De besparingen bij de banken treffen de zwaksten in onze samenleving eerst. Dat ondervond een 33-jarige autistische Brugse man aan den lijve. Hij kon geen overschrijvingen meer doen, omdat steeds meer bankfilialen de automaten daarvoor uit hun onthaalruimtes verwijderen. “En online bankieren is bij sommige banken niet mogelijk voor mensen onder bewindvoering”, klaagt zijn vader Patrick Gheysen aan.
Bruggeling Patrick Gheysen, voormalig communicatieambtenaar bij de Stad Brugge, heeft een 33-jarige zoon die autistisch is met normale begaafdheid, en zelfstandig woont in de omgeving van Brugge. “Omdat mijn vrouw en ik vreesden dat hij zijn geldzaken niet zelfstandig zou kunnen beheren, hebben wij twaalf jaar geleden voorlopige bewindvoering aangevraagd bij de vrederechter. Met die bewindvoering zit onze zoon in een soort financieel keurslijf: zo mag hij maar gelimiteerde bedragen per dag en per week opvragen aan de geldautomaat en mogen zijn rekeningen niet onder nul gaan.”
“Van zijn federale toelage betaal ik als voorlopige bewindvoerder op zijn beheersrekening de courante vaste kosten zoals huur, gas en elektriciteit. Daarnaast schrijf ik elke week geld over op zijn zakgeldrekening, waarmee hij zelf met een zekere vrijheid kan instaan voor zijn voeding en vrijetijdsbesteding. Het systeem loopt goed en de voorbije jaren hebben we samen een mooi spaarvarkentje voor hem kunnen kweken. In ons land zijn er enkele tienduizenden mensen die onder een vorm van bewindvoering leven.”
Toestellen weg
“Wij zijn met ons gezin al jaren klant bij de bank BNP Paribas Fortis”, vervolgt Patrick Gheysen. “Mijn zoon doet zijn geldverrichtingen meestal in de onthaalruimte van het filiaal in Sint-Andries. De bank had plannen om daar de toestellen om rekeninguittreksels te printen weg te nemen. Aan de andere toestellen zou het niet meer mogelijk zijn om overschrijvingen te doen”, zucht Patrick.
“Als alternatief verwees de bank de klanten door naar digitale banking, via de website of de app van de bank. Wie dat niet kon, zou voortaan gebruik moeten maken van papieren overschrijvingsformulieren en daar ook voor betalen: 2 euro per overschrijving of 6 euro indien de overschrijving gebeurde door personeel van de bank. Rekeninguittreksels zouden enkel nog maandelijks per post bezorgd worden, en ook hier tegen betaling van 1 euro servicekosten plus de portkosten.”
“Voor mijn zoon was dit een probleem. Onze bank laat geen online banking toe voor mensen onder bewindvoering. Er is mij of hem nooit uitgelegd waarom ze dit strakke beleid voeren. Aan de bankautomaat kon hij zoals iedereen overschrijvingen doen, maar diezelfde verrichting thuis aan zijn pc doen, liet onze bank niet toe. Ik heb mij geïnformeerd en bij enkele andere banken bleek voor mensen onder bewindvoering wel pc banking mogelijk te zijn”, aldus Patrick Gheysen.
Patrick realiseerde zich dat ook een andere groep mensen het slachtoffer zou zijn van de plannen van onze bank: zij die thuis geen internet hebben of oudere mensen die niet goed met de pc en internet overweg kunnen. Mijn morele verontwaardiging steeg”, stelt de Bruggeling. “Onze bank bouwde zijn dienstverlening af en was van plan om zijn zwakste klanten, mensen die niet met pc banking mogen werken zoals mijn zoon of die het niet kunnen (door digitale ongeletterdheid), voor financiële verrichtingen terug te laten overschakelen naar papieren overschrijvingen. Dat is een ouderwetse en omslachtige techniek. Ze moeten daarvoor én voor het krijgen van hun rekeninguittreksels nog betalen ook!”
“Ik was kwaad. Dit soort discriminatie kon mijn zoon, die door zijn beperking al geen gemakkelijk leven heeft, best missen. Ik stapte naar de bank in Sint-Andries. De medewerkers hadden begrip voor mijn klacht en vertelden mij dat die plannen gemaakt waren buiten hen om op een hoger directieniveau. Ze zegden toe mijn klacht verder te behandelen”, vertelt Patrick verder.
“Maar ik liet het daar niet bij en nam ook contact met andere instanties. Het vredegerecht had mij eerder al laten weten dat zij een beschikking konden maken voor onze bank waarbij zij de toelating gaven voor pc banking voor mijn zoon. Ik contacteerde verder Autistem (vereniging die opkomt voor mensen met autisme), Similes (vereniging die zorg draagt voor psychisch kwetsbare mensen), ere-volksvertegenwoordiger Luc Goutry (die mee aan de wieg stond van de wetgeving rond bewindvoering), het kabinet van minister Nathalie Muylle, en Unia (centrum voor gelijke kansen).
Bemiddeling
Unia startte een bemiddeling op en die had succes. “Het centrum liet mij in april weten dat onze bank een oplossing in het vooruitzicht stelde waarbij personen onder bewindvoering online toegang zouden kunnen hebben, enkel om hun zakgeldrekening te beheren. Helaas kon hiervoor geen specifieke timing gegeven worden. Wel zouden in afwachting de kosten voor het gebruik van overschrijvingsformulieren kwijtgescholden worden aan mijn zoon”, legt Patrick uit.
“Mijn zoon liet mij vorige week weten dat de veranderingen in het bankkantoor in Sint-Andries doorgevoerd zijn. Door de coronacrisis is dat met enige vertraging gebeurd. Voor zover mij bekend zijn in september in alle kantoren van BNP Paribas Fortis in Brugge de uittrekselprinters verwijderd en kan men aan de andere toestellen enkel nog geld opvragen of storten, saldo’s consulteren maar geen overschrijvingen meer doen.”
“Mijn zoon moet voor zijn overschrijvingen niet betalen, maar alle anderen in zijn situatie wel en voor een structurele oplossing is er geen timing. Ik vrees dat dit op de lange baan zal geschoven worden. Ik heb mijn bank in Sint-Andries nog eens gecontacteerd. Men kon mij geen info geven over de timing, maar men zou de zaak nog eens overmaken aan de directie”, besluit Patrick Gheysen.
Hoe reageert de bank?
Het is geen algemene regel dat iemand die onder bewindvoering staat niet online mag bankieren. Er is dus geen wettelijk verbod, elke bank kan hierin een eigen beleid voeren.
Woordvoerder Hilde Junius van BNP Paribas Fortis geeft duiding. “Voor personen onder bewind die via deze automaten overschrijvingen konden uitvoeren, begrijpen wij dat het verdwijnen van deze automaten een ontgoocheling is”, vertelt Hilde Junius. “De bank werkt aan een oplossing, maar deze zal niet in de nabije toekomst beschikbaar zijn. Bij elke klacht bestudeert de bank het dossier en wordt bekeken of er een regeling kan worden getroffen.”
Wat het wegnemen van de automaten voor SelfBanking betreft, zegt Hilde Junius: “Onze klanten gebruiken deze toestellen voornamelijk voor het afdrukken van de rekeninguittreksels en het invoeren van overschrijvingen. Jaarlijks worden binnen de bank zo’n half miljard overschrijvingen uitgevoerd, slechts 2,3 procent gebeurt aan de Non Cash automaten. We brengen klanten die gebruik maken van deze toestellen via brief op de hoogte van het verdwijnen van de uittrekselprinters in hun kantoor, de datum van de automatische migratie naar Easy Banking Web en de alternatieven.”
“In de kantoren waar het toestel al verdwenen is of binnenkort verdwijnt, staan onze adviseurs ter beschikking van onze klanten om hen bij te staan bij deze overgang. Ook de niet-digitale klant laten we niet in de kou staan. We hebben als enige grootbank telefoonbankieren, Easy Banking Phone. Met deze lijn heb je rechtstreeks contact met een van onze adviseurs. Easy Banking Phone kan een oplossing zijn voor cliënten die niet digitaal zijn (zoals oudere mensen), maar is geen oplossing voor de mensen onder bewind.”
“Indien de klant de voorkeur geeft aan papieren overschrijvingen, dan worden deze tegen 2 euro per overschrijving uitgevoerd. Het domiciliëren van terugkerende facturen is een oplossing om papieren overschrijvingen te vermijden of beperken. Wie toch vasthoudt aan uittreksels op papier kan deze via de post maandelijks ontvangen. Slechts 7% van de klanten ontving in 2019 uittreksels via de post”, aldus Hilde Junius. (SVK)
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier