Kust loopt niet warm voor fusies

Burgemeester Piet De Groote van Knokke-Heist: “Geen vragende partij.” © Davy Coghe
Redactie KW

Ook in West-Vlaanderen wordt over fusies gepraat, maar in de kustregio is dat nog niet aan de orde. Enkel aan de Westkust werd een voorzichtig ballonnetje opgelaten (zie kader). “De soep zal niet zo heet gegeten worden als ze is opgediend”, verwacht Oostends burgemeester Bart Tommelein (Open VLD).

“Oostende heeft geen expansieplannen”, zegt burgemeester Tommelein. “We zijn ook een kleine regio en Oostende is zelfs de kleinste centrumstad van Vlaanderen. Dat komt omdat we bij de fusie van 1970 niet goed bedeeld zijn.” Volgens Tommelein is er een mindset aan de Middenkust : “We zijn er met de buurgemeenten van overtuigd dat wat goed is voor Middelkerke of Bredene, ook goed is voor Oostende. Dat uit zich uit in goede samenwerkingsverbanden die we nu aan het maken zijn.”

“Er zijn geen fusieplannen. We staan open voor gesprekken, maar nemen zelf geen initiatief. Bij een fusie is er ook sprake van schuldkwijtschelding. Misschien een goede zaak, maar het gaat niet enkel over geld. Het is ook een emotionele zaak. Inwoners van Oudenburg, Bredene of Ichtegem houden aan hun eigenheid. En het ligt zo gevoelig. Dat bewezen de fusies van 1970 n in Ichtegem-Eernegem en De Haan-Wenduine-Klemskerke. Zelfs na 50 jaar wekt dat nog emoties op.”

“Het neemt niet weg dat een samenwerking op vlak van ruimtelijke ordening, erfgoed of toerisme heel wat zaken efficiënter zou maken”, zegt Tommelein, die niet vreest dat Vlaanderen na 2024 een fusie oplegt : “Dat zal steeds in overleg gebeuren met de gemeenten. Trouwens de soep zal niet zo heet gegeten als ze opgediend wordt.”

Ons verzetten

Ook burgemeester Steve Vandenberghe (Vooruit) van Bredene is niet gewonnen voor fusies : “We willen onze eigenheid behouden. We zijn straks een gemeente met 20.000 inwoners en doen het goed. Er is met de buurgemeenten Oostende en De Haan een goede samenwerking en dat willen we zo houden. Ik heb niet de indruk dat zo’n fusie leeft in Bredene. In deel vaak mijn mening tegen een fusie en 99 procent van de reactie steunt dat standpunt.” De Bredense burgemeester denkt niet dat het met ‘gedwongen’ fusies zo’n vaart zal lopen. “Je ziet bij fusies van kleine gemeenten dingen fout lopen. Als de overheid ons zo’n fusie zou opleggen, zullen we ons met alle middelen verzetten.”

Groot genoeg

“Een fusie? Wij zijn geen vragende partij”, zegt burgemeester Piet De Groote (Gemeentebelangen) van Knokke-Heist. “Uiteraard zal bij een vraag van een andere gemeente dit grondig bekeken worden, maar nu is het niet aan de orde. Wij zijn groot en sterk genoeg om volledig autonoom te blijven bestaan.” Vlaams minister Bart Somers (Open VLD) ziet graag fusiebewegingen die resulteren in gemeenten van zo’n 40.000 inwoners. Knokke-Heist zit daar met zijn 33 000 inwoners een stuk onder. Dringt een fusie zich dan toch niet op? “In Knokke-Heist mag je niet enkel met de parameter inwoners rekening houden”, stelt burgemeester De Groote. “Er zijn 40.000 wooneenheden in onze gemeente. Hoewel we slechts 33.000 inwoners hebben, blijkt uit metingen dat we in feite een gemeente van 68.000 inwoners zijn. Dat zit zo: er zijn ook 110.000 bedden van tweedeverblijvers. Uit metingen weten we dat een tweedeverblijver ongeveer 110 tot 120 dagen per jaar naar Knokke-Heist komt. Dit is dus een derde van het jaar en 110.000 gedeeld door drie maakt ongeveer 35.000 extra bij onze 33.000 gedomicilieerden. Zo komen we aan 68.000 inwoners.”

Van onderuit

Ook Blankenberge is allerminst vragende partij voor een fusie. “Ik ben zeker niet a priori tegen gemeentefusies, alleen moet dat van onderuit komen, zodat er ook een maatschappelijk draagvlak is. Geen voorstander van gedwongen fusies dus, maar eventueel wel op basis van een verwant profiel en gezamenlijke belangen”, zegt burgemeester Björn Prasse (Open VLD). “Dat is nu niet aan de orde.” (EFO/PDV/WK/HH)

Wilfried Vandaele
Wilfried Vandaele © Davy Coghe

Ook kleinere gemeenten houden de boot af

Velen verwachten dat gemeenten met minder dan 20.000 inwoners vroeg of laat tot een fusie zullen worden verplicht. Maar de gemeenten in kwestie – in onze regio De Haan, Oudenburg, Gistel en Ichtegem – zijn niet happig.

Burgemeester Wilfried Vandaele liet enkele jaren geleden een ballonnetje op over een potentiële fusie, en daar werd meteen ook een bevraging aan gekoppeld: met welke buurgemeente? “Hoewel De Haan al een politiezone vormde met Bredene, zag bijna niemand een fusie met Bredene toen zitten. Zuienkerke daarentegen, vonden velen wél een goede partner”, aldus Vandaele. Zelf toonde hij zich daarbij voorstander van een vrijwillige, maar niet van een verplichte fusie.

“De Haan-Wenduine is een voorbeeld van een verplichte fusie, die na al die jaren nog stééds niet is verteerd.” Zuienkerke blijft volgens Vandaele het meest gangbare scenario. “Nu, vandaag krijgen gemeenten die vrijwillig fuseren natuurlijk wel een flinke bonus van de Vlaamse overheid. Ik vrees dat we op termijn sowieso naar verplichte fusies zullen gaan, en dan zal het zonder die financiële impulsen zijn”, klinkt het. De Haan wacht voorlopig af. “Concrete plannen of gesprekken zijn er nog niet”, besluit Vandaele.

Niet met Oostende

“Wij zijn momenteel niet bezig met fusies en houden de boot wat af”, zegt Gistels burgemeester Gauthier Defreyne (Open VLD). “Er ligt heel wat ander werk op de plank, dat nu voorrang krijgt, en we voelen dat het debat op hoger niveau momenteel ook stil ligt. Indien we toch in een fusie zouden stappen, zal het niet met een centrumstad zijn. Zo blijft Gistel zijn eigenheid behouden”, vervolgt Defreyne. “We blijven ervoor ijveren om in de eerste plaats meer samen te werken op regioniveau in plaats van te fusioneren. Als er verplichte fusies aankomen, zijn wij bereid te spreken met zowel Middelkerke als met Oudenburg en Ichtegem.”

“We verwachten geen fusies tegen 2024”, zegt burgemeester Anthony Dumarey (Open VLD) van Oudenburg. “Onze stad heeft nog geen gesprekken hieromtrent gevoerd en er is van onze kant geen interesse. Uiteraard komt dit wel eens informeel ter sprake met de collega’s. Mocht er een verplichting komen van de overheid, dan lijkt de meest logische fusie die met Gistel en Ichtegem, en maken we zo een grote hinterlandstad. Er is bij de Oudenburgenaars zeker geen draagvlak om met Oostende te fuseren.”

Geen behoefte

Ichtegems burgemeester Lieven Cobbaert stelt dat zijn gemeente geen dwingende of dringende behoefte heeft aan een fusie. “Als het ooit ter sprake komt, moet gekeken worden naar de soort gemeente en natuurlijk ook dat onze eigenheid gevrijwaard blijft. Daarnaast wil de Vlaamse overheid dat de gemeentes die willen fuseren zich baseren op de eerder vastgelegde referentieregio’s. Voor Ichtegem is dat de regio Oostende, wat zou betekenen dat gekeken zou moeten worden naar een fusie met Gistel of Oudenburg. Maar dat laatste is natuurlijk voorlopig niet aan de orde.” (WK/TVA/LIN/RI/HH)

Westkustgemeenten positief over fusie, Middelkerke niet

Vorige week lieten de burgemeesters van De Panne, Koksijde en Nieuwpoort wel een voorzichtig positief ballonnetje op voor een fusie. Burgemeester Bram Degrieck (Het Plan-B) van De Panne sprak zich openlijk in die richting uit en ook zijn Koksijdse collega Marc Vanden Bussche (Open VLD) toonde zich voorstander ‘op termijn’ van een fusie tussen de drie Westkustgemeenten. Burgemeester Geert Vanden Broucke (CD&V) van Nieuwpoort noemde het ‘een logische keuze’ om in zee te gaan met de collega’s van De Panne en Koksijde.

“Nutteloos”

Burgemeester Jean-Marie Dedecker (LDD) van Middelkerke toont zich een hevig tegenstander van fusies. “Enkel nodig om de grote steden met financiële problemen uit de nood te helpen. Ministers zoals Somers maken wetten waarvan zij in de eerste plaats zelf beter van worden.” ”, betoogde hij eerder al in een column op knack.be. “Voor de rest is het compleet nutteloos, zeker in een gemeente als Middelkerke, die een gezonde structuur heeft.”

Als het echt moet, zou een fusie met Nieuwpoort wel logisch zijn, vindt Dedecker. “Nieuwpoort nam in de 16de eeuw al de stadsrechten van Lombardsijde over”, weet hij. Maar het lijkt er nu op dat zijn Nieuwpoortse collega eerder in westelijke richting kijkt, naar Koksijde en De Panne. (MVO/HH)

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier