel. Ik blijf sowieso tekenen en schilderen vanuit mijn atelier. Het enige wat ik mis, zijn de optredens (met Herr Seele, red.). We hadden de shows echt in onze vingers, het zat goed ineen en het was overal uitverkocht. Die zijn nu allemaal uitgesteld tot nader order. Ik zat met Herr Seele vaak samen om te vergaderen of ging wel eens naar de krant. Nu moet dat vaak via beeldschermen, maar dat vind ik niet zo fantastisch eigenlijk. Ik zie liever mensen levend voor mij.”
“Ik heb wel veel geluk met mijn vrouw. We komen heel goed overeen, dus het helpt dat we veel kunnen ventileren. En het feit dat ik mijn job zo graag doe, brengt een zekere rust. Het moeilijkste aan mijn job dezer dagen? Ik werk zowel voor NRC Handelsblad als De Standaard, terwijl de situatie in Nederland en België heel verschillend is. Maar als ik iets maak voor NRC, dan is het corona. De Standaard? Corona. Humo? Corona. Beroepshalve ben ik er dus veel mee bezig, maar iets anders brengen, zou wat vreemd aanvoelen. Het voordeel is dat het onderwerp constant evolueert. Jongeren die spuwen naar de politie, dat had je in het begin niet. Wat niet wil zeggen dat ik niet blij zal zijn als dit voorbij is. Maar het is voor niemand een cadeau, deze crisis. Ik moet de eerste nog ontmoeten die er wel bij vaart.”
“Tips voor mensen die thuis zitten? Door de ruit kijken. Lekker koken. Zelf babbel ik veel met mijn vrouw, teken ik en probeer ik te sporten. Wat lopen of pompen. Tegen dat deze crisis gedaan is, ben ik helemaal afgetraind!”
Zaza: “Cartoonisten zijn het orkest op de Titanic”
“Het is de meest gestelde vraag, als mensen ontdekken dat je als cartoonist je brood verdient: waar je die inspiratie haalt. Ze willen het mysterie doorgronden, maar er is helaas geen muze die over je neerdaalt en je zachtjes dialogen influistert. Bij mij verloopt het volgens een vast stramien. Allereerst zoveel mogelijk informatie verzamelen, wat niet moeilijk is in coronatijden. Daarna breng je je brein in rustmodus, door even op de bank te gaan liggen, een wandeling te maken, een appel te schillen… tijdens deze stap distilleert het brein uit alle verzamelde info en dialogen. Tenslotte bekijk ik alle ideeën kritisch en teken ik het beste uit in Photoshop.”
“Voor mij verandert er eigenlijk niet heel veel momenteel. Ik zit al twintig jaar in quarantaine. Ik leef wel mee met onze provincie, want een West-Vlaming heeft geen zittend gat. Dus ik kan wel begrijpen dat veel West-Vlamingen het lastig hebben tijdens deze lockdown. Een tip? Als je kan, ga fietsen. Even buiten, even actief zijn, rekening houdend met de richtlijnen natuurlijk.”
“Trouwens: voor het coronatijdperk durfde ik niet in de stad te fietsen en al zeker niet met kinderen, omdat het levensgevaarlijk was. Het aantal dodelijke fietsongevallen was niet bij te houden. Maar nu is het éindelijk weer veilig. Dat zal ik wel enorm missen als we weer allemaal de auto’s van stal halen.”
“Lezers vertellen mij dat ook cartoonisten van levensbelang zijn, maar nu hebben we vooral nood aan moedig verplegend personeel. De cartoonisten zijn zowat het orkest op de Titanic. Wij moeten het drama luchtig houden. In crisis vinden mensen troost in humor maar ook in boeken, films, muziek… Hopelijk vergeten de politici dat straks niet in vredestijd. Zelf blijf ik positief, dankzij mijn vrouw. Ik heb een vrolijke vrouw, wat een ongelooflijk voordeel is in zo’n tijden.”
Fien Cools: “We mogen er om lachen, maar niet om het even hoe”
Tot dusver houdt Fien er de moed in. Als fotografe zag ze een flink aantal opdrachten voor de komende weken geschrapt worden, maar de extra tijd neemt ze voor lief en vult ze met de verbouwingen aan haar woning en nog meer tekenen dan ze doorgaans al doet. Ook corona-cartoons.
Mogen we lachen met corona?
“Zeker wel. Er moet met alles kunnen gelachen worden. Maar niet op om het even welke manier. Je zal mij nooit horen lachen om het hoge dodental in Italië bijvoorbeeld, maar de manier waarop wij ons gedragen in quarantaine – denk maar aan de hamsterwoede – leent zich dan weer perfect tot grapjes maken.”
“Voor mij is humor een manier om met het leven om te gaan. Het voelt goed om anderen te doen lachen of glimlachen met een tekening, of door iets in een grappig, onverwacht perspectief te plaatsen. Schofferen daarentegen is niet mijn ding.”
Liever milde dan galgenhumor?
“Precies. Ik hou me sowieso ver van politieke humor of humor waarin bevolkingsgroepen geviseerd worden. Mijn humor is zacht en kinderlijk, relativeert ook. Ik zoek het eerder in woordspelingen dan in snoeiharde commentaren.”
Zag je zelf al cartoons passeren, die je bijzonder aanspraken?
“Er is zelfs een overload aan coronacartoons momenteel. Ik vermoed dat alle cartoonisten meer tijd hebben en zich hier op storten. Ik zie elke dag wel echt geestige cartoons passeren. Het is moeilijk om er iemand uit te kiezen, maar wat Lectrr doet vind ik alleszins heel knap. Hij neemt nooit een stelling in, maar weet een gegeven toch telkens opnieuw vanuit een heel leuke invalshoek te benaderen. Nooit grof, altijd sterk.”
Wat doe je zelf rond corona?
“Ik teken alles wat in mijn hoofd opkomt daarover en post dat bijna dagelijks op social media. Gewoon omdat ik denk dat mensen nu wel nood hebben aan wat vrolijkheid. Ik ontwerp ook sokkenpatroontjes voor Hero on Socks, een vereniging die met de opbrengst daarvan goede doelen steunt. Ik heb zopas nog een ludiek coronapatroontje uitgewerkt voor hen.”
“Voor de rest heb ik niet het gevoel dat ik veel kán doen. Ik ben nu eenmaal geen dokter of verpleegster. Maar ik probeer wel – en meer dan ik anders al doe – iemand een wenskaartje te sturen, de buurvrouw vanuit het raam te vragen hoe het met haar gaat, te glimlachen naar de kassierster in de supermarkt en mijn duim op te steken naar de pakjesbezorger… Ik hoop dan dat die kleine gelukjes een verschil maken voor iemand die zich even wat minder goed voelt.”
Hoe voel je je zelf bij dit alles?
“Ik ben een struisvogel op dat vlak. Zo lang ik zelf niet te hard getroffen word, wil ik me ook niet bang tonen. Tot nu toe gaat alles goed met mij en de mensen in mijn omgeving. Daarvan profiteer ik dan maar beter om me zo nuttig mogelijk bezig te houden, in plaats van angstig te zitten afwachten en te blokkeren. Dat lijkt mij de meest constructieve houding.”
“Als ik bijvoorbeeld zie wat er in de Verenigde Staten gebeurt, ben ik alleen maar dankbaar om de manier waarop de crisis bij ons wordt aangepakt. We hebben een goed opvangnet, de meesten houden zich aan wat voorgeschreven wordt… Ik kan op dit moment eigenlijk alleen maar positief klinken.” (lacht)
En de dagen nemen zoals ze zich voordoen?
“Ja. We hebben nu wat meer tijd dan verwacht voor onze verbouwingen. En ik geniet gewoon van de extra tijd die ik met mijn lief kan doorbrengen. Normaal waren we nu op reis. We zijn tien jaar samen en zouden dat vieren met een tripje, het was pas het derde sinds we samen zijn. Dat is dus in het water gevallen, maar we maken er hier samen iets moois van: met een taartje bij de koffie, een filmpje met popcorn, samen wandelingen maken… En blij zijn dat we dit meemaken tijdens de eerste zonnige dagen. Mocht je me deze vragen gesteld hebben op een gure winterdag dan hadden de antwoorden vast enigszins anders geklonken.”
Wat mis je niettemin het meest?
“Het contact met familie en vrienden, samen eten, iets gaan drinken… Dat gemis begint te wegen. En ik had het niet verwacht, maar dat ik de baby van mijn zus nu niet kan vastpakken, valt me ook zwaar.”
Steven ‘Lectrr’ Degryse: “Ik had wat meer zombies verwacht”
“In tijden van angst ontstaat veel humor. Dat bindt ons. Je zag dat ook tijdens de aanslagen vier jaar geleden. Een grap is een goeie manier om die angst te benoemen. Ik merk het ook in mijn mailbox dezer dagen. Elke dag stuurt er wel iemand een ideetje voor een grap, op sommige dagen zijn het er nu bijna twintig. Daarnaast zie je ook veel grappige zaken passeren in WhatsAppgroepjes of media als Tiktok. Een tekort aan inspiratie zal ik niet snel hebben. En we hebben ook nog altijd de politici die dankbare figuren zijn.”
“Voor mij verandert er niet zo veel. Het enige ambetante is dat ik ‘s morgens altijd op café ga om wat inspiratie op te doen. Omdat onze tuin zo groot is als een postzegel, gaan we vaak wandelen met de kinderen. Het grote voordeel is dat ge geen zakske voor hun kak moet meepakken. (lacht) Ik probeer het positief te zien. Opeens is de wereld een stuk aangenamer geworden, ook voor elkaar. We hebben het niet meer over carjackings, oorlogsdreigingen of het splitsen van het land, nu is er één gemeenschappelijke vijand: een piepklein virus. Ik had toch wat meer zombies verwacht bij zo’n apocalyps. Heb ik nu al die machetes en kruisbogen voor niets in huis gehaald.” (lacht)
“Wat mij ook opvalt, is hoe de natuur weer helemaal opleeft. Ik ging een brief posten toen het schemerde en ik hoorde weer overal vogels fluiten in de stad (Gent, red.), waar je anders alleen maar auto’s en lawaai hoort. Maar los daarvan maakt dit je wel heel nederig. Het is een soort reality check. Tegelijkertijd kan het ook heel schoon zijn dat je de dood durft uitlachen in het gezicht. Als cartoonist zit ik veel binnen, maar dat betekent niet dat ik de hele tijd in de zetel hang. Integendeel, zelfs. Ik probeer af en toe een frisse neus te halen en gezond te eten. En wie het even lastig heeft: bel iemand op. En bel zeker naar mensen die nu alleen thuis zitten. Ohja, en kijk niet te veel naar het nieuws.”
Luc ‘Kamagurka’ Zeebroek: “Ik mis vooral de optredens”
“Het is met de beste bedoelingen, maar we worden een beetje murw geslagen met allerlei mopjes en filmpjes via WhatsApp of Twitter. Veelal dezelfde ook. Vroeger was het grappig omdat iemand die dik is van een trap viel, vandaag is het grappig omdat het iemand met corona is bij wijze van spreken. (lacht) Ik merk wel dat mijn cartoons veel meer bekeken worden, maar voor mij verandert er niet veel. Ik blijf sowieso tekenen en schilderen vanuit mijn atelier. Het enige wat ik mis, zijn de optredens (met Herr Seele, red.). We hadden de shows echt in onze vingers, het zat goed ineen en het was overal uitverkocht. Die zijn nu allemaal uitgesteld tot nader order. Ik zat met Herr Seele vaak samen om te vergaderen of ging wel eens naar de krant. Nu moet dat vaak via beeldschermen, maar dat vind ik niet zo fantastisch eigenlijk. Ik zie liever mensen levend voor mij.”
