Een akker die straks hoogstwaarschijnlijk bedrijvenzone wordt, blijkt bijzonder lucratief voor Ward Vergote, de liberale burgemeester van Moorslede. Het stuk landbouwgrond dat hij in 2017 via een tussenpersoon kocht, deed hij dik twee jaar later voor 208.000 euro extra weer van de hand. Een eerste klacht naar de verdachte grondaankoop verdween naar de achtergrond. Een nieuwe klacht naar mogelijke belangenvermenging moet nu uitsluitsel brengen. Het parket van West-Vlaanderen stelt intussen een onderzoek naar de Moorsleedse burgemeester te openen.
Dinsdagavond, 24 oktober 2017, iets voor 17 uur. In café Ons Huis op de Plaats in Dadizele brengt de notaris alles in gereedheid voor een ouderwetse openbare verkoop. Op tafel: twee stukken landbouwgrond langs de Millesteenstraat in Dadizele, deelgemeente van Moorslede. Eentje van 1,7 hectare en eentje van iets meer dan 1,4 hectare groot, grenzend aan de bestaande ambachtszone.
Terwijl het café aardig vol loopt, vooral met geïnteresseerde boeren en industriëlen, loopt de spanning bij de verkopende familie op. Het zijn de laatste kavels van de intussen verdwenen ouderlijke boerderij die onder de hamer gaan.
Kleinste is duurste
Het grootste stuk gaat als eerste. Een landbouwer die vlakbij al actief is, heeft uiteindelijk iets meer dan 150.000 euro veil voor het akkerland. Goed voor 8,86 euro per vierkante meter. Bij het bieden op het tweede stuk landbouwgrond mengt plots een voor zowat iedereen onbekend gezicht zich in de debatten. De jongeman werkt zich in de kijker en biedt actief mee. Met zijn telefoon aan het oor blijft de twintiger meedingen naar lot 2, vlak naast de bestaande ambachtszone en dus felbegeerd.
Eén na één haken de andere geïnteresseerden af, ook de landbouwer die het eerste kavel binnenhaalde. De eindprijs? Exact 192.000 euro voor het kleinste van de twee loten, oftewel 13,50 euro per vierkante meter. Ruim de helft meer per vierkante meter dan voor het veel grotere eerste perceel. Voor de aanwezigen is het klaar en duidelijk: hier werd op geaasd. De effectieve koper die achter de jonge bieder schuilgaat, laat zich die avond niet zien. De bieder zelf verdwijnt in alle stilte na het plaatsen van de nodige handtekeningen.
Omerta
Op 15 januari 2018 zitten de verkopers allemaal samen bij de notaris om de onderlinge verdeling van de opbrengst af te kloppen. Daar leest de familie voor het eerst wie het stuk grond werkelijk kocht. “Iedereen schrok. Ward Vergote en zijn vrouw?”, vertelt een van de aanwezige familieleden, net geen vier jaar later. “Dat is toch de burgemeester van Moorslede?, zeiden we tegen elkaar.” De woorden verdacht, handel met voorkennis en niet in functie van het algemeen belang vallen. Ook het feit dat de koop met behulp van een tussenpersoon is gesloten, valt de verkopende familie op.
Wie is Ward Vergote?
Ward Vergote, geboren op 31 oktober 1961, is sinds 1 januari 2013 burgemeester van Moorslede. Hij studeerde tandtechniek in Brugge en runt sinds 1986 een eigen zaak in tandheelkundige middelen. In 1994 stond hij voor het eerst op de lijst voor de gemeenteraadsverkiezingen, toen bij Gemeentebelangen. In 1999 werd hij voorzitter van de lokale VLD-afdeling, een jaar later trok hij de liberale lijst Visie. Noch in 2000, noch in 2006 slaagde Visie erin een meerderheid te vinden. Dat lukte wel na de verkiezingen van 2012. Samen met Pro vormde Ward Vergote een coalitie, met zichzelf als burgemeester. Bij de lokale verkiezingen van 2018 haalde Vergote het opnieuw en vormde hij een nieuwe meerderheid, dit keer met Sterk. In 2020 stapte de blauwe burgemeester uit zijn moederpartij Open VLD omdat hij zich niet kon verzoenen met deelname aan de Vivaldi-regering van premier Alexander De Croo.
De notaris roept snel iedereen weer tot de orde, brengt de rust rond de tafel terug en komt dan met een voor de familie onthutsende mededeling: de koper heeft uitdrukkelijk gevraagd om er geen ruchtbaarheid aan te geven, klinkt het. “Maar waarom, mevrouw de notaris, vroegen we haar. Waarom moeten wij zwijgen?”, schetst het familielid. “Het was een openbare verkoop en iedereen kent de prijzen. Haar ant-woord: dit zijn privézaken. Wij vragen ook niet aan jullie wat er met het geld zal gebeuren. We waren geschokt toen de notaris vroeg om te zwijgen.” Sommige van de familieleden leven met een gevoel van een omerta.
Dadizele hoofddorp
Dat de familie de naam van de koper stil moet houden, heeft alles te maken met plannen die het gemeentebestuur heeft langs die Millesteenstraat. In 2017 zet de provincie West-Vlaanderen de eerste stappen in een zoektocht naar mogelijke locaties voor nieuwe bedrijventerreinen om de vraag de baas te kunnen. Met dank aan een herziening van het Provinciaal Ruimtelijk Structuurplan van West-Vlaanderen drie jaar eerder, in 2014, komt ook Dadizele in beeld.
Sindsdien wordt ook de deelgemeente opnieuw als hoofddorp aanzien en kunnen de gronden tussen de Millesteenstraat en de Meensesteenweg als ambachtelijke zone ontwikkeld worden. Voordien konden de gronden enkel als terreinen voor de verhuizing van het transportbedrijf Verstraete worden gebruikt, maar die heeft geen interesse.
Daarnaast maakt de uitbreiding van de ambachtelijke zone in Dadizele deel uit van de eigen herziening van het Gemeentelijk Ruimtelijk Structuurplan (GRS) van Moorslede. Die operatie start het gemeentebestuur in 2016 op, toen al onder burgemeesterschap van Vergote. De focus ligt op de dringende op stapel staande projecten, zo blijkt uit een interne nota. Het schepencollege van Moorslede schuift bij de provincie quasi onmiddellijk de Millesteenstraat naar voor als ideale locatie. “We kunnen pro-actief zones aanduiden die in aanmerking komen om aan te snijden bij een nieuwe behoefte (aan terreinen voor bedrijvigheid, red.)”, klinkt het.
Van overleg tot RUP
Vanaf januari 2018 komt de uitbreiding van het lokaal bedrijventerrein aan de Millesteenstraat meermaals ter sprake op het schepencollege. De ene keer is burgemeester Vergote afwezig bij de behandeling van het agendapunt, een andere keer zit hij wel mee aan tafel. In april 2018 wordt onder meer beslist om de verdere uitwerking van de ambachtszone in handen te leggen van de West-Vlaamse Intercommunale (WVI). Bedoeling is om over een stevig dossier te beschikken dat uitgebreid is gemotiveerd.
Op 15 januari 2019 zet het Moorsleedse gemeentebestuur opnieuw een belangrijke stap. Daar wordt beslist om effectief over te gaan tot de herziening van het GRS. Kort daarna, in het voorjaar van 2019, volgt een veelbelovend overlegmoment met de provincie over het bedrijventerrein. Ward Vergote is er aanwezig, net als schepen van Ruimtelijke Ordening Sherley Beernaert (Sterk). Dat overleg en de verdere uitwerking door WVI resulteert in de loop van 2021 in een start- en procesnota voor het Ruimtelijk Uitvoeringsplan Millesteenstraat, de gedetailleerde planning voor de aanleg van het bedrijventerrein. Nog tot en met 6 januari 2022 liggen die documenten voor in openbaar onderzoek.
De gronden aan de Millesteenstraat zijn op vandaag nog altijd agrarisch gebied. Landbouwgrond dus, en (nog) geen bedrijfsgrond. Als die omzetting er na een positieve beslissing van minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA) komt, is elke vierkante meter dik 80 euro meer waard dan voordien.
Telefoontje
Het lijkt er dan ook sterk op dat burgemeester Vergote vanuit zijn functie in 2017 al zicht heeft wat de landbouwgrond te wachten staat. Dat kan verklaren waarom hij op de openbare verkoop bereid is om tot meer dan het dubbele (!) van de West-Vlaamse gemiddelde prijs voor landbouwgrond op dat moment te gaan. Dat alles met de hulp van de jonge bieder (Edouard Wallays, gemeenteraadslid voor Open VLD Ieper en de partner van de zoon van Ward Vergote, red.) als tussenpersoon.
“Toen ik thuiskwam van bij de notaris, zat ik met een heel naar gevoel”, zegt een van de verkopende zussen. “De dag nadien, op 16 januari 2018, heb ik mijn telefoon genomen om hem de vraag zelf voor te leggen.” Op de man af vraagt ze burgemeester Vergote waarom de familie moet zwijgen over de verkoop. “Hij zei: Dat is privé. Ik vraag toch ook niet wat jij gaat doen met het geld? Ik ga daar paardjes opsteken”, stelt de verkoopster. Een antwoord op de vraag is dat voor de vrouw niet. Wat de burgemeester met de grond wil doen, interesseert haar niet. Ze wil weten waarom alles stil moet blijven. En nog, waarom het ontwijkende antwoord zo lijkt op dat van de notaris, een dag eerder.
Brief van gouverneur
De verkopende familie is intussen lang niet meer de enige in Dadizele en omgeving die lucht krijgt van de aan- en verkoop van de gronden langs de Millesteenstraat in de omgeving van de burgemeester. In april van dit jaar dient een inwoner klacht in bij de gouverneur van West-Vlaanderen. Alleen wijst de man niet Ward Vergote zelf aan als koper in zijn klacht over machtsmisbruik en belangenvermenging, maar wel diens dochter.
Op het schepencollege van 17 mei 2021 bespreekt het schepencollege de klacht, zonder burgemeester Ward Vergote rond de tafel. Het college komt daar overeen om in een schrijven aan de gouverneur – wél ondertekend door de burgemeester zelf – te zeggen dat de klacht zonder voorwerp is. De reden? “Het is absoluut niet correct dat de dochter van de burgemeester grond heeft aangekocht langsheen de Millesteenstraat.” Gelogen is dat niet, want het is inderdaad niet de dochter die op de akte als koper staat vermeld.
Op basis van het antwoord van het gemeentebestuur beslist de gouverneur op 21 mei om niet op te treden. Wel krijgt het college expliciet de taak om de gouverneursbeslissing ter kennis te brengen op de eerstvolgende gemeenteraad. Opmerkelijk genoeg gebeurt dat niet. In geen enkele notule van de gemeenteraad sinds mei duikt de brief of klacht op. Een vergetelheid of een bewust achterhouden van de klacht voor de oppositiepartijen? “Het zegt mij alleszins niets”, aldus gemeenteraadsvoorzitter Pol Verhelle (Visie) aan de telefoon. “Het antwoord van de gouverneur is niet voorgelezen of ter sprake gebracht op een gemeenteraad dit jaar.” Per sms bevestigt de voorzitter dat later een tweede keer.
De Moorsleedse gemeenteraadsleden worden dus niet op de hoogte gebracht, zoals de gouverneur vraagt en zoals artikel 333 van het decreet Lokaal Bestuur voorschrijft. Hoe dat komt? De burgemeester en schepenen beoordelen de brief van de gouverneur zélf als zijnde geen bevoegdheid voor de gemeenteraad en de klacht wordt begraven in de notulen van het schepencollege. Gemeenteraadsleden kunnen die inkijken, voor gewone burgers ligt dat al een stuk ingewikkelder.
Belangenvermenging
Sinds deze week loopt er een tweede klachtprocedure bij het Agentschap Binnenlands Bestuur over de gronden aan de Millesteenstraat en mogelijke belangenvermenging. Onze informatie leert dat die klacht zich dit keer wel degelijk focust op de burgemeester zelf. Bovendien kan de gouverneur ambtshalve een onderzoek opstarten naar het initiële antwoord van het Moorsleedse college en naar de manier waarop de verdere briefwisseling in het gemeentehuis werd behandeld. Op belangenneming, zoals belangenvermenging officieel in het strafwetboek wordt omschreven, staan ook gevangenisstraffen van één tot vijf jaar en boetes die kunnen oplopen van 800 tot 400.000 euro. Een veroordeling kan ook gevolgen hebben voor de politieke rechten van de betrokken mandataris. De burgemeesterssjerp kan hij in die optiek dus verliezen.
Ward Vergote reageert: “Ik heb er onmiddellijk mijn handen van afgetrokken”
Burgemeester Ward Vergote bevestigt dat hij in oktober 2017 de grond langs de Millesteenstraat aankocht. “Dat was een investering op langere termijn”, klinkt het. “Als paardenliefhebber had ik als bedoeling er paarden op te steken, dat alles mooi te omheinen en wat boompjes te planten. Iedereen is vrij om te kopen wat en te investeren waarin hij wil.”
“Dat die landbouwgronden al langer zoekzone waren voor een bedrijventerrein, wist ik. Dat is al sinds 2009 zo, nog van ver voor mijn tijd, en was eigenlijk algemeen geweten in Dadizele. Ik heb de grond aangekocht met de idee dat het nog heel lang zou duren vooraleer daar iets ontwikkeld zou worden. En voor alle duidelijkheid: ik heb nooit deelgenomen aan beslissingen over de bedrijvenzone. Het is de provincie en Vlaanderen die zeggenschap hebben over wat er daar al dan niet komt”, aldus de burgemeester. “In het college is dat wel besproken, maar op het moment dat ik eigenaar van de gronden was, zal ik daar waarschijnlijk niet aanwezig zijn geweest.”
Vandaag heeft burgemeester Vergote de gronden niet meer in bezit, zo geeft hij expliciet aan. De exacte datum van verkoop, de naam van de koper of de verkoopsprijs wil hij niet meedelen. Ook op de vraag of hij winst heeft gemaakt, komt geen antwoord. “Na het bezoek van de provincie heb ik de grond onmiddellijk weer verkocht, ergens halverwege 2019. Meteen na de vergadering ben ik naar onze schepen van Ruimtelijke Ordening gestapt en haar gezegd dat ik er grond had, er niets mee te maken wilde hebben en die zo snel mogelijk moest verkopen. Ik heb er onmiddellijk mijn handen van afgetrokken en kan mijn handen wassen in onschuld. Er is geen enkele beslissing door mij of mijn college genomen en er is geen sprake van voorkennis.” Schepen van Ruimtelijke Ordening Sherley Beernaert herinnert zich naar eigen zeggen die bewuste conversatie niet.
Over de klacht in mei 2021 is de Moorsleedse burgemeester formeel. “Wij hebben de vragen beantwoord zoals die door de gouverneur werden gesteld. Die klacht was zonder voorwerp omdat mijn dochter er niets mee te maken heeft. Waarom het antwoord niet op de gemeenteraad werd voorgelezen? Mochten we dat met elke onterechte klacht moeten doen, waren we lang bezig. Het college was in deze van oordeel dat dat niet hoefde omdat het niet ging om een klacht tegen het gemeentebestuur of het OCMW. We hebben het antwoord ook niet verborgen, het zat in de notulen van het college die elk gemeenteraadslid kan inkijken.”
Op de vraag of hij de betrokken notaris de opdracht gaf om de verkopende familie te vragen te zwijgen over zijn identiteit, antwoordt de burgemeester eerst dat hij dat niet kan om meteen daarna te zeggen dat hij daarvan niet op de hoogte is en dat niet meer weet. De notaris zelf beroept zich in een telefonische reactie op het beroepsgeheim.
Van 192.000 naar 400.000 euro
Verder onderzoek naar wie vandaag de grond langs de Millesteenstraat bezit, brengt aan het licht dat burgemeester Ward Vergote zeker 208.000 euro meer kreeg dan hij initieel op tafel legde. Bovendien wisselde de grond niet halverwege 2019 maar wel begin 2020 van eigenaar. Dat blijkt uit twee verkoopaktes die deze krant kon inkijken.
Op 10 februari 2020 tekenen burgemeester Vergote en zijn echtgenote de notariële akte voor de verkoop van het lot landbouwgrond aan de nv Magena. Dat is een vennootschap uit Wevelgem die de verhuur en exploitatie van residentieel onroerend goed als hoofdactiviteit heeft.
Gedelegeerd bestuurder van Magena is Nadine Vanhalst, een van de familieleden achter de bekende winkelketen Supra Bazar. De nv Magena betaalt 400.000 euro, meer dan het dubbele van het bedrag (192.000 euro, red.) dat Ward Vergote twee jaar eerder betaalt aan de landbouwersfamilie.
Intussen heeft de nv Magena het perceel in Dadizele opnieuw van de hand gedaan. Dat gebeurde op 26 juli 2021, afgelopen zomer dus. Een Kortrijkse vastgoedvennootschap betaalde toen iets meer dan 568.000 euro voor de 1,4 hectare landbouwgrond.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier