Achter de schermen van een alcoholcontrole: “Hoe ouder, hoe meer zenuwen”

Uit onderzoek van De Krant van West-Vlaanderen blijkt dat de pakkans voor wie rijdt met een glaasje te veel op, heel klein is. Eén op de drie West-Vlamingen heeft nog nooit moeten blazen. Pal in het midden van het Weekend Zonder Alcohol ging onze reporter mee met de politie op een nachtelijke alcoholcontrole.

Zaterdagavond 23 uur, op de drukke verbindingsweg tussen Brugge en Maldegem. Ter hoogte van de voormalige legerkazerne in Sijsele bij Damme doet voorlopig niets vermoeden dat hier straks een indrukwekkende politiemacht zal neerstrijken voor een grootschalige controle in het kader van het Weekend Zonder Alcohol.

Alhoewel… Aandachtige bestuurders zullen wel gezien hebben dat er parkeerverbodsborden staan op een honderd meter lange strook aan de kant van de weg. Nog aandachtigere bestuurders zullen ook de vreemdsoortige en goed verstopte camera opgemerkt hebben op ongeveer honderd meter voor de controle. Die camera toont in real time wat er op en rond de controlepost gebeurt, de beelden worden live bekeken door een agent in het politiekantoor in Knokke.

Nog voor de actie begint, geeft die al een eerste verdachte handeling door. “Er stapt iemand op het midden van de rijbaan”, klinkt het in de portofoon van de politie. Algemene hilariteit volgt wanneer het de agent in de flitswagen blijkt te zijn die nogmaals zijn positie checkt. Want ja, ook de flitswagen neemt deel aan de actie. Wie te snel rijdt, wordt er meteen uitgeplukt en mag de boete stante pede betalen en een ademtest afleggen.

Hotdog

Klokslag 23.30 uur arriveert de controleploeg. Twee motorrijders, een hondenbegeleider en een viertal combi’s draaien de voorbehouden parkeerstrook op. In een mum van tijd zetten de agenten kegeltjes en signalisatielampen op en zetten ze de eerste auto’s aan de kant. Wat opvalt: vrijwel alle bestuurders reageren zenuwachtig, of ze nu gedronken hebben of niet. “De mensen zijn dat niet gewoon, om zo uit het verkeer geplukt te worden en te moeten blazen”, zegt korpschef Steve Desmet. “Hoe ouder ze zijn, hoe zenuwachtiger ze reageren. Dan vinden ze hun papieren niet of vallen ze zelfs stil met de wagen.”

Wat ook opvalt: weinig bestuurders zijn vertrouwd met het sampling-toestel, waarbij je eerst eens moet blazen in het toestel zodat de politie al een eerste indicatie krijgt of je gedronken hebt. Dat is dus niet de officiële ademtest, maar velen denken van wel en grijpen het ding vast alsof ze een hotdog proberen te verorberen.

Niet eten/roken/drinken

De controle is een halfuur bezig en de eerste ‘A’ van Alarm is een feit. Een man uit Maldegem zit net boven de toegelaten grens van 0,22 milligram per liter en ziet zijn rijbewijs drie uur ingetrokken worden. Hij had nochtans een kwartiertje wachttijd gevraagd – wat mag – maar dat hielp niet. Dat kwartiertje is voor de betrokken agenten geen welgekomen pauze. “Wij moeten die bestuurders in de gaten blijven houden. Ze mogen niet eten of roken, want dat kan de test beïnvloeden. Ook drinken mogen ze niet. Stel dat ze drie blikken bier drinken in dat kwartier, dan kunnen wij niet meer uitmaken wat de intoxicatie was op het moment dat we ze langs de kant zetten. En dan zitten we met een juridisch probleem”, legt een agent uit.

“Soms vallen ze van de zenuwen stil met de wagen”

Met dit soort ondenkbare scenario’s – wie drinkt nu alcohol terwijl hij wacht om een ademtest af te leggen? – moet de politie dus allemaal rekening houden. “We benaderen een wagen altijd met twee”, zegt een andere agent. “Eén iemand spreekt de bestuurder aan, de andere houdt in de gaten wat de passagier doet. Als ze iets proberen weg te gooien, moeten we dat gezien hebben.”

Position switch

“Op sociale media zal nu wel al een bericht staan over deze controle”, maakt korpschef Steve Desmet zich na een uurtje de bedenking. Toch blijven de ploegen staan. “In de ruime omgeving rijden er nog politiemensen rond. Als ze verdachte voertuigen zien, brengen ze die toch naar hier. Omrijden voor een controle heeft dus weinig zin. Ook vlak voor de controle van plaats verwisselen met een passagier – de zogenaamde position switch – is zinloos, dat zien we meteen op onze mobiele camera”, legt hij uit.

Echt dronken chauffeurs worden tijdens de controle niet betrapt. “Maar het is nog vroeg op de avond. De echt zware gevallen komen we meestal diep in de nacht tegen. Die zijn nu nog volop aan het drinken“, legt een agent uit. Een passagier van een wagen spreekt hem aan. “Welke sleutelhangers hebben jullie mee? Van die gele of van die coole ijzeren?”, wil hij weten. De agent lacht, loopt naar de combi en overhandigt de man een sleutelhanger. “Er zijn soms mensen die speciaal omrijden naar de controle toe om zo’n sleutelhanger te kunnen krijgen. Die hebben hem dan wel dik verdiend”, grapt hij.

Na een dikke twee uur zit de actie erop. “Nu gaan we wat administratie doen, ons wat opwarmen en dan volgt er nog een controleactie in Knokke. We blijven gaan, want alcohol en rijden gaan niet samen. Helaas hebben we elk jaar in onze zone te maken met dodelijke ongevallen waarbij alcohol een rol gespeeld heeft“, besluit korpschef Steve Desmet.