“Ik heb wel veel geluk met mijn vrouw. We komen heel goed overeen, dus het helpt dat we veel kunnen ventileren. En het feit dat ik mijn job zo graag doe, brengt een zekere rust. Het moeilijkste aan mijn job dezer dagen? Ik werk zowel voor NRC Handelsblad als De Standaard, terwijl de situatie in Nederland en België heel verschillend is. Maar als ik iets maak voor NRC, dan is het corona. De Standaard? Corona. Humo? Corona. Beroepshalve ben ik er dus veel mee bezig, maar iets anders brengen, zou wat vreemd aanvoelen. Het voordeel is dat het onderwerp constant evolueert. Jongeren die spuwen naar de politie, dat had je in het begin niet. Wat niet wil zeggen dat ik niet blij zal zijn als dit voorbij is. Maar het is voor niemand een cadeau, deze crisis. Ik moet de eerste nog ontmoeten die er wel bij vaart.”
“Tips voor mensen die thuis zitten? Door de ruit kijken. Lekker koken. Zelf babbel ik veel met mijn vrouw, teken ik en probeer ik te sporten. Wat lopen of pompen. Tegen dat deze crisis gedaan is, ben ik helemaal afgetraind!”
Zaza: “Cartoonisten zijn het orkest op de Titanic”
“Het is de meest gestelde vraag, als mensen ontdekken dat je als cartoonist je brood verdient: waar je die inspiratie haalt. Ze willen het mysterie doorgronden, maar er is helaas geen muze die over je neerdaalt en je zachtjes dialogen influistert. Bij mij verloopt het volgens een vast stramien. Allereerst zoveel mogelijk informatie verzamelen, wat niet moeilijk is in coronatijden. Daarna breng je je brein in rustmodus, door even op de bank te gaan liggen, een wandeling te maken, een appel te schillen… tijdens deze stap distilleert het brein uit alle verzamelde info en dialogen. Tenslotte bekijk ik alle ideeën kritisch en teken ik het beste uit in Photoshop.”
“Voor mij verandert er eigenlijk niet heel veel momenteel. Ik zit al twintig jaar in quarantaine. Ik leef wel mee met onze provincie, want een West-Vlaming heeft geen zittend gat. Dus ik kan wel begrijpen dat veel West-Vlamingen het lastig hebben tijdens deze lockdown. Een tip? Als je kan, ga fietsen. Even buiten, even actief zijn, rekening houdend met de richtlijnen natuurlijk.”
“Trouwens: voor het coronatijdperk durfde ik niet in de stad te fietsen en al zeker niet met kinderen, omdat het levensgevaarlijk was. Het aantal dodelijke fietsongevallen was niet bij te houden. Maar nu is het éindelijk weer veilig. Dat zal ik wel enorm missen als we weer allemaal de auto’s van stal halen.”
“Lezers vertellen mij dat ook cartoonisten van levensbelang zijn, maar nu hebben we vooral nood aan moedig verplegend personeel. De cartoonisten zijn zowat het orkest op de Titanic. Wij moeten het drama luchtig houden. In crisis vinden mensen troost in humor maar ook in boeken, films, muziek… Hopelijk vergeten de politici dat straks niet in vredestijd. Zelf blijf ik positief, dankzij mijn vrouw. Ik heb een vrolijke vrouw, wat een ongelooflijk voordeel is in zo’n tijden.”
Fien Cools: “We mogen er om lachen, maar niet om het even hoe”
Tot dusver houdt Fien er de moed in. Als fotografe zag ze een flink aantal opdrachten voor de komende weken geschrapt worden, maar de extra tijd neemt ze voor lief en vult ze met de verbouwingen aan haar woning en nog meer tekenen dan ze doorgaans al doet. Ook corona-cartoons.
Mogen we lachen met corona?
“Zeker wel. Er moet met alles kunnen gelachen worden. Maar niet op om het even welke manier. Je zal mij nooit horen lachen om het hoge dodental in Italië bijvoorbeeld, maar de manier waarop wij ons gedragen in quarantaine – denk maar aan de hamsterwoede – leent zich dan weer perfect tot grapjes maken.”
“Voor mij is humor een manier om met het leven om te gaan. Het voelt goed om anderen te doen lachen of glimlachen met een tekening, of door iets in een grappig, onverwacht perspectief te plaatsen. Schofferen daarentegen is niet mijn ding.”
Liever milde dan galgenhumor?
“Precies. Ik hou me sowieso ver van politieke humor of humor waarin bevolkingsgroepen geviseerd worden. Mijn humor is zacht en kinderlijk, relativeert ook. Ik zoek het eerder in woordspelingen dan in snoeiharde commentaren.”
Zag je zelf al cartoons passeren, die je bijzonder aanspraken?
“Er is zelfs een overload aan coronacartoons momenteel. Ik vermoed dat alle cartoonisten meer tijd hebben en zich hier op storten. Ik zie elke dag wel echt geestige cartoons passeren. Het is moeilijk om er iemand uit te kiezen, maar wat Lectrr doet vind ik alleszins heel knap. Hij neemt nooit een stelling in, maar weet een gegeven toch telkens opnieuw vanuit een heel leuke invalshoek te benaderen. Nooit grof, altijd sterk.”
Wat doe je zelf rond corona?
“Ik teken alles wat in mijn hoofd opkomt daarover en post dat bijna dagelijks op social media. Gewoon omdat ik denk dat mensen nu wel nood hebben aan wat vrolijkheid. Ik ontwerp ook sokkenpatroontjes voor Hero on Socks, een vereniging die met de opbrengst daarvan goede doelen steunt. Ik heb zopas nog een ludiek coronapatroontje uitgewerkt voor hen.”
“Voor de rest heb ik niet het gevoel dat ik veel kán doen. Ik ben nu eenmaal geen dokter of verpleegster. Maar ik probeer wel – en meer dan ik anders al doe – iemand een wenskaartje te sturen, de buurvrouw vanuit het raam te vragen hoe het met haar gaat, te glimlachen naar de kassierster in de supermarkt en mijn duim op te steken naar de pakjesbezorger… Ik hoop dan dat die kleine gelukjes een verschil maken voor iemand die zich even wat minder goed voelt.”
Hoe voel je je zelf bij dit alles?
“Ik ben een struisvogel op dat vlak. Zo lang ik zelf niet te hard getroffen word, wil ik me ook niet bang tonen. Tot nu toe gaat alles goed met mij en de mensen in mijn omgeving. Daarvan profiteer ik dan maar beter om me zo nuttig mogelijk bezig te houden, in plaats van angstig te zitten afwachten en te blokkeren. Dat lijkt mij de meest constructieve houding.”
“Als ik bijvoorbeeld zie wat er in de Verenigde Staten gebeurt, ben ik alleen maar dankbaar om de manier waarop de crisis bij ons wordt aangepakt. We hebben een goed opvangnet, de meesten houden zich aan wat voorgeschreven wordt… Ik kan op dit moment eigenlijk alleen maar positief klinken.” (lacht)
En de dagen nemen zoals ze zich voordoen?
“Ja. We hebben nu wat meer tijd dan verwacht voor onze verbouwingen. En ik geniet gewoon van de extra tijd die ik met mijn lief kan doorbrengen. Normaal waren we nu op reis. We zijn tien jaar samen en zouden dat vieren met een tripje, het was pas het derde sinds we samen zijn. Dat is dus in het water gevallen, maar we maken er hier samen iets moois van: met een taartje bij de koffie, een filmpje met popcorn, samen wandelingen maken… En blij zijn dat we dit meemaken tijdens de eerste zonnige dagen. Mocht je me deze vragen gesteld hebben op een gure winterdag dan hadden de antwoorden vast enigszins anders geklonken.”
Wat mis je niettemin het meest?
“Het contact met familie en vrienden, samen eten, iets gaan drinken… Dat gemis begint te wegen. En ik had het niet verwacht, maar dat ik de baby van mijn zus nu niet kan vastpakken, valt me ook zwaar.”
Marc ‘Marec’ De Cloedt: “Ik schrik wel van de stilte op straat”
“Ik heb het lastig als ik buiten kom. Die lege pleinen zien, dat weegt wel wat op mij. Anderen vinden het misschien romantisch, maar ik niet. Ik ben die stilte niet gewoon en schrik er wel van. Als ik de voordeur open doe, voel ik normaal al meteen die drukte en nu is die weg. Ik heb altijd graag geluid rond mij heen. De radio staat ook altijd op als ik aan het werken ben. Dat helpt nu ook als afleiding.”
“Na de aanslagen indertijd doken op sociale media heel wat tekeningen op. Ook nu zie je veel creatieve dingen passeren. Zo zie je nu filmpjes van mensen die zwaaien naar drones, maar persoonlijk beurt mij dat niet meteen op. Ik heb dan maar van het virus een soort figuurtje gemaakt, kwestie van het een gezicht te geven, en daar zo de verschillende aspecten te kunnen tonen. Het kan beklemmend werken, het idee dat de komende duizend tekeningen over corona moeten gaan bij wijze van spreken, maar ik probeer het niet zo te zien. In de periode daarvoor draaide het vooral rond de politiek en de brexit en dat was ook niet altijd even simpel.”
“Ik troost mezelf met de idee dat dit iets is dat passeert. Het is geen apocalyps, we overleven dit wel. Het is ongemakkelijk, ja, maar we moeten altijd de toekomst voor ogen houden. Dit is voor veel mensen een goed moment om aan zelfreflectie te doen. We beseffen niet altijd wat we wél hebben. Zelf vind ik het lastig om de kleinkinderen niet te kunnen zien of vast te pakken nu, maar ik weet dat het goed komt.”
“Wat troost kan bieden in deze dagen, is naar boven kijken. Als kind groeide ik op in een arbeiderswoning met een klein koertje. Daar was niet veel te zien, dus keek ik naar boven, naar de wolken. Ik liet dan mijn fantasie werken. Durf ook eens genieten van het niets doen. Ik zie dat mensen die net op pensioen zijn, daar ook mee worstelen. De muren oplopen, heeft weinig zin, al is het wel een goeie sportieve uitdaging.” (lacht)
Steven ‘Lectrr’ Degryse: “Ik had wat meer zombies verwacht”
“In tijden van angst ontstaat veel humor. Dat bindt ons. Je zag dat ook tijdens de aanslagen vier jaar geleden. Een grap is een goeie manier om die angst te benoemen. Ik merk het ook in mijn mailbox dezer dagen. Elke dag stuurt er wel iemand een ideetje voor een grap, op sommige dagen zijn het er nu bijna twintig. Daarnaast zie je ook veel grappige zaken passeren in WhatsAppgroepjes of media als Tiktok. Een tekort aan inspiratie zal ik niet snel hebben. En we hebben ook nog altijd de politici die dankbare figuren zijn.”
“Voor mij verandert er niet zo veel. Het enige ambetante is dat ik ‘s morgens altijd op café ga om wat inspiratie op te doen. Omdat onze tuin zo groot is als een postzegel, gaan we vaak wandelen met de kinderen. Het grote voordeel is dat ge geen zakske voor hun kak moet meepakken. (lacht) Ik probeer het positief te zien. Opeens is de wereld een stuk aangenamer geworden, ook voor elkaar. We hebben het niet meer over carjackings, oorlogsdreigingen of het splitsen van het land, nu is er één gemeenschappelijke vijand: een piepklein virus. Ik had toch wat meer zombies verwacht bij zo’n apocalyps. Heb ik nu al die machetes en kruisbogen voor niets in huis gehaald.” (lacht)
“Wat mij ook opvalt, is hoe de natuur weer helemaal opleeft. Ik ging een brief posten toen het schemerde en ik hoorde weer overal vogels fluiten in de stad (Gent, red.), waar je anders alleen maar auto’s en lawaai hoort. Maar los daarvan maakt dit je wel heel nederig. Het is een soort reality check. Tegelijkertijd kan het ook heel schoon zijn dat je de dood durft uitlachen in het gezicht. Als cartoonist zit ik veel binnen, maar dat betekent niet dat ik de hele tijd in de zetel hang. Integendeel, zelfs. Ik probeer af en toe een frisse neus te halen en gezond te eten. En wie het even lastig heeft: bel iemand op. En bel zeker naar mensen die nu alleen thuis zitten. Ohja, en kijk niet te veel naar het nieuws.”
Luc ‘Kamagurka’ Zeebroek: “Ik mis vooral de optredens”
“Het is met de beste bedoelingen, maar we worden een beetje murw geslagen met allerlei mopjes en filmpjes via WhatsApp of Twitter. Veelal dezelfde ook. Vroeger was het grappig omdat iemand die dik is van een trap viel, vandaag is het grappig omdat het iemand met corona is bij wijze van spreken. (lacht) Ik merk wel dat mijn cartoons veel meer bekeken worden, maar voor mij verandert er niet veel. Ik blijf sowieso tekenen en schilderen vanuit mijn atelier. Het enige wat ik mis, zijn de optredens (met Herr Seele, red.). We hadden de shows echt in onze vingers, het zat goed ineen en het was overal uitverkocht. Die zijn nu allemaal uitgesteld tot nader order. Ik zat met Herr Seele vaak samen om te vergaderen of ging wel eens naar de krant. Nu moet dat vaak via beeldschermen, maar dat vind ik niet zo fantastisch eigenlijk. Ik zie liever mensen levend voor mij.”
“Ik heb wel veel geluk met mijn vrouw. We komen heel goed overeen, dus het helpt dat we veel kunnen ventileren. En het feit dat ik mijn job zo graag doe, brengt een zekere rust. Het moeilijkste aan mijn job dezer dagen? Ik werk zowel voor NRC Handelsblad als De Standaard, terwijl de situatie in Nederland en België heel verschillend is. Maar als ik iets maak voor NRC, dan is het corona. De Standaard? Corona. Humo? Corona. Beroepshalve ben ik er dus veel mee bezig, maar iets anders brengen, zou wat vreemd aanvoelen. Het voordeel is dat het onderwerp constant evolueert. Jongeren die spuwen naar de politie, dat had je in het begin niet. Wat niet wil zeggen dat ik niet blij zal zijn als dit voorbij is. Maar het is voor niemand een cadeau, deze crisis. Ik moet de eerste nog ontmoeten die er wel bij vaart.”
“Tips voor mensen die thuis zitten? Door de ruit kijken. Lekker koken. Zelf babbel ik veel met mijn vrouw, teken ik en probeer ik te sporten. Wat lopen of pompen. Tegen dat deze crisis gedaan is, ben ik helemaal afgetraind!”
Zaza: “Cartoonisten zijn het orkest op de Titanic”
“Het is de meest gestelde vraag, als mensen ontdekken dat je als cartoonist je brood verdient: waar je die inspiratie haalt. Ze willen het mysterie doorgronden, maar er is helaas geen muze die over je neerdaalt en je zachtjes dialogen influistert. Bij mij verloopt het volgens een vast stramien. Allereerst zoveel mogelijk informatie verzamelen, wat niet moeilijk is in coronatijden. Daarna breng je je brein in rustmodus, door even op de bank te gaan liggen, een wandeling te maken, een appel te schillen… tijdens deze stap distilleert het brein uit alle verzamelde info en dialogen. Tenslotte bekijk ik alle ideeën kritisch en teken ik het beste uit in Photoshop.”
“Voor mij verandert er eigenlijk niet heel veel momenteel. Ik zit al twintig jaar in quarantaine. Ik leef wel mee met onze provincie, want een West-Vlaming heeft geen zittend gat. Dus ik kan wel begrijpen dat veel West-Vlamingen het lastig hebben tijdens deze lockdown. Een tip? Als je kan, ga fietsen. Even buiten, even actief zijn, rekening houdend met de richtlijnen natuurlijk.”
“Trouwens: voor het coronatijdperk durfde ik niet in de stad te fietsen en al zeker niet met kinderen, omdat het levensgevaarlijk was. Het aantal dodelijke fietsongevallen was niet bij te houden. Maar nu is het éindelijk weer veilig. Dat zal ik wel enorm missen als we weer allemaal de auto’s van stal halen.”
“Lezers vertellen mij dat ook cartoonisten van levensbelang zijn, maar nu hebben we vooral nood aan moedig verplegend personeel. De cartoonisten zijn zowat het orkest op de Titanic. Wij moeten het drama luchtig houden. In crisis vinden mensen troost in humor maar ook in boeken, films, muziek… Hopelijk vergeten de politici dat straks niet in vredestijd. Zelf blijf ik positief, dankzij mijn vrouw. Ik heb een vrolijke vrouw, wat een ongelooflijk voordeel is in zo’n tijden.”
Fien Cools: “We mogen er om lachen, maar niet om het even hoe”
Tot dusver houdt Fien er de moed in. Als fotografe zag ze een flink aantal opdrachten voor de komende weken geschrapt worden, maar de extra tijd neemt ze voor lief en vult ze met de verbouwingen aan haar woning en nog meer tekenen dan ze doorgaans al doet. Ook corona-cartoons.
Mogen we lachen met corona?
“Zeker wel. Er moet met alles kunnen gelachen worden. Maar niet op om het even welke manier. Je zal mij nooit horen lachen om het hoge dodental in Italië bijvoorbeeld, maar de manier waarop wij ons gedragen in quarantaine – denk maar aan de hamsterwoede – leent zich dan weer perfect tot grapjes maken.”
“Voor mij is humor een manier om met het leven om te gaan. Het voelt goed om anderen te doen lachen of glimlachen met een tekening, of door iets in een grappig, onverwacht perspectief te plaatsen. Schofferen daarentegen is niet mijn ding.”
Liever milde dan galgenhumor?
“Precies. Ik hou me sowieso ver van politieke humor of humor waarin bevolkingsgroepen geviseerd worden. Mijn humor is zacht en kinderlijk, relativeert ook. Ik zoek het eerder in woordspelingen dan in snoeiharde commentaren.”
Zag je zelf al cartoons passeren, die je bijzonder aanspraken?
“Er is zelfs een overload aan coronacartoons momenteel. Ik vermoed dat alle cartoonisten meer tijd hebben en zich hier op storten. Ik zie elke dag wel echt geestige cartoons passeren. Het is moeilijk om er iemand uit te kiezen, maar wat Lectrr doet vind ik alleszins heel knap. Hij neemt nooit een stelling in, maar weet een gegeven toch telkens opnieuw vanuit een heel leuke invalshoek te benaderen. Nooit grof, altijd sterk.”
Wat doe je zelf rond corona?
“Ik teken alles wat in mijn hoofd opkomt daarover en post dat bijna dagelijks op social media. Gewoon omdat ik denk dat mensen nu wel nood hebben aan wat vrolijkheid. Ik ontwerp ook sokkenpatroontjes voor Hero on Socks, een vereniging die met de opbrengst daarvan goede doelen steunt. Ik heb zopas nog een ludiek coronapatroontje uitgewerkt voor hen.”
“Voor de rest heb ik niet het gevoel dat ik veel kán doen. Ik ben nu eenmaal geen dokter of verpleegster. Maar ik probeer wel – en meer dan ik anders al doe – iemand een wenskaartje te sturen, de buurvrouw vanuit het raam te vragen hoe het met haar gaat, te glimlachen naar de kassierster in de supermarkt en mijn duim op te steken naar de pakjesbezorger… Ik hoop dan dat die kleine gelukjes een verschil maken voor iemand die zich even wat minder goed voelt.”
Hoe voel je je zelf bij dit alles?
“Ik ben een struisvogel op dat vlak. Zo lang ik zelf niet te hard getroffen word, wil ik me ook niet bang tonen. Tot nu toe gaat alles goed met mij en de mensen in mijn omgeving. Daarvan profiteer ik dan maar beter om me zo nuttig mogelijk bezig te houden, in plaats van angstig te zitten afwachten en te blokkeren. Dat lijkt mij de meest constructieve houding.”
“Als ik bijvoorbeeld zie wat er in de Verenigde Staten gebeurt, ben ik alleen maar dankbaar om de manier waarop de crisis bij ons wordt aangepakt. We hebben een goed opvangnet, de meesten houden zich aan wat voorgeschreven wordt… Ik kan op dit moment eigenlijk alleen maar positief klinken.” (lacht)
En de dagen nemen zoals ze zich voordoen?
“Ja. We hebben nu wat meer tijd dan verwacht voor onze verbouwingen. En ik geniet gewoon van de extra tijd die ik met mijn lief kan doorbrengen. Normaal waren we nu op reis. We zijn tien jaar samen en zouden dat vieren met een tripje, het was pas het derde sinds we samen zijn. Dat is dus in het water gevallen, maar we maken er hier samen iets moois van: met een taartje bij de koffie, een filmpje met popcorn, samen wandelingen maken… En blij zijn dat we dit meemaken tijdens de eerste zonnige dagen. Mocht je me deze vragen gesteld hebben op een gure winterdag dan hadden de antwoorden vast enigszins anders geklonken.”
Wat mis je niettemin het meest?
“Het contact met familie en vrienden, samen eten, iets gaan drinken… Dat gemis begint te wegen. En ik had het niet verwacht, maar dat ik de baby van mijn zus nu niet kan vastpakken, valt me ook zwaar.”
Bart Vantieghem: “Crisis triggert de creativiteit”
“Waar ik woon, hangt een bordje aan de deur dat ik professor ben in ingebeelde ziektes. Ik heb er nu bij gezet: geen corona. Ik merk dat humor voor veel mensen een lichtpuntje is dezer dagen. Ik voel ook dat meer mensen zelf grappen maken of cartoons tekenen. Deze crisis triggert een zekere creativiteit bij de mensen. Al lijkt er vandaag maar één onderwerp belangrijk. Als iemand die beroemd is sterft, ligt daar bij wijze van spreken amper nog iemand wakker van. Zelf probeer ik mij toe te spitsen op de gevolgen van het virus: meer thuisonderwijs, kappers die gesloten zijn… de ziekte zelf is dan weer heel wat moeilijker.”
“Als cartoonist voel ik dit wel, maar ook als stand-up comedian. Al valt dat nog mee in vergelijking met sommige collega’s, die vooral leven van optredens. Maar ook voor alles wat daarbij komt kijken, zoals de gasten van de techniek, is dit ronduit een drama. Bij mij stonden er workshops gepland en enkele events rond de Jeugdboekenweek. Die zijn nu allemaal uitgesteld. Ook mijn cartoons voor De Streekkrant staan nu even on hold. Het helpt dat je weet dat we allemaal in hetzelfde schuitje zitten. Ik hoop vooral dat dit virus niet jaarlijks of tweejaarlijks terugkeert, laat staan dat het terroristen op ideeën brengt. Zelf kan ik wel positief blijven, maar ik voel dat een aantal vrienden zich toch wel slecht voelen.”
“Wat ook wennen is, is het afspreken met vrienden of je lief. Zelf heb ik een LAT-relatie. Ik woon in Brugge en zij in Roeselare. Dat lukt. Voor koppels die elke dag op elkaars lip zitten, is het misschien lastiger, maar dan kan je eens apart gaan wandelen als de ruimte rond je te klein wordt. Het is een kwestie van creatief te zijn. De dochters van mijn vriendin hebben zes dieren getekend en die telkens in drie stukken geknipt, om dan zo nieuwe figuren te puzzelen. Dat soort dingen is altijd tof om te doen, crisis of niet.”
Marc ‘Marec’ De Cloedt: “Ik schrik wel van de stilte op straat”
“Ik heb het lastig als ik buiten kom. Die lege pleinen zien, dat weegt wel wat op mij. Anderen vinden het misschien romantisch, maar ik niet. Ik ben die stilte niet gewoon en schrik er wel van. Als ik de voordeur open doe, voel ik normaal al meteen die drukte en nu is die weg. Ik heb altijd graag geluid rond mij heen. De radio staat ook altijd op als ik aan het werken ben. Dat helpt nu ook als afleiding.”
“Na de aanslagen indertijd doken op sociale media heel wat tekeningen op. Ook nu zie je veel creatieve dingen passeren. Zo zie je nu filmpjes van mensen die zwaaien naar drones, maar persoonlijk beurt mij dat niet meteen op. Ik heb dan maar van het virus een soort figuurtje gemaakt, kwestie van het een gezicht te geven, en daar zo de verschillende aspecten te kunnen tonen. Het kan beklemmend werken, het idee dat de komende duizend tekeningen over corona moeten gaan bij wijze van spreken, maar ik probeer het niet zo te zien. In de periode daarvoor draaide het vooral rond de politiek en de brexit en dat was ook niet altijd even simpel.”
“Ik troost mezelf met de idee dat dit iets is dat passeert. Het is geen apocalyps, we overleven dit wel. Het is ongemakkelijk, ja, maar we moeten altijd de toekomst voor ogen houden. Dit is voor veel mensen een goed moment om aan zelfreflectie te doen. We beseffen niet altijd wat we wél hebben. Zelf vind ik het lastig om de kleinkinderen niet te kunnen zien of vast te pakken nu, maar ik weet dat het goed komt.”
“Wat troost kan bieden in deze dagen, is naar boven kijken. Als kind groeide ik op in een arbeiderswoning met een klein koertje. Daar was niet veel te zien, dus keek ik naar boven, naar de wolken. Ik liet dan mijn fantasie werken. Durf ook eens genieten van het niets doen. Ik zie dat mensen die net op pensioen zijn, daar ook mee worstelen. De muren oplopen, heeft weinig zin, al is het wel een goeie sportieve uitdaging.” (lacht)
Steven ‘Lectrr’ Degryse: “Ik had wat meer zombies verwacht”
“In tijden van angst ontstaat veel humor. Dat bindt ons. Je zag dat ook tijdens de aanslagen vier jaar geleden. Een grap is een goeie manier om die angst te benoemen. Ik merk het ook in mijn mailbox dezer dagen. Elke dag stuurt er wel iemand een ideetje voor een grap, op sommige dagen zijn het er nu bijna twintig. Daarnaast zie je ook veel grappige zaken passeren in WhatsAppgroepjes of media als Tiktok. Een tekort aan inspiratie zal ik niet snel hebben. En we hebben ook nog altijd de politici die dankbare figuren zijn.”
“Voor mij verandert er niet zo veel. Het enige ambetante is dat ik ‘s morgens altijd op café ga om wat inspiratie op te doen. Omdat onze tuin zo groot is als een postzegel, gaan we vaak wandelen met de kinderen. Het grote voordeel is dat ge geen zakske voor hun kak moet meepakken. (lacht) Ik probeer het positief te zien. Opeens is de wereld een stuk aangenamer geworden, ook voor elkaar. We hebben het niet meer over carjackings, oorlogsdreigingen of het splitsen van het land, nu is er één gemeenschappelijke vijand: een piepklein virus. Ik had toch wat meer zombies verwacht bij zo’n apocalyps. Heb ik nu al die machetes en kruisbogen voor niets in huis gehaald.” (lacht)
“Wat mij ook opvalt, is hoe de natuur weer helemaal opleeft. Ik ging een brief posten toen het schemerde en ik hoorde weer overal vogels fluiten in de stad (Gent, red.), waar je anders alleen maar auto’s en lawaai hoort. Maar los daarvan maakt dit je wel heel nederig. Het is een soort reality check. Tegelijkertijd kan het ook heel schoon zijn dat je de dood durft uitlachen in het gezicht. Als cartoonist zit ik veel binnen, maar dat betekent niet dat ik de hele tijd in de zetel hang. Integendeel, zelfs. Ik probeer af en toe een frisse neus te halen en gezond te eten. En wie het even lastig heeft: bel iemand op. En bel zeker naar mensen die nu alleen thuis zitten. Ohja, en kijk niet te veel naar het nieuws.”
Luc ‘Kamagurka’ Zeebroek: “Ik mis vooral de optredens”
“Het is met de beste bedoelingen, maar we worden een beetje murw geslagen met allerlei mopjes en filmpjes via WhatsApp of Twitter. Veelal dezelfde ook. Vroeger was het grappig omdat iemand die dik is van een trap viel, vandaag is het grappig omdat het iemand met corona is bij wijze van spreken. (lacht) Ik merk wel dat mijn cartoons veel meer bekeken worden, maar voor mij verandert er niet veel. Ik blijf sowieso tekenen en schilderen vanuit mijn atelier. Het enige wat ik mis, zijn de optredens (met Herr Seele, red.). We hadden de shows echt in onze vingers, het zat goed ineen en het was overal uitverkocht. Die zijn nu allemaal uitgesteld tot nader order. Ik zat met Herr Seele vaak samen om te vergaderen of ging wel eens naar de krant. Nu moet dat vaak via beeldschermen, maar dat vind ik niet zo fantastisch eigenlijk. Ik zie liever mensen levend voor mij.”
“Ik heb wel veel geluk met mijn vrouw. We komen heel goed overeen, dus het helpt dat we veel kunnen ventileren. En het feit dat ik mijn job zo graag doe, brengt een zekere rust. Het moeilijkste aan mijn job dezer dagen? Ik werk zowel voor NRC Handelsblad als De Standaard, terwijl de situatie in Nederland en België heel verschillend is. Maar als ik iets maak voor NRC, dan is het corona. De Standaard? Corona. Humo? Corona. Beroepshalve ben ik er dus veel mee bezig, maar iets anders brengen, zou wat vreemd aanvoelen. Het voordeel is dat het onderwerp constant evolueert. Jongeren die spuwen naar de politie, dat had je in het begin niet. Wat niet wil zeggen dat ik niet blij zal zijn als dit voorbij is. Maar het is voor niemand een cadeau, deze crisis. Ik moet de eerste nog ontmoeten die er wel bij vaart.”
“Tips voor mensen die thuis zitten? Door de ruit kijken. Lekker koken. Zelf babbel ik veel met mijn vrouw, teken ik en probeer ik te sporten. Wat lopen of pompen. Tegen dat deze crisis gedaan is, ben ik helemaal afgetraind!”
Zaza: “Cartoonisten zijn het orkest op de Titanic”
“Het is de meest gestelde vraag, als mensen ontdekken dat je als cartoonist je brood verdient: waar je die inspiratie haalt. Ze willen het mysterie doorgronden, maar er is helaas geen muze die over je neerdaalt en je zachtjes dialogen influistert. Bij mij verloopt het volgens een vast stramien. Allereerst zoveel mogelijk informatie verzamelen, wat niet moeilijk is in coronatijden. Daarna breng je je brein in rustmodus, door even op de bank te gaan liggen, een wandeling te maken, een appel te schillen… tijdens deze stap distilleert het brein uit alle verzamelde info en dialogen. Tenslotte bekijk ik alle ideeën kritisch en teken ik het beste uit in Photoshop.”
“Voor mij verandert er eigenlijk niet heel veel momenteel. Ik zit al twintig jaar in quarantaine. Ik leef wel mee met onze provincie, want een West-Vlaming heeft geen zittend gat. Dus ik kan wel begrijpen dat veel West-Vlamingen het lastig hebben tijdens deze lockdown. Een tip? Als je kan, ga fietsen. Even buiten, even actief zijn, rekening houdend met de richtlijnen natuurlijk.”
“Trouwens: voor het coronatijdperk durfde ik niet in de stad te fietsen en al zeker niet met kinderen, omdat het levensgevaarlijk was. Het aantal dodelijke fietsongevallen was niet bij te houden. Maar nu is het éindelijk weer veilig. Dat zal ik wel enorm missen als we weer allemaal de auto’s van stal halen.”
“Lezers vertellen mij dat ook cartoonisten van levensbelang zijn, maar nu hebben we vooral nood aan moedig verplegend personeel. De cartoonisten zijn zowat het orkest op de Titanic. Wij moeten het drama luchtig houden. In crisis vinden mensen troost in humor maar ook in boeken, films, muziek… Hopelijk vergeten de politici dat straks niet in vredestijd. Zelf blijf ik positief, dankzij mijn vrouw. Ik heb een vrolijke vrouw, wat een ongelooflijk voordeel is in zo’n tijden.”
Fien Cools: “We mogen er om lachen, maar niet om het even hoe”
Tot dusver houdt Fien er de moed in. Als fotografe zag ze een flink aantal opdrachten voor de komende weken geschrapt worden, maar de extra tijd neemt ze voor lief en vult ze met de verbouwingen aan haar woning en nog meer tekenen dan ze doorgaans al doet. Ook corona-cartoons.
Mogen we lachen met corona?
“Zeker wel. Er moet met alles kunnen gelachen worden. Maar niet op om het even welke manier. Je zal mij nooit horen lachen om het hoge dodental in Italië bijvoorbeeld, maar de manier waarop wij ons gedragen in quarantaine – denk maar aan de hamsterwoede – leent zich dan weer perfect tot grapjes maken.”
“Voor mij is humor een manier om met het leven om te gaan. Het voelt goed om anderen te doen lachen of glimlachen met een tekening, of door iets in een grappig, onverwacht perspectief te plaatsen. Schofferen daarentegen is niet mijn ding.”
Liever milde dan galgenhumor?
“Precies. Ik hou me sowieso ver van politieke humor of humor waarin bevolkingsgroepen geviseerd worden. Mijn humor is zacht en kinderlijk, relativeert ook. Ik zoek het eerder in woordspelingen dan in snoeiharde commentaren.”
Zag je zelf al cartoons passeren, die je bijzonder aanspraken?
“Er is zelfs een overload aan coronacartoons momenteel. Ik vermoed dat alle cartoonisten meer tijd hebben en zich hier op storten. Ik zie elke dag wel echt geestige cartoons passeren. Het is moeilijk om er iemand uit te kiezen, maar wat Lectrr doet vind ik alleszins heel knap. Hij neemt nooit een stelling in, maar weet een gegeven toch telkens opnieuw vanuit een heel leuke invalshoek te benaderen. Nooit grof, altijd sterk.”
Wat doe je zelf rond corona?
“Ik teken alles wat in mijn hoofd opkomt daarover en post dat bijna dagelijks op social media. Gewoon omdat ik denk dat mensen nu wel nood hebben aan wat vrolijkheid. Ik ontwerp ook sokkenpatroontjes voor Hero on Socks, een vereniging die met de opbrengst daarvan goede doelen steunt. Ik heb zopas nog een ludiek coronapatroontje uitgewerkt voor hen.”
“Voor de rest heb ik niet het gevoel dat ik veel kán doen. Ik ben nu eenmaal geen dokter of verpleegster. Maar ik probeer wel – en meer dan ik anders al doe – iemand een wenskaartje te sturen, de buurvrouw vanuit het raam te vragen hoe het met haar gaat, te glimlachen naar de kassierster in de supermarkt en mijn duim op te steken naar de pakjesbezorger… Ik hoop dan dat die kleine gelukjes een verschil maken voor iemand die zich even wat minder goed voelt.”
Hoe voel je je zelf bij dit alles?
“Ik ben een struisvogel op dat vlak. Zo lang ik zelf niet te hard getroffen word, wil ik me ook niet bang tonen. Tot nu toe gaat alles goed met mij en de mensen in mijn omgeving. Daarvan profiteer ik dan maar beter om me zo nuttig mogelijk bezig te houden, in plaats van angstig te zitten afwachten en te blokkeren. Dat lijkt mij de meest constructieve houding.”
“Als ik bijvoorbeeld zie wat er in de Verenigde Staten gebeurt, ben ik alleen maar dankbaar om de manier waarop de crisis bij ons wordt aangepakt. We hebben een goed opvangnet, de meesten houden zich aan wat voorgeschreven wordt… Ik kan op dit moment eigenlijk alleen maar positief klinken.” (lacht)
En de dagen nemen zoals ze zich voordoen?
“Ja. We hebben nu wat meer tijd dan verwacht voor onze verbouwingen. En ik geniet gewoon van de extra tijd die ik met mijn lief kan doorbrengen. Normaal waren we nu op reis. We zijn tien jaar samen en zouden dat vieren met een tripje, het was pas het derde sinds we samen zijn. Dat is dus in het water gevallen, maar we maken er hier samen iets moois van: met een taartje bij de koffie, een filmpje met popcorn, samen wandelingen maken… En blij zijn dat we dit meemaken tijdens de eerste zonnige dagen. Mocht je me deze vragen gesteld hebben op een gure winterdag dan hadden de antwoorden vast enigszins anders geklonken.”
Wat mis je niettemin het meest?
“Het contact met familie en vrienden, samen eten, iets gaan drinken… Dat gemis begint te wegen. En ik had het niet verwacht, maar dat ik de baby van mijn zus nu niet kan vastpakken, valt me ook zwaar.”
Het beste van KW
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier