Baanbrekend onderzoek naar intieme relatie Guido Gezelle

Els Depuydt kon de intieme brieven van Lady Smith onderzoeken. © Davy Coghe
Stefan Vankerkhoven

Al jaren doen geruchten de ronde over Guido Gezelle en zijn intieme relatie met zijn Engelse buurvrouw. Nieuw onderzoek naar aanleiding van de vondst van brieven van Lady Smith brengt veel spitante details aan het licht. “Gezelle nam ‘s nachts urenlang de biecht af.”

Els Depuydt, wetenschappelijk medewerkster van het Guido Gezelle-archief, leverde de voorbije maanden baanbrekend onderzoek en publiceerde haar bevindingen op de website www.gezelle.be en in het jongste nummer van het tijdschrift ‘Biekorf’: “In ons archief was er nauwelijks iets te vinden over de intieme relatie tussen Guido Gezelle en zijn mysterieuze Engelse buurvrouw Lady Lucy Smith: enkel een handgeschreven schriftje vol Engelstalige liefdesgedichten dat Lady Smith als afscheidscadeau aan de Brugse priester-dichter schonk. Ik ben op onderzoek gegaan in voornamelijk Engelse archieven. Lady Smith was het nichtje van de beroemde Engelse bankier en parlementair Thomas Hankey, een Brit die zijn rijkdom vergaard had met slavenhandel in de kolonies.”

Your loving child

Els’ speurtocht raakte in een stroomversnelling, toen de Brugse bibliotheek vorig jaar onverwacht een dossier over Lady Smith kon verwerven: onderzoek verricht door professor Baur die in de jaren ’20 en ’30 contact had met mensen die geleefd hadden ten tijde van Gezelle. Hij was in het bezit van de brieven die Lady Smith schreef naar de priester. Zij ondertekende zoals vele biechtelingen, met ‘your loving child‘…”

Gezelle werd naar Kortrijk verbannen door zijn relatie met Lady Smith

Het leven van Lady Smith, meisjesnaam Lucy Weguelin, leest als een stationsroman. Ze werd opgevoed door haar oom Thomas Hankey en trouwde met de veel jongere Ernest Smith. “Het was un marriage de raison. Zij noemde het een ‘clandestien huwelijk’ om op eigen benen te kunnen staan. Toch kreeg ze jaarlijks een toelage van haar rijke oom. Na een zwerftocht door verschillende Europese steden, waar mr. & mrs. Smith bergen schulden achterlieten, vestigden zij zich met hun drie kinderen op 6 februari 1872 in de Hoornstraat in Brugge. Hun huis paalde aan de woning van Guido Gezelle, die toen langs de Verversdijk woonde. Hij was onderpastoor van Sint-Walburga, maar ontfermde zich als Anglofiel ook over uitgebreide kolonie katholieke Engelsen.”

Rendez-vous

“Mr. & mrs. Smith leefden rijkelijk en maakten schulden. Lucy was zes maanden zwanger van haar vierde kind, toen ze in Brugge arriveerde. Op 14 mei 1872 beviel ze van haar dochter Lilian. Guido Gezelle staat vermeld op de geboorteakte en werd peter van het kind dat amper twee maanden leefde. Over zijn vriendschap met Lady Smith werd veel geroddeld, omdat Brugse handelaars kampten met onbetaalde facturen. Lady Smith kocht een gouden horloge voor Gezelle, maar ze ‘vergat’ de juwelier te betalen. De jaloerse meid van Gezelle verklapte aan een journalist van de liberale krant De Westvlaming, dat de priester ‘s nachts urenlang bij hem thuis de biecht afnam van Lady Smith.”

(lees verder onder de cartoon)

Marec heeft in zijn cartoon op drie plaatsen Guido Gezelle verborgen. Rechts zien we Lady Smith met het gouden horloge. Op de achtergrond het huis van Gezelle langs de Verversdijk. Centraal het bureau van Gezelle.
Marec heeft in zijn cartoon op drie plaatsen Guido Gezelle verborgen. Rechts zien we Lady Smith met het gouden horloge. Op de achtergrond het huis van Gezelle langs de Verversdijk. Centraal het bureau van Gezelle.© Marec

“In september 1872 benoemde de bisschop Guido Gezelle tot onderpastoor in Kortrijk. Hij moest Brugge verlaten én alle ‘betrekkingen’ met de familie Smith stopzetten, maar het Engelse gezin verhuisde ook naar Kortrijk en Guido sprak af met Lady Smith in hotel Aux Armes de France. Een jaar later keerde het gezin terug naar Engeland, waar Lucy in Bath beviel van dochter Mathilde.”

Femme Fatale?

Els Depuydt achterhaalde dat Ernest Smith in het najaar van 1874 naar Australië emigreerde, zonder zijn vrouw: “Lucy bleef achter in Engeland en knoopte een relatie aan met Charles Bertram. In 1880 was zij terug in Brugge als Veuve Smith en woonde ze met Charles in de Hoogstraat. Ze contacteerde met Gezelle en klaagde dat ze de communie niet mocht ontvangen, omdat ze in zonde leefde met Charles. Ze vroeg de priester wel om haar brief in ‘t Frans te beantwoorden, zodat Charles de brief niet kon meelezen. Lucy en Charles kregen financiële problemen en werden uit hun huis gezet. Uiteindelijk overleed Lucy in 1932 in Engeland. Er wordt beweerd dat Georges Rodenbach zich voor de femme fatale in zijn roman Bruges-la-morte inspireerde op Lady Smith. Maar daarvan heb ik geen bewijs gevonden.”

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier