Britse Prins Philip had nauwe band met Brugge via de Grenadier Guards

Prins Philip geeft een hand aan mevrouw Moenaert, de echtgenote van de Brugse burgemeester in 2006. We herkennen ook gouverneur Paul Breyne en Koning Filip. (Foto Stad Brugge)
Prins Philip geeft een hand aan mevrouw Moenaert, de echtgenote van de Brugse burgemeester in 2006. We herkennen ook gouverneur Paul Breyne en Koning Filip. (Foto Stad Brugge)
Stefan Vankerkhoven

Op zaterdag 17 april vindt in Londen de begrafenis plaats van de Britse Prins Philip, de hertog van Edinburgh en echtgenoot van Koningin Elizabeth II. Hij was van 1975 tot 2017 kolonel van de Britse Grenadier Guards, die in 1656 in Brugge gesticht werden. Sedertdien onderhoudt de Brugse Sint-Sebastiaansgilde nauwe contacten met het Britse koningshuis. Ter ere van de 350ste verjaardag van de oprichting van de lijfwachten van de Queen bracht prins Philip in 2006 een officieel bezoek aan Brugge. In 1966 was hij er ook al te gast samen met Koningin Elizabeth II.

n

Op vrijdag 8 en zaterdag 9 september 2006 waren er in Brugge parades van regimenten en militaire optochten om de 350ste verjaardag van een lange en stevige vriendschap tussen Vlaanderen, de stad Brugge en de Britse Grenadier Guards luister bij te zetten. 150 illustere lijfwachten van de Britse Queen staken het Kanaal over om feest te vieren in Brugge. En prins Philip onderbrak zijn vakantie in Balmoral Castle om aan de zijde van onze toenmalige prins Filip, de huidige Belgische koning, de officiële plechtigheden bij te wonen.

De aankomst van prins Philip en Koning Filip op de Burg in Brugge in 2006. (Foto Stad Brugge)
De aankomst van prins Philip en Koning Filip op de Burg in Brugge in 2006. (Foto Stad Brugge)

Bij zijn bezoek aan Brugge in 2006 woonde prins Philip een schietdemonstratie bij in de Carmersstraat en kreeg hij een ets van de Sint-Sebastiaansgilde, waarna er een receptie was in de Brugse stadshallen en een concert van de Muziekkapel van de Grenadier Guards in het Concertgebouw. Veertig jaar eerder, in mei 1966, waren de Britse koningin Elizabeth II en haar gemaal prins Philip, ook al te gast in Brugge. Koning Boudewijn en Koningin Fabiola vergezelden hen.

Speciaal voor dit koninklijk bezoek werd de Carmersstraat geasfalteerd en werd een nieuw en duur toilet geïnstalleerd in het stadhuis. Dat ontlokte nadien in de Brugse gemeenteraad de volgende reactie van een raadslid: “Werd er misschien een gouden toilet voor de Britse Koningin geplaatst?” Op het stadhuis werden Elizabeth en Philip ontvangen door burgemeester Pierre Vandamme. Prins Philip ondertekende het Gulden Boek.

Op de vlucht

Vanwaar die link met Brugge? In de geschiedenis van de Koninklijke Hoofdgilde Sint-Sebastiaan wijdt de Brugse auteur en gildelid Marc Lemahieu een hoofdstuk aan die bijzondere banden met het Engelse vorstenhuis. De katholieke kroonprins Charles II vluchtte in september 1651 uit Engeland, toen zijn leger verslagen werd door de republikeinse troepen van Olivier Cromwell. Hij vertoefde eerst twee jaar in Parijs en nadien twee jaar in Keulen.

Prins Philip met enkele schutters van de Sint-Sebastiaansgilde in 2006 in Brugge. (Foto Stad Brugge)
Prins Philip met enkele schutters van de Sint-Sebastiaansgilde in 2006 in Brugge. (Foto Stad Brugge)

“Toen Cromwell in oktober 1655 de oorlog verklaarde aan Spanje, zocht Charles II toenadering tot de Spaanse koning Felipe IV via de bemiddeling van de Spaanse landvoogd in Brussel”, stelt Marc Lemahieu. “Hij mocht zich niet in Brussel of Antwerpen vestigen, maar wel incognito in Brugge verblijven. Op 2 april 1956 werd hieromtrent een pact gesloten: de Spanjaarden zegden de hulp toe van 6.000 Spaanse infanteristen voor de herovering van Engeland én vroegen de Engelse kroonprins om met uitgeweken Engelsen een nieuw leger samen te stellen.”

Huis met de Zeven Torentjes

“De 26 jarige Charles II arriveerde met een klein gevolg op 23 april 1656 in Brugge en kwam via de Gentpoort de stad binnen. Hij werd er opgewacht door Lord John Anthony Preston, burggraaf van Tara, bij wie hij tijdelijk mocht logeren. De Ierse Lord Preston bewoonde het vroegere huis van Pieter Lanchals in de Oude Burg en was lid van de Sint-Sebastiaansgilde. Op 22 mei installeerde Charles II zich samen met zijn twee broers (de 16-jarige Henry Stuart, hertog of Gloucester en de 23-jarige James Stuart, Duke of York én de latere koning James III) in het Huis met de Zeven Torentjes in de Hoogstraat, dat toebehoorde aan de Spanjaard Juan Louis Loppez Gallo, latere hoofdman van de Sint-Sebastiaansgilde.”

Prins Philip, hier in het gezelschap van de Belgische Koningin Fabiola, in 1966 op de Burg in Brugge. (foto Erfgoedcel/Beeldbank Brugge)
Prins Philip, hier in het gezelschap van de Belgische Koningin Fabiola, in 1966 op de Burg in Brugge. (foto Erfgoedcel/Beeldbank Brugge)

Henry en Charles werden lid van de Sint-Sebastiaansgilde, die trouwens de wacht optrok aan het Huis met de Zeven Torentjes. Gedenkplaten in de binnentuin van de gilde en op de gevel van het huidig hotel Casselbergh herinneren aan de oprichting van de Grenadier Guards.

The Grenadier Guards op bezoek in Brugge in 2006. (Foto Stad Brugge)
The Grenadier Guards op bezoek in Brugge in 2006. (Foto Stad Brugge)

Oorspronkelijk hadden deze regimenten de naam First Guards, ze maakten deel uit van het royalistisch leger dat op 14 juni 1658 in Duinkerken de strijd verloor tegen Cromwell. Er bleef amper 800 man over. Pas een jaar later heroverden Schotse troepen Engeland en herstelden de monarchie…

Doodschuld

In 1662 schonk Koning Charles II de Sint-Sebastiaansgilde 500 ponden uit dankbaarheid voor de gastvrijheid van de gilde en tot afkoop van zijn doodschuld, waarmee de gilde haar Koningskamer kon uitbouwen. Hij gaf de Bruggelingen in 1666 ook het eeuwigdurend visserijprivilege, dat hen toeliet om met 50 boten haring te vissen in de Engelse wateren.

In 1966 was prins Philip samen met Koningin Elizabeth II te gast in Brugge. In het stadhuis ondertekende hij het Gulden Boek. We herkennen ook Koning Boudewijn en Koningin Fabiola. (Foto Erfgoedcel Brugge)
In 1966 was prins Philip samen met Koningin Elizabeth II te gast in Brugge. In het stadhuis ondertekende hij het Gulden Boek. We herkennen ook Koning Boudewijn en Koningin Fabiola. (Foto Erfgoedcel Brugge)

De Grenadier Guards versmolten met The King’s Regiment of Foot Guards. Sinds hun overwinning in de slag van Waterloo in 1815 worden ze The First or Grenadier Regiment of Foot Guards genoemd. Het is het enige regiment in het Britse leger dat zijn naam kreeg door zijn daden tijdens militaire acties. Deze Grenadier Guards zijn tevens de persoonlijke lijfwachten van de Queen.

In september 2016 onthulden prinses Astrid en minister-president Geert Bourgeois de buste van Charles II in de Hoogstraat bij de viering van van het 600-jarig bestaan van de Koninklijk Hoofdgilde Sint-Sebastiaan.© Davy Coghe
In september 2016 onthulden prinses Astrid en minister-president Geert Bourgeois de buste van Charles II in de Hoogstraat bij de viering van van het 600-jarig bestaan van de Koninklijk Hoofdgilde Sint-Sebastiaan.© Davy Coghe

Sedert zijn ontstaan heeft dit regiment in bijna elke grote campagne van het Britse leger gevochten : de Krimoorlog, de Boerenoorlog, de twee Wereldoorlogen, conflicten in het Midden-Oosten, operaties in Irak en Afghanistan. In 2006 vervulde het tweede bataljon van de Grenadier Guards de plechtigheden n.a.v. de 350ste verjaardag in Brugge. Dat bataljon wordt de Nijmegen Company genoemd omwille van zijn aandeel in het gevecht om de brug van Nijmegen tijdens de beruchte luchtaanval in de Tweede Wereldoorlog…

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier