Anneleen Fransen van ‘Boven de Wolken’: “Zonder foto’s zou niemand de sterrenkindjes zien”

Anneleen Fransen: "We zijn nu zelfs meer gemotiveerd dan anders om aan de slag te gaan en de mensen niet in de steek te laten." © Christophe De Muynck
Hannes Hosten

Corona of niet, er blijven baby’s geboren worden… en er blijven jammer genoeg ook baby’s sterven. ‘Boven De Wolken’, de groep fotografen die sterrenkindjes vastlegt, gaat ook in deze tijden door. “Het is zelfs belangrijker dan ooit”, zegt mede-initiatiefneemster Anneleen Fransen (39) uit Oostende. “Zelfs papa’s mogen dikwijls niet bij de geboorte aanwezig zijn. Familieleden komen al helemaal niet binnen. Zonder foto’s zou niemand het overleden kindje zien.”

Tot vorig jaar werkte Anneleen zelf als vroedvrouw op de campus Henri Serruys van het AZ Sint-Jan Brugge-Oostende. Maar door het grote succes werkt ze nu voltijds voor Boven De Wolken, de organisatie die ze in 2016 samen met Sharon Geirnaert uit Waregem oprichtte. “Vorig jaar kregen we 660 oproepen uit heel Vlaanderen, dit jaar gingen we richting 800. Door de coronacrisis zal het minder zijn, maar we blijven vragen krijgen.”

Hebben jullie eraan gedacht om tijdelijk te stoppen?

“Eén seconde, niet langer. Zolang we kunnen, zullen we fotoshoots blijven doen. We zijn zelfs meer gemotiveerd dan anders om net wel te gaan en de mensen niet in de steek te laten. De helft van onze fotografen moet thuis blijven omdat ze zelf een zieke in de familie hebben. De andere helft is nog beschikbaar, heeft meer tijd dan anders en is zelfs meer gemotiveerd dan anders. We willen de mensen nu niet in de steek laten. Soms mogen zelfs de papa’s niet bij de geboorte aanwezig zijn, ook niet bij een overleden baby’tje. In andere ziekenhuizen mogen ze er wel bij zijn, maar enkel als ze blijven tot ook de mama naar huis gaat. Als er al andere kinderen zijn, is dat niet zo eenvoudig. Zeker niet nu de grootouders niet voor de kleinkinderen mogen zorgen.”

Jullie namen wel voorzorgen.

“Door de contacten die ik nog heb in het ziekenhuis, wist ik al vroeg dat dit ernstig zou worden. Wij namen al vroeg maatregelen. We mailden daarover naar alle kraamafdelingen. Onze stagewerking voor nieuwe fotografen is opgeschort, zodat slechts één fotograaf meer binnen komt. We doen al het nodige wat handhygiëne betreft en dragen een mondmasker. Soms is het probleem dat de politie of de security van het ziekenhuis onze fotografen niet binnen laat. Maar we geven het nummer mee waarop ze de vroedvrouw kunnen bereiken die ons gebeld heeft. De vroedvrouwen beschouwen ons als essentiële zorg, ook in deze tijd. En de ouders zijn ons nog meer dankbaar dan anders.”

Jullie maken ook zelf mondmaskers?

“Wij hebben een creagroep die anders hartjes haakt. Die houden de baby’tjes vast op de foto’s. Nu hebben wij hen gevraagd om maskertjes te maken. Officieel kunnen wij daar niet aan geraken. In de praktijk krijgen onze fotografen wel een mondmaskertje in het ziekenhuis, maar het is toch beter dat wij er zelf voor kunnen zorgen.”

“Wij zijn nog meer gemotiveerd dan anders om mensen niet in de steek te laten”

Komen er nog veel oproepen?

Dagelijks twee tot drie, terwijl dat er anders vijf of zes of meer zijn. Voor ons is dat toch meer dan verwacht. Het is wel zo dat zwangerschapsonderbrekingen bij baby’s van wie vastgesteld wordt dat ze niet levensvatbaar zijn of het Downsyndroom of een andere afwijking hebben uitgesteld zijn tot na de coronacrisis. Dat gaat over 30 tot 35 procent van onze fotoshoots. Ziekenhuizen doen dat om de ouders te beschermen en niemand in het ziekenhuis binnen te laten die er niet nodig is. Voor de mama’s, die een levende baby dragen, is dat heel dubbel. Sommigen willen de ingreep zo snel mogelijk, anderen zijn dankbaar dat ze het kindje nog enkele weken kunnen houden.”

Laten alle kraamafdelingen in heel Vlaanderen jullie binnen?

“Slechts twee zeggen met veel spijt dat het niet mag, het UZ Gent en het UZ Gasthuisberg in Leuven. Dan zoeken we een alternatief door de foto’s thuis of bij de begrafenisondernemer te maken. Een fotograaf van ons in Limburg maakte foto’s in de tuin. Dat is veiliger dan binnen. En de foto’s zijn supermooi. Het is iets wat we kunnen onthouden voor later.”

Hoe is de sfeer op de kraamafdelingen ?

“Ik was vorig weekend nog op de kraamafdeling in Oostende en merkte er vooral een grote samenhorigheid onder het personeel. Normaal is het meestal een vrolijke dienst, een wat aparte afdeling. Maar nu zijn ze er erg begaan met de diensten die coronapatiënten behandelen. Iedereen trekt aan hetzelfde zeel. Er is een grote strijdlust: we kunnen het.”

Wat hoop je dat er na de coronacrisis zal veranderen?

De zorgsector is al jaren ondergewaardeerd, naar aanzien en naar verloning. Zij staan dag en nacht klaar en sommigen riskeren nu hun leven voor minder dan 2.000 euro per maand. Zij houden nu onze maatschappij draaiend. De mensen vinden dat nu plots wèl belangrijk. Ik hoop dat dat niet te snel vergeten wordt.”

Anneleen Fransen

Anneleen Fransen werd geboren in Lier op 27 oktober 1980 en groeide op in Nijlen. Ze is alleenstaande mama van twee zoontjes, negen en zeven jaar oud, en woont sinds 2008 in Oostende. Anneleen is vroedvrouw en werkte twaalf jaar op de kraamafdeling van de campus Henri Serruys van het AZ Sint-Jan in Oostende. In 2016 richtte ze, samen met Sharon Geirnaert, Boven De Wolken op, een vrijwilligersorganisatie van fotografen die overleden baby’s vastleggen. Sinds een jaar werkt Anneleen voltijds voor Boven De Wolken.