Kiesstrijd in Ieper was nog nooit zo spannend

Katrien Desomer (CD&V), Emmily Talpe (Open Ieper), Eva Ryde (N-VA), Nancy Six (Vlaams Belang), Philip Bolle (SP.A) of Jordy Sabels (Groen). Eén van hen wordt de nieuwe burgemeester van Ieper. (Foto TOGH)
Tom Gheeraert
Tom Gheeraert Medewerker KW

Door het uiteenvallen van het kartel CD&V/N-VA zijn de verkiezingen in Ieper heel onvoorspelbaar geworden. De kans dat één partij de absolute meerderheid nog haalt, lijkt onbestaande. Er komt dus een coalitie, maar de partijen laten nog niet in hun kaarten kijken. Zowel SP.A als CD&V ontkennen wel dat er – ondanks geruchten – een voorakkoord is tussen hen.

Al sinds 1994 kunnen de christendemocraten – sinds 2006 weliswaar in kartel met N-VA – Ieper besturen met een absolute meerderheid, maar daar zal na zondag wellicht verandering in komen. In tegenstelling tot in Antwerpen worden er in Ieper geen coalitieveto’s gesteld. Alle partijen zijn bereid om met elkaar samen te werken, behalve met Vlaams Belang. “De invalshoek van het Vlaams Belang correspondeert helemaal niet met onze normen en waarden“, zegt lijsttrekker Katrien Desomer van CD&V. “Bij de andere partijen hebben we dit bezwaar niet. Wij merken dat heel wat partijen hun programma verder bouwen op de realisaties van de voorbije bestuursperiodes, wat ons natuurlijk gelukkig stemt.”

Verandering

“We spreken met alle partijen, maar het is afwachten hoe de Ieperlingen de kaarten zullen schudden en met wie we een aantal zaken kunnen realiseren. Maar echte veto’s zijn er niet”, zegt ook Emmily Talpe, lijsttrekker van Open Ieper. “Ik stel vast dat een aantal van onze programmapunten die we al jaren verkondigen nu gewoon worden overgenomen door SP.A, CD&V, N-VA… Dat stemt me hoopvol dat we elkaar wel zullen vinden bij eventuele coalitiegespreken.” N-VA sluit ook niemand uit, maar… “Wij willen vooral in zee gaan met mensen die verandering willen inzetten in het bestuur in Ieper“, zegt Eva Ryde. “Dat hebben we onvoldoende kunnen doen de afgelopen jaren. We zoeken een partij die mee Ieper in beweging wil zetten en niet zozeer voortzetten van wat er al is. Dat sluit niemand uit. Als CD&V zegt: ‘wij willen ook verandering’, dan kan er gesproken worden.”

Ook Philip Bolle van SP.A stelt vast dat de standpunten relatief dichtbij elkaar liggen. “Misschien met uitzondering van Open Ieper, dat neigt naar exclusiviteit met die ondergrondse parkeergarage, maar zover ik dat begrepen heb, is dat geen conditio sine qua non en kan er daarover gepraat worden.” Dat bevestigt ook Emmily Talpe. “Een ondergrondse parking kan je niet van vandaag op morgen realiseren: je moet een locatie zoeken, een haalbaarheidsstudie doen…”, aldus Talpe. “Op zich is dat voor ons geen breekpunt, maar wel dat we de stad bereikbaar moeten houden voor iedereen en alle vervoersmiddelen, waaronder ook de auto.”

Drie zetels

Met dat standpunt wrijft Open Ieper dan weer tegen de haren in van Groen, dat mogelijk scherprechter kan worden indien twee partijen niet genoeg zetels binnenhalen om een coalitie te vormen. “Het zal gemakkelijker zijn om gesprekken aan te gaan met een progressief denkende partij als SP.A dan met een partij als Open Ieper, dat de auto nog steeds vooropstelt. Dat is logisch”, zegt lijsttrekker Jordy Sabels van Groen. “Ook CD&V ligt moeilijk aangezien die partij al zo lang bestuurt.” De ambities van Groen – dat nu slechts één zetel heeft in de gemeenteraad – zijn alvast niet min. “We hebben vooropgesteld om drie zetels te halen”, vervolgt Sabels. “We hebben intern beslist dat als we die drie zetels niet zullen halen, we sowieso niet in een coalitie stappen. Met twee zetels stappen we niet