Brugge onder de loep (67): Sint-Macharius in de Oostmeers

De Oostmeers, nummers 47-49. (foto Davy Coghe) © Davy Coghe Davy Coghe
Redactie KW

Door corona herontdekte iedereen het plezier van het wandelen. Wie de Brugse binnenstad doorkruist, passeert achteloos honderden details met een bijzonder verhaal. Gediplomeerd gids Chris Weymeis haalt elke week zijn loep boven en vertelt het verhaal van een bijzonder object. Vandaag: Sint-Macharius in de Oostmeers.

Het Brugse straatbeeld is rijk aan (gevel)nissen. Ze geven overwegend onderdak aan Onze-Lieve-Vrouwebeelden, maar ook andere heiligen maken hun opwachting. Het uitzicht van de nissen is zeer gevarieerd. Het gaat van de meest eenvoudige nis tot bijzonder rijk gedecoreerde exemplaren. Een uitzonderlijke luxueuze nis treffen we aan in de Oostmeers tussen de huizen 47-49. Niet enkel de nis is uitzonderlijk, dat geldt ook voor de heilige die er vereerd wordt: de heilige Macharius. Deze man, mogelijk afkomstig uit Syrië, overleed in Gent in 1012, waarna hij in de Sint-Baafsabdij werd begraven. De parochie rond die abdij heet dan ook Sint-Machariusparochie. Maar Macharius in Brugge?

Relikwie

Alles gaat terug op de wijding van Nicolaas de Haudion en zijn wijding op 28 april 1642 tot achtste bisschop van Brugge. Toen schonk hij een relikwie van Sint-Macharius aan de Sint-Donaaskathedraal. De Haudion had de relikwie gekregen van de Gentse bisschop Antoon Triest en van het kanunnikenkapittel van de Gentse Sint-Baafskathedraal. Bijna onmiddellijk na die schenking startte in Brugge de verering van Macharius, met onder andere jaarlijks een kleine processie die vertrok vanuit de Sint-Donaaskatedraal en het traject Markt, Philipstockstraat, Mallebergplaats en Burg volgde. De heilige Macharius werd aangeroepen voor besmettelijke ziekten, zoals pest en cholera. Vooral deze laatste maakte in de 19de eeuw heel wat dodelijke slachtoffers. Om die reden richtte pastoor-deken Frans Corselis van de Sint-Salavatorskerk op 2 september 1832 de broederschap van de Heilige Macharius, bezonderen patroon tegen de peste en andere gevaerlyke ziekten op.

De gevelnis met de heilige Macharius. (foto Davy Coghe)
De gevelnis met de heilige Macharius. (foto Davy Coghe) © Davy Coghe Davy Coghe

Goedgezind

Van de broederschap van de heilige Macharius is nu geen sprake meer, maar gelukkig is er nog de nis voor de heilige in de Oostmeers. Het is bekend dat het monumentje op 9 mei 1834 is opgericht, maar of dit op de huidige plek aan de Oostmeers was, is niet duidelijk. Een bron vermeld immers dat dit gebeurde aan de woning van ene Joannes Piesens aan de oostkant van de Westmeers. Rijst de vraag of het hier niet om een straatnaamverwarring gaat en men de Oostmeers bedoelde. Hoe dan ook, de mensen in de Meers waren de heilige goedgezind. In een krant van 1832 lezen we: Gisteren is alhier, in de kerk van Sint-Salvator, door het gebuurte, gezeid den Meers, een aanzienlijke kaars opgedragen ter ere van de heilige Macharius ten einde door de voorspraak van deze heilige pestpatroon de ophouding van de cholera te bekomen. In de loop der jaren verkeerde de nis in een erbarmelijke toestand, maar gelukkig werd die in 1990 in al zijn glorie hersteld. (Chris Weymeis)