Residentie Compas wordt in ere hersteld dankzij premie Vlaams minister Matthias Diependaele

© JRO
Jeffrey Roos
Jeffrey Roos Medewerker KW

Vlaams minister van Onroerend Erfgoed Matthias Diependaele (N-VA) kende een premie toe voor het opknappen van de gevel van het prachtig art-deco-appartementsgebouw Residentie Compas in de Graaf de Smet de Naeyerlaan. “Naast het gebouw zelf is ook de ligging tussen het Maria Hendrikapark, de haven en het stadscentrum prachtig”, vertelt de trotse Oostendse eigenaar van een van de appartementen.

Residentie Compas is een mooi bewaard voorbeeld van een art-deco-appartementsgebouw en maakt een geslaagde overgang tussen de toen al gebouwde, imposante Graaf de Smet de Naeyerbruggen en de huizenrij in de Graaf de Smet de Naeyerlaan. Het geheel vormt een statige architecturale entree tot de stad Oostende. Residentie Compas werd gebouwd in 1930 naar het ontwerp van architect A. Vereecke uit Middelkerke. De werken zelf werden door aannemer D. Coppens, eveneens uit Middelkerke, uitgevoerd. Het hoekgebouw ontwerpen had heel voeten in de aarde. Er is een niveauverschil tussen de Slachthuiskaai, waar de zijgevel zich bevindt, en de Graaf de Smet de Nayerlaan, waar de voorgevel is. Het gebouw telt vier bouwlagen. In 2005 werd het pand beschermd als monument, samen met een ensemble van interbellumburgerhuizen en -appartementsgebouwen aan de Graaf de Smet de Naeyerlaan. Minister Diependaele kende in totaal 12,5 miljoen euro toe om 26 beschermde monumenten te restaureren, waaronder Residentie Compas.

Brunet & Co

Mevrouw Paulus (49) uit Oostende kocht in 2017 een van de vier appartementen in het gebouw en weet ons heel wat te vertellen over de geschiedenis. “Wij hebben wat opzoekwerk gedaan en luisterde naar verschillende mensen die iets van het gebouw afweten. Een zeker meneer Brunet van rederij Brunet & Co liet het gebouw ontwerpen. Hij koos die plaats uit om zijn eigen vloot in de gaten te kunnen houden. Het gebouw ligt immers vlakbij de haven”, schetst mevrouw Paulus. “In de inkomhal hangt een origineel schilderij waarop een schip te zien is met de naam ‘Compass’, met op de achtergrond het gebouw waar Brunet zijn kantoren en winkel had.” Dat verhaal lijkt te kloppen, want we vonden bij Heemkring De Plate enkele oude foto’s terug, waarop te zien is dat het telegraafadres van Brunet & Co ‘COMPAS’ was. Maar mevrouw Paulus weet nog meer. “Koning Leopold II wou van de Graaf de Smet de Naeyerlaan een prestigieuze baan maken. “Het gebouw maakt deel uit van een hele reeks interbellum gebouwen en allen zijn ze beschermd als monument”, gaat ze verder. “Het is een mooi voorbeeld van de bouwwijze in die tijd. Het was in die tijd een prachtige buurt en dat is het nog steeds.”

Dit schilderij hangt in de gang van het gebouw en refereert naar de man die het gebouwd heeft. (foto JRO)
Dit schilderij hangt in de gang van het gebouw en refereert naar de man die het gebouwd heeft. (foto JRO)

Net dat is de reden waarom mevrouw Paulus een van de appartementen kocht. “Alle eigenaars kochten hun appartement bijna gelijktijdig. Wat mij vooral aansprak? Ik word vooral aangetrokken door de klassieke stijl. Als je zo’n gebouw binnen stapt dan voel je die geschiedenis. Het is een klassevol gebouw, zeker met die prachtige hoge plafonds. Het geeft een grandioos gevoel. De typische stijl is niet alleen van buitenaf te merken, ook binnen in het gebouw is nog veel origineel. Er zijn de typische gietijzeren radiatoren, de espagnolet sluitingen aan de ramen, het loodglas en de typische vloeren in de inkomhal. De appartementen zijn vooral heel lichtrijk. Het is een hoekpand waar in de nabijheid geen andere gebouwen zijn. Aan de overkant heb je het Maria Hendrikapark en aan de andere kant het station en de haven. Vooral in de winter, als de zon binnen schijnt, heeft het iets speciaals. Dan komt het zicht op het park nog meer tot zijn recht”, aldus mevrouw Paulus.

Kroonstuk

Mevrouw Paulus woonde er in het begin zelf. In februari vorig jaar werd de gevel aan de kant van de Graaf de Smet de Naeyerlaan aangepakt. Naast de gevel werden ook ramen aangepakt. Daarom moest mevrouw Pauwels even verhuizen.

“Het was midden winter, daarom leek het mij niet aangewezen om er te blijven aangezien ook de radiator in de erker afgenomen moest worden omdat die moest uitgebroken worden om vervolgens opnieuw op te bouwen. Bij de start van de renovaties besloten we er even uit te trekken. Toen de procedure in gang werd gezet om de andere gevel in de Slachthuiskaai te renoveren, besloten we om te wachten tot na de renovatie om er terug te gaan wonen. We konden wel eerder terug, maar om dan nadien opnieuw te moeten verhuizen voor de volgende fase van de renovatie, dat zagen we niet zitten.”

De loden ramen van het gebouw dateren uit de tijd dat het gebouwd werd. Je hebt ook een mooi uitzicht op het park. (foto JRO)
De loden ramen van het gebouw dateren uit de tijd dat het gebouwd werd. Je hebt ook een mooi uitzicht op het park. (foto JRO)

Mevrouw Paulus is erg blij met de toekenning van de premie en is bijzonder dankbaar aan Jana Wijnsouw, erfgoedconsulente bij Agentschap Onroerend Goed. “Residentie Compas is een prachtig pand dat een beetje het kroonstuk vormt van de straat”, vertelt Jana. “Een dossier als dit, met meerdere eigenaars is nooit gemakkelijk. Dit dossier verliep eigenlijk heel vlot doordat alle eigenaars een hart hebben voor erfgoed. Het resultaat is een goede samenwerking en een mooi burenproject. Met de toekenning van de premie tot gevolg.”

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier