Brahim en zus Fatiha: “Pesterijen mag je nooit door de vingers zien”

Fatiha Attaeb: "Dikwijls worden de ouders van een pester er pas in laatste instantie bij betrokken. Dat is niet goed." (Foto Davy Coghe) © Davy Coghe
Hannes Hosten

Eén op de vijf kinderen en jongeren in Vlaanderen is slachtoffer van pestkoppen. Vandaag start de Vlaamse Week tegen Pesten. Zus Fatiha (42) en broer Brahim (35) Attaeb willen samen een vuist maken tegen dat fenomeen. Zanger en presentator Brahim voerde al campagne in de media, psychotherapeute Fatiha helpt mensen die gepest worden én hun kwelgeesten. “Pesten valt niet goed te praten. Nooit”, is ze duidelijk.


Fatiha, die in Veldegem woont met haar man en twee kinderen, werkt deeltijds als zelfstandig psychotherapeut in haar praktijk De Vlinder en staat nog deeltijds in het onderwijs, als zorgcoördinator van de Abdijschool van Zevenkerken. De pestproblematiek is haar niet vreemd. “Toch gebeurt het niet zo vaak dat ouders aankloppen omdat hun kind gepest wordt”, vertelt ze. “Ze zoeken me op met een andere klacht, maar na enige tijd komt het pesten erbij. Wat die klachten dan zijn? Lastig gedrag, buikpijn waar de dokters geen medische verklaring voor vinden, psychosomatische klachten, niet naar school willen gaan… Kinderen zeggen niet altijd wat er scheelt, maar ouders en leerkrachten moeten het wel opmerken als een kind dat anders uitbundig is, speels en blij, plots stilvalt.”

“We spreken van pesten als de persoon voor wie het bedoeld is, het niet leuk vindt. En als het de bedoeling is om te kwetsen. Maar de grens is soms dun. Een kind dat altijd de muts van een ander aftrekt, is dat om te spelen of is het pesten? Ook volwassenen worden gepest. Meisjes pesten minder dan jongens, maar op een andere manier. Giftiger, meer onderhuids. Meisjes zijn ook vaker het slachtoffer. Zeker is dat het pesten verstrekkende gevolgen hebben: spijbelen, de school verlaten zonder diploma, suïcidegedachten. Het gebeurt trouwens op elke school. Soms stoppen pesterijen door kinderen naar een andere school te sturen, soms gaat het gewoon door. Er zijn mensen die hun hele leven gepest worden. Pesten valt niet goed te praten, nooit”, is Fatiha heel duidelijk.

Open communiceren

“Sommige kinderen durven geen grenzen stellen, zijn niet assertief genoeg, hebben faalangst of te weinig zelfvertrouwen. Ze durven niet reageren tegen de pesterijen, ook uit angst voor de gevolgen. Wat als het nog verergert? Kinderen durven vaak niets zeggen aan mama en papa om hen geen pijn te doen. Daardoor komen ouders het vaak laat te weten. Ouders met een pestverleden zijn soms zo bang dat hun kinderen hetzelfde zal overkomen, dat ze hen overbeschermen en zo – met de beste bedoelingen – de pesterijen in de hand werken.”

Als je kinderen vraagt waarom ze pesten, kunnen ze daar meestal niet op antwoorden“, is de ervaring van Fatiha. “Ik zou niet zeggen dat er meer gepest wordt dan vroeger, maar de sociale media zijn wel een bijkomende factor. Een factor waar je als therapeut weinig controle over hebt, en die erger en gevaarlijker is. Mijn zoon is twaalf. Ik kijk af en toe in de berichtjes op zijn gsm. Dat was de afspraak toen hij een gsm kreeg. Hij neemt hem niet mee naar boven, niet overdag en al zeker niet ‘s avonds. Ook de computer wordt alleen gebruikt in de huiskamer. Ik kijk al eens mee over de schouder.”

Mijn standpunt is: open communiceren met je kinderen. Over alles. Ze moeten zeggen als er iets scheelt. Het ene kind is opener dan het andere. Maar als je lang genoeg doordramt, kom je het wel te weten. Als het kind aan jou niets zegt, kan je ook oma of een vertrouwensfiguur inschakelen. Als ouder kijk je eerst of je je kind weerbaarder kan maken. Maar als het te erg wordt, moet je de school contacteren. Dan kunnen de leerkrachten, de zorgjuf, het CLB… worden ingeschakeld. Het is een samen-verhaal. De ouders staan er niet alleen voor, maar ook de school niet. Dikwijls worden de ouders van een pester er pas in laatste instantie bij betrokken. Dat is niet goed: mocht mijn kind pesten, dan wil ik daar à la minute een telefoon over.”

talenten

“Soms komen slachtoffers van pesterijen naar een therapeut zoals ik. Dan laat ik hen eerst eens snotteren, maar dan moet er gewerkt worden. Ik probeer de talenten en kwaliteiten van het kind naar boven te brengen. Zelf was ik als kind geen pester en ook geen slachtoffer van pesterijen, maar wel iemand die het opnam voor wie gepest werd. Ik kon daar niet tegen. In het vierde middelbaar nam ik het op voor een meisje van onze klas dat gepest werd. Ik besprak het met mijn mama – zelf schooldirecteur – en ging eens op bezoek bij haar. Ik nam haar op in mijn vriendengroep, hoewel ook de helft van mijn vriendinnen het een raar meisje vonden. Maar dat mag ook”, besluit Fatiha.

Brahim: “Pesters zijn mensen die zichzelf niet leuk vinden”

Zanger en presentator Brahim, de broer van Fatiha, schreef in 2012 het campagnelied Move Tegen Pesten voor Ketnet en de Week tegen Pesten. “Toen mij dat gevraagd werd, twijfelde ik geen moment. Ik vind het zo belangrijk, omdat het er altijd is en zo onnodig is. Maar jonge mensen – en zeker volwassenen – beseffen de impact niet altijd. Zeker in deze tijden, waar alles online gezegd kan worden zonder enige vorm van filter of respect, moet het echt zwaar zijn voor mensen die ermee te maken krijgen. In mijn ogen zijn pesters mensen die zichzelf niet leuk vinden en dat afreageren op anderen.”

“Ik herinner me nog heel goed dat ik een vriend uit mijn klas in het secundair onderwijs wou helpen toen hij gepest werd, waardoor de pesters het meteen op mij hadden gemunt. Ik sta sterk in mijn schoenen en laat me niet snel doen. Ik wou alleen dat meer mensen die gepest worden, sterker in hun schoenen staan. En dat kan door mensen die gepest worden te helpen. Sta nooit toe te kijken, doe iets en help hen!” (HH)

Fatiha Attaeb geeft op woensdag 19 februari om 20 uur een lezing ‘Wat doe je als je kind gepest wordt?’ in de bib van Ichtegem. Deelnemen is gratis, wel vooraf inschrijven via https://ichtegem.bibliotheek.be