Brugge en Damme willen nauwer samenwerken maar een fusie? “Dat is nu niet aan de orde”

Het oude Sint-Janshospitaal in Damme: de spil van de intense samenwerking tussen Brugge en Damme. © Davy Coghe
Piet De Ville
Piet De Ville Medewerker KW

De stadsbesturen van Brugge en Damme willen intenser samenwerken om hun culturele erfgoed nog beter in de kijker te zetten. De oude hospitaalsite in Damme speelt een centrale rol in de plannen. Maar dat deze samenwerking een eerste stap in de richting van een grote fusie zou zijn, willen zowel Dams burgemeester Joachim Coens als Brugs burgervader Dirk De fauw niet gezegd hebben.

Het is niet voor het eerst dat de stadsbesturen van Brugge en Damme de handen in elkaar slaan. Enkele maanden geleden al dienden ze samen een subsidie-aanvraag in voor de ontwikkeling van de al jarenlang leegstaande militaire kazerne in Sijsele, op een steenworp van de Brugse deelgemeente Sint-Kruis. Op die site moet een volledig nieuwe wijk verrijzen met ruimte voor zowel wonen, werken als ontspannen.

Sint-Janshospitaal

Nu willen beide steden ook op cultuurtoeristisch vlak intens gaan samenwerken. Dams burgemeester Joachim Coens (CD&V+) deelde op de gemeenteraad van donderdagavond mee dat Damme samen met Brugge een projectsubsidie voor bovenlokale cultuurprojecten indient bij de Vlaamse overheid. De aanvraag kadert in het onderzoek naar welke functies het oude Sint-Janshospitaal en andere gebouwen in het stadscentrum het best krijgen. “Gezien de uitdagingen om onder meer de site van Sint-Jan te renoveren en te exploiteren, is het logisch dat we ook onderzoeken met welke partners we ons kunnen versterken. Brugge ligt als grote buurgemeente, gelet ook op de historische link met Damme, voor de hand.”

Sint-Janshospitaal

Het gezamenlijke subsidiedossier is het resultaat van diverse overlegrondes tussen de Damse burgemeester Coens, die ook zelf bevoegd is voor cultuur, en Brugs cultuurschepen Nico Blontrock (CD&V). Ook de cultuurbeleidscoördinatoren – Bram Gilté voor Damme en Steven Slos voor Brugge – zijn bij het overleg betrokken. Het dossier rond het Sint-Janshospitaal kreeg de werktitel Hospice Damme – een open labo voor nieuwe ontmoetingen tussen erfgoed en kunst.

“In afwachting van een grondige renovatie, waarvoor we een afzonderlijke premie aanvragen en die nog enkele jaren op zich kan laten wachten, werd de site al door het OCMW gebruiksklaar gemaakt. Ze wordt dan ook nu al gebruikt voor evenementen als het Stadsfestival, Winter in Damme en Madammen in Damme”, duidt Joachim Coens. “Die activiteiten kunnen er voortgezet worden, maar van de zoektocht naar een finale bestemming maken we nu net het voorwerp van deze intergemeentelijke samenwerking, waarbij ook andere partners betrokken worden, zoals de literaire Stichting IJsberg.”

Er zijn ook ideeën om voor de Cultuurfabriek en de bib in Sijsele samen te werken met Brugge

Concreet komt het er op neer dat het oude hospitaal en omliggende terreinen dienst zouden doen als een cultureel labo. Daar zouden typische Damse elementen als Uilenspiegel, Maerlant en Damme Boekendorp verbonden worden met bestaande kunst- en erfgoedcollecties van zowel Damme en Brugge als organisaties die actief zijn rond hedendaagse kunst, zoals Stichting IJsberg. Daarbij zou de eeuwenoude historische zolder met houten dakgebinte alvast, zeker na de grondige renovatie, een bezienswaardigheid op zich worden. Vanuit Brugge zouden bepaalde archeologische elementen een plaats krijgen in Damme.

Tafel der wijzen

Er komt een tafel der wijzen om het project verder vorm te geven waar vanuit Brugge onder meer de archeologische dienst Raakvlak, de Erfgoedcel, Musea Brugge en Brugge Plus deel van uitmaken. Vanuit Damme zullen de diensten cultuur, toerisme en erfgoed participeren. “Het dossier zou nog in september ingediend worden en indien goedgekeurd zou de werkingssubsidie, die vooral zou dienen voor de loonkost van de mensen die de werking inhoudelijk en praktisch uitwerken, toegekend worden voor een periode van drie jaar”, stelt Coens. “Na die periode, en bij een positieve evaluatie, is een volgende stap bekijken hoe de samenwerking Brugge-Damme verder verduurzaamd kan worden. Er zijn nu trouwens al enkele ideeën, nog niet concreet echter, om ook voor de Cultuurfabriek en de bibliotheek in Sijsele samen te werken met Brugge.”

Het schepencollege van Damme keurde het aanvraagdossier al goed. In Brugge komt het dossier op 2 september op de tafel van het college. Schepen Nico Blontrock (CD&V) wil niet eerder communiceren over het dossier.

Door de wens om nauwer samen te werken, komt natuurlijk ook het fusiespook weer opdoemen. Is dit de eerste stap in de richting van een fusie tussen Brugge en Damme? “Een fusie lijkt mij niet aan de orde”, zegt Joachim Coens. “Je moet deze samenwerking niet in dat licht zien. Maar het is wel een goede zaak dat de Vlaamse overheid het mogelijk maakt om via subsidies projecten te realiseren die de gemeentegrenzen overstijgen. Voor bepaalde zaken is Damme groot genoeg, maar waar samenwerkingen wenselijk én mogelijk zijn, gaan we die graag aan.”

Dirk De fauw treedt zijn collega bij. “Ook voor ons is een fusie niet aan de orde. Ik heb trouwens genoteerd dat er in de startnota voor de onderhandelingen van de Vlaamse regering geen sprake is van verplichte fusies. Maar uiteraard werken we goed samen met Damme, net als met andere gemeenten.”


DE DROOM VAN FERNAND TRAEN


Het idee van een intensere samenwerking tussen Brugge en Damme, en zelfs een fusie, is niet nieuw.

Wijlen Fernand Traen, gewezen havenvoorzitter en Brugs cultuurschepen, die zijn laatste levensjaren in Damme woonde, pleitte vijf jaar geleden al voor een fusie van Damme met Brugge. Ook toen speelde het Sint-Janshospitaal een rol, want in de lente van 2014 werd het eeuwenoude hospitaal na 765 jaar ontruimd en verlaten. “Het huidige Damme is in verval”, hekelde Fernand Traen in onze krant. “Damme heeft nood aan de administratie, de ervaring en de traditie die het Brugse stadsbestuur en zijn stedelijke musea bieden. De opgave is om een plaats van herinnering uit te bouwen en te onderhouden, met meer aandacht voor de rijke geschiedenis van Damme en Brugge.” (SVK)

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier