Kroonprins Filip opende 20 jaar geleden Flanders Language Valley, de campus van spraaktechnologiebedrijf Lernout & Hauspie in Ieper. Poperingenaar Johan Houwen (62) was de hoofdarchitect van de campus, die moest uitgroeien tot het wereldcentrum voor spraaktechnologie.
“Ik schrik er zelf van dat het al zo lang geleden is”, vertelt Johan. “Heel weinig mensen weten dat ik de hoofdarchitect was. Doorheen mijn carrière bouwde ik vanalles: woningen, industriebouw, burelen, landbouwbedrijven. Onlangs vroeg een vriend op vakantie: wat is het grootste dat je ooit getekend hebt? Flanders Language Valley. Uiteraard. Niet alleen in omvang, ook in concept: spraaktechnologie bestond nog nergens ter wereld. En daar mocht ik aan meewerken. Dit moest de Silicon Valley van Vlaanderen worden, maar het is anders uitgedraaid.”
Spiraal van het oor
“Het basisidee was een ontwerp van Ludo Verbeke, een goede vriend van Pol Hauspie. Dat basisontwerp moest ik verder uitwerken, samen met fantastische teamleden. Het idee bestond uit drie delen. Een hoofdgebouw voor Lernout & Hauspie, de verhuurbare modulegebouwen, en het centraal gedeelte met dienstverlening, ontmoetingsruimte, vergaderzalen en cafetaria. Dat was gebaseerd op de spiraal van het oor, een verwijzing naar de spraaktechnologie. Op mijn verjaardag, 20 mei 1997, zijn we voor het eerst met de staf samengekomen om het project concreet vorm te geven. Hét project bestond niet, want de plannen werden voortdurend bijgestuurd. Elke week kwamen er nieuwe gegevens binnen. Ik herinner me dat iemand plots binnenkwam met de vraag om nog een extra verdiep bij te bouwen. We moesten dus de nodige flexibiliteit aan de dag leggen. Een van de verantwoordelijken had ‘s nacht het warm en het koud zweet. Het was een ongelooflijk hectische periode. Zoiets heb ik maar een keer in mijn leven meegemaakt. Drie jaar jaar lang pendelde ik tussen Poperinge en Ieper. We werkten dag en nacht, mijn vrouw heeft dan ook dikwijls gevloekt. Na het project bleef ik er naartoe rijden, puur uit gewoonte. We konden het uiteindelijk realiseren. Voor een deel toch, want het was niet af. Er waren nog plannen voor een helikopterbasis, restaurant en kinderopvang
“Helaas, op een bepaald moment is het fout gelopen. Eerlijk, ik had het nooit zien aankomen. We zaten volop in een euforie, een hype zelfs. Voor de landelijke Westhoek was dit project een geweldige primeur, tot enorme jaloezie van Brussel. Ik hoor Pol nog zeggen: ik heb heel de wereld gezien, de Westhoek blijft de mooiste streek. Ik had natuurlijk geen zicht op de financiën van het bedrijf, maar in 2000 voelde ik wel aan dat het ontaardde in een gevaarlijke situatie. Ikzelf heb niet geleden: ik werd altijd correct betaald. Voor mij waren het uitsluitend mooie momenten, voor vele anderen wekt dit gebouw slechte herinneringen op. Zelfs nu nog. Dat begrijp ik maar al te goed, want sommigen uit de streek verloren miljoenen.”
Spookstad
Na het faillissement werd Flanders Language Valley een spookstad. “Dat was heel pijnlijk voor mij. Ik ben nog eens moeten terugkeren voor vochtproblemen. Het was zielig om te zien. Na zo’n zwaar labeur stond alles te verloederen en te beschimmelen. Hoe was het mogelijk? Zo’n troef voor onze streek. Ik heb ervan af gezien. Als ik nu rond mij kijk, zie ik dat er onrechtstreeks gebruik gemaakt wordt van de basistechnologie van L&H. Waren ze te vroeg? Misschien. Te ambitieus? Wellicht. Denk maar aan Pol zijn visie over de Westhoek. Ieper moest de werkstad worden, Poperinge de woonstad en Heuvelland de ontspanningsgemeente. We mochten destijds een demo maken om de leegstaande Kosmossite in Westouter in te vullen als een bestemming voor vakantie en ontspanning. Vergeet niet dat er ooit een plan was om een universiteit te bouwen bij het Helleketelbos in het Poperingse grensdorpje Abele. Nu klinkt dat surreëel. Zij leefden als scheppers. Hun technologie bestaat nog, al is de infrastructuur de meest zichtbare erfenis.”
Ziel is gevrijwaard
Flanders Language Valley werd uiteindelijk Ieper Business Park en het centraal gebouw doet sinds enkele jaren dienst als administratief centrum van de stad Ieper. “Vanbinnen werd heel wat opgefrist, maar de ziel van het gebouw is volledig gevrijwaard. Daarvoor ben ik heel dankbaar. Uiteindelijk kreeg de site een goede bestemming. Dat was niet eenvoudig, want wat moet je aanvangen met zo’n speciaal gebouw? Ik merk dat de drive er de voorbije jaren opnieuw goed in zit. Voor mezelf is het een zegen om hoofd- en bijgebouwen opnieuw te zien bloeien. Dit blijft een unieke site, ook in het buitenland. De Ieperlingen mogen er fier op zijn.” (TP)
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier