170 West-Vlaamse gemeenteraadsleden gestopt sinds 2018: “Nood aan meer respect in lokale politiek”

© BELGA
Camille Jonckheere

De afgelopen vier jaar hielden 170 gemeenteraadsleden en 59 schepenen in de West-Vlaamse gemeenten en steden het voor bekeken. In de vorige legislatuur van 2012 tot 2018 was het zelfs nog iets erger. Na een doorgedreven onderzoek van KW bleek dat er toen 327 gemeenteraadsleden vervangen werden. Volgens Vlaams parlementslid Brecht Warnez uit Wingene (CD&V), die de cijfers opvroeg, is er duidelijk een structureel probleem. Met de CD&V stellen we een tienpuntenplan voor om dat aan te pakken.”

Het is vanzelfsprekend dat er tijdens deze legislatuur, sinds de laatste gemeenteraadsverkiezingen van 14 oktober 2018 al enkele gemeenteraadsleden en schepenen gestopt zijn. Vaak maken ze die beslissing omdat ze verhuisd zijn naar een andere gemeente, een nieuwe job kregen, die ze niet meer kunnen combineren of omwille van hun leeftijd. “Dat is eigenlijk de natuurlijke afvloeiing”, legt Vlaams parlementslid, Brecht Warnez uit Wingene (CD&V) uit.

“Schepenen, die stoppen, kunnen erna nog actief blijven als gemeenteraadslid”

Toch zijn er ook al gemeenten, waar er ondertussen gemiddeld 5 à 7 gemeenteraadsleden besloten om niet meer te zetelen in hun functie. “In totaal zijn er 170 West-Vlamingen, die wel verkozen werden, maar die nu niet meer of nooit actief waren in de gemeenteraad. We kunnen dus zeggen dat er duidelijk iets aan de hand is”, gaat Warnez verder. Maar het probleem is de afgelopen 4 jaar niet erger geworden. Want in de vorige legislatuur van 2012 tot 2018 moesten 327 gemeenteraadsleden vervangen worden. Dat blijkt uit onze archiefdata. Om dat te kunnen evenaren, moeten er in de komende 2 jaren in West-Vlaanderen nog zo’n 157 leden uit de gemeenteraad treden.

In totaal zijn er de voorbije vier jaar ook 59 leden van het burgemeester- en schepencollege gestopt. “Dat zijn er ook heel wat. Dat kunnen geplande wissels zijn, zoals een schepen, die op pensioen vertrekt. Of dat kan ook zijn door enkele problemen binnen de lokale politiek. Maar schepenen, die bijvoorbeeld stoppen in hun uitvoerende functie, kunnen daarna nog verder actief in de gemeenteraad blijven.”

Roeselare op kop

Stad Roeselare steekt er met kop en schouders bovenuit met 9 gemeenteraadsleden, die al moesten vervangen worden in de afgelopen 4 jaar. Daarna volgen Blankenberge, Oostende en Zedelgem met elk 7 wissels. Filiep Bouckenooghe was 9 jaar lang gemeenteraadslid en 6 jaar schepen voor de partij Groen in Roeselare. “In 2019 heb ik ontslag genomen als gemeenteraadslid, omdat het niet meer mogelijk was voor mij om dat te combineren met een nieuwe professionele uitdaging. Ik vind het niet erg dat er verandering zit in de raadsleden, omdat dat zorgt voor vernieuwing. Maar dat mag niet te vlug of te vaak gebeuren, want er moet ook nog rendement zijn.”

Volgens Bouckenooghe moet het schepencollege de gemeenteraadsleden serieus nemen. “Binnen de lokale politiek is onderling respect heel belangrijk. De gemeenteraadsleden kunnen bepaalde zaken niet zo grondig voorbereiden als een schepen, omdat zij daarvoor minder tijd hebben. Maar als zij met goede ideeën komen, moet daar meer appreciatie voor zijn over de partijgrenzen heen en moeten ze daarbij ondersteund worden. Want een gemeenteraadslid vormt de brug tussen de burger en het schepencollege.”

Tienpuntenplan

CD&V werkte nu een tienpuntenplan uit om gemeenteraadsleden meer te betrekken en zal dat nu voorleggen aan het Vlaams parlement. “We hebben 350 gemeenteraadsleden, gespreid over Vlaanderen, bevraagd en bijna de helft (44 procent) vindt dat ze te weinig tijd, te weinig impact hebben of te weinig ondersteuning krijgen”, vertelt Warnez.

“De gemeenteraadsleden worden over het algemeen heel laat betrokken bij dossiers. Vaak horen ze er voor het eerst over als alles al zo goed als beslist is. Met het plan willen we hen meer en veel vlugger gaan betrekken. Zo willen we dat er per kwartaal via een digitaal systeem een rapport komt van de plannen van de gemeente. Dan komt er ook geen extra werklast bij kijken voor de gemeentes.”

“We willen ze ondersteunen met de nodige vormingen en hen voldoende hulp bieden bij hun job als raadslid. Daarnaast willen we ook de gemeenteraadsleden afhankelijk van de grootte van de gemeente 2 tot 4 dagen politiek verlof geven met een vervangingsinkomen. We hopen dat andere partijen ons daarin volgen, want het is voor iedere partij belangrijk om meer mensen warm te maken voor de politiek”, besluit Warnez.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier