Afbraak Sint-Jozefskliniek in volle gang: “Het ziekenhuis verdwijnt, de herinneringen blijven”

De afbraak van het verloederde Sint-Jozefziekenhuis is in volle gang en zo verdwijnt een ‘stadskanker’ uit het straatbeeld. © JRO
Jeffrey Roos
Jeffrey Roos Medewerker KW

De afbraak van het Sint-Jozefziekenhuis in Oostende luidt het einde van een tijdperk in. Heel wat Oostendenaars zagen er het levenslicht, ondergingen er een operatie, trokken er op consultatie of brachten er een bezoek aan een dierbare, maar straks resten enkel nog de herinneringen. Het leegstaande ziekenhuis stond al negen jaar te verkommeren.

De afbraak van het ziekenhuis, dat negen jaar leegstaat in het centrum van Oostende, startte in mei en is ondertussen in volle gang, waarbij de grote middelen worden ingezet. Er wacht de site een mooie toekomst, maar laten we eerst nog even terugkeren naar het jaar 1948.

Eerste baby

Het Verbond der Christelijke Mutualiteiten en de zusters Dominicanessen beslissen dat jaar om samen een polikliniek en een ziekenhuis op te richten. De zusters gaan aan de slag in het ziekenhuis Sint-Jozef, de mutualiteit neemt de polikliniek onder zijn hoede en het Medisch Instituut Sint-Jozef is geboren. Het duurt nog ettelijke jaren voor ook de eerste baby’s er het levenslicht zien, maar op 3 oktober 1974 is het zover: een zekere Anja is de eerste baby die in het ziekenhuis in de gloednieuwe materniteit wordt geboren. Duizenden andere Oostendenaars volgen. In 1999 fusioneren het Heilig Hartziekenhuis en het Sint-Jozefziekenhuis tot AZ Damiaan. Dertien jaar later, in 2012, verhuizen zo’n 500 patiënten van het Sint-Jozefziekenhuis naar het splinternieuwe complex in de Gouwelozestraat. Sindsdien staat het ziekenhuis leeg.

Na al die jaren van leegstand is dit jaar eindelijk de afbraak gestart. Verhelst Group staat, in opdracht van Vastgoed Degroote en de Christelijke Mutualiteit (CM), in voor de sloopwerken. Gunther Pille (40), die in het ziekenhuis werd geboren, leidt de sloopwerken als werknemer van Verhelst Group. “Ik zag het levenslicht in kamer 258”, lacht Gunther. “Ik herinner mij daar uiteraard zelf niets meer van, maar mijn ouders vertelden mij dat. Op latere leeftijd kwam ik hier regelmatig op bezoek als vrienden of familieleden in het ziekenhuis opgenomen werden. Ik was als jonge gast ook een fervent skater en de vlakke ondergrond van het parkeerterrein was daarvoor ideaal.”

Het voelt vreemd dit complex te slopen, ik werd hier zelf geboren – Werfleider Gunther Pille

Gunther kampt met gemengde gevoelens nu het gebouw tegen de vlakte gaat. “Uiteraard voelt dat vreemd aan, zeker omdat ik zo dicht betrokken ben bij de afbraak. Het ziekenhuis maakt deel uit van mijn jeugdjaren. Ik ben ermee opgegroeid en heb veel goede herinneringen aan deze plaats. Het ziekenhuis verdwijnt dan wel, die herinneringen zullen altijd blijven. En niet alleen ik, maar met mij heel wat stadsgenoten, denken er zo over denken”, zegt Gunther.

Niveauverschil

Ook Bernard Meyers werd in het Sint-Jozefziekenhuis geboren. Later werkte hij er als verpleegkundige en hoofdverpleegkundige op de diensten Intensieve Zorgen, Spoedgevallen en in het operatiekwartier. Hij verhuisde mee in 2012 naar het huidige AZ Damiaan waar hij tegenwoordig coördinator van de dienst Spoedgevallen is. “Ik heb alleen maar goede herinneringen aan het oude ziekenhuis”, vertelt Bernard. “Ik weet nog dat er een consultatieruimte bijgebouwd werd en dat er een niveauverschil zat tussen het oude en het nieuwe gedeelte. Als we met een patiënt met hun bed tot in de consultatiezone moesten rijden, gebeurde het wel eens dat zo’n bed tegen de muur belandde bij het naar beneden rijden.”

“Wat mij vooral bijgebleven is, is dat iedereen er iedereen kende. Het Sint-Jozefziekenhuis was eigenlijk een klein ziekenhuis. Je moest er vaak via andere afdelingen naar je eigen afdeling en dan kwam je al eens andere mensen tegen. De allerleukste herinnering? Ongetwijfeld de geboorte van mijn dochter dertien jaar geleden. De minst leuke? Eigenlijk geen, al waren de kleedkamers niet altijd even leuk. Onze kleedkamers bevonden zich in de kelder en die stond dikwijls onder water bij hevige regenval. Maar eigenlijk weegt dat niet op tegen alle leuke herinneringen.”

185 woongelegenheden

Sinds de leegstand van het ziekenhuis moest de brandweer verschillende keren uitrukken. Krakers vonden hun weg naar het leegstaande gebouw en veroorzaakten er soms kleine brandjes en overlast voor de buurt. Het was lang wachten tot er duidelijkheid kwam over de toekomstplannen. Initieel was er sprake van dat het Sint-Lutgardisinstituut, het Sint-Jozefinstituut, kinderdagverblijf Zo Groot en het Centrum voor Leerlingenbegeleiding er in 2016 hun intrek zouden nemen, maar dat ging uiteindelijk niet door. Ondertussen liggen de plannen voor de site, met een oppervlakte van liefst 18.000 vierkante meter, wel vast. Stad Oostende keurde eind vorig jaar de plannen goed voor de bouw van een kantoorgebouw voor de hoofdzetel van de CM in 2023. Vastgoed Degroote kreeg de goedkeuring voor de bouw van 185 woongelegenheden, met veel groen. De site moet binnen vijf jaar klaar zijn.

Binnen vijf jaar moet het verloederde ziekenhuis vervangen zijn door een mooi kantoor- en woonproject.
Binnen vijf jaar moet het verloederde ziekenhuis vervangen zijn door een mooi kantoor- en woonproject. © GF