Brugse vroedvrouwen openen allereerste geboortehuis van West-Vlaanderen

© Getty Images/Westend61
Stefan Vankerkhoven

Op 1 januari 2020 opent in een vroegere huisartspraktijk langs de Blankenbergse Steenweg een geboortehuis, een initiatief van de Brugse vroedvrouwenpraktijk De Oever die er komt op vraag van enkele mama’s. Daar krijgen toekomstige moeders de kans om op een huiselijke plek te bevallen. Het is het derde geboortehuis van het land en de eerste in West- en Oost-Vlaanderen. “Kiezen voor de plaats waar je wil bevallen is het recht van elke vrouw.”

Dezer dagen zijn de vier vroedvrouwen van De Oever Emma Coppenolle (23), Sofie Ommeslagh (38), Yakina Putman (27) en Minke Siesling (36) een geboortehuis aan het inrichten in een voormalige dokterspraktijk in de Blankenbergse Steenweg. “Het wordt het eerste geboortehuis in West- en Oost-Vlaanderen, het derde in België. Er zijn er enkel nog in Viersel in de Antwerpse Kempen en in Tienen”, stelt Emma. “Ons initiatief is bewust kleinschalig, we voorzien slechts één bevallingskamer. Het geboortehuis moet een huislijke plek zijn, waar de mama’s zich op hun gemak voelen. De kamer bevat een douche, een bed, een wc, een gymbal om de weeën op te vangen en een bevallingsbad. Een vierde van de vrouwen die wij begeleiden bevalt onder water, maar de meeste dames belanden tijdens de weeën in het warme bad, omdat dit helpt tegen de pijn.”

“Na de bevalling kunnen de mama’s nog 12 à 24 uren in ons geboortehuis blijven, ze krijgen ook een maaltijd. Het initiatief komt er op vraag van enkele mama’s: vrouwen die vinden dat ze te ver wonen of die thuis nog met verbouwingen zitten. Of die het praktischer vinden in een huislijke sfeer op locatie te bevallen. Ons geboortehuis is ideaal gelegen, bij eventuele complicaties staan we in twee minuten in het AZ Sint-Jan. Let wel: we zijn geen ziekenhuis, de voorwaarden voor een bevalling in ons geboortehuis zijn exact dezelfde als voor een thuisbevalling. Omwille van onze kleinschaligheid zijn wij geen concurrentie voor de kraamafdelingen in de Brugse ziekenhuizen”, benadrukt Minke.

Thuisbevallingen

Vroedvrouwenpraktijk De Oever werd meer dan twee decennia geleden opgestart werd door de zelfstandige Brugse vroedvrouwen Marianne Verhoustraete en Marieke Hoozee. “Wij begeleiden vrouwen van de prille zwangerschap tot een jaar na de bevalling, binnen een straal van maximaal een half uur rijden vanuit Brugge”, zegt Yakina, die net als haar drie collega’s vroedvrouwen lactatiekundige is. Wat betekent dat ze na haar opleiding tot vroedvrouw een bijkomende cursus gevolgd heeft om pas bevallen vrouwen te helpen bij problemen rond borstvoeding. Daarnaast staan deze vroedvrouwen de zwangere Noord-West-Vlaamse vrouwen bij die thuis willen bevallen.

“Het aantal thuisbevallingen in de Brugse regio zit duidelijk in de lift”, stelt Sofie. “Toen ik in 2008 bij De Oever begon te werken, zaten we aan amper 20 thuisbevallingen per jaar. In 2018 was dit cijfer gestegen tot 40 thuisbevallingen, in 2019 zitten we al aan 46 thuisbevallingen. Bepaalde maanden moeten we een patiëntenstop invoeren, want we willen alle moeders kwalitatief kunnen bijstaan.”

De vroedvrouwen van De Oever, die het eerste geboortehuis van West- en Oost-Vlaanderen openen: Minke Siesling, Yakina Putman, Emma Coppenolle en Sofie Ommeslagh.
De vroedvrouwen van De Oever, die het eerste geboortehuis van West- en Oost-Vlaanderen openen: Minke Siesling, Yakina Putman, Emma Coppenolle en Sofie Ommeslagh.© Davy Coghe

“Voor de thuisbevallingen werken we samen met twee West-Vlaamse huisartsen, met name drs. Niek Vervaeck en Lut Van Woensel. Dat is een verschil met andere provincies, waar twee vroedvrouwen samen, zonder arts, thuisbevallingen begeleiden”, zegt Minke.

En toch zijn er in onze regio nog vooroordelen over thuisbevallingen, want slechts 1 procent van de mama’s kiest hiervoor. “In andere landen, zoals Engeland en Nederland, is die praktijk veel couranter. Je hebt er ook kraamhotels en birth centers. Kiezen voor de plaats waar je wil bevallen is het recht van elke vrouw.”

Geen medisch risico

“Ten onrechte denken vele mensen dat thuis bevallen een gevaarlijk alternatief is en wij excentrieke vrouwen zijn die op hun geitenwollen sokken bij zwangere dames binnenvallen. Men vergeet al te vaak dat bevallen geen ziekte is”, zegt Yakina. “Uiteraard nemen wij geen enkel medisch risico. Wij volgen nauwgezet de internationale richtlijnen die duidelijk omschrijven wanneer een thuisbevalling mogelijk is. Er is een indicatielijst met criteria die wij naleven. Er is vooraf overleg met de gynaecoloog. Wie voor de 37ste week of na de 42ste week zwangerschap bevalt, mag dat niet thuis doen. Als de vliezen breken en het vruchtwater is niet helder, brengen wij de hoogzwangere vrouw naar het ziekenhuis.”

“Net als de hulpverleners van de dienst 112 hebben wij een trauma rugzak mee, zodat wij bij eventuele complicaties moeder en baby kunnen stabiliseren. De meest voorkomende reden om toch naar het ziekenhuis te gaan, is een stagnerende bevalling: als de weeën en de ontsluiting niet vorderen. De kans dat je bevalt zonder medische interventie is groter thuis dan in het ziekenhuis. Want verloskunde in een medische setting lokt soms complicaties uit. Dit jaar waren er 60 thuisbevallingen gepland, daarvan zijn 14 baby’s in het ziekenhuis geboren”, aldus Sophie, die bij twee van haar drie kinderen zelf thuis bevallen is. Ook Minke wou graag thuis bevallen, maar dat kon en mocht niet omdat zij van een tweeling zou bevallen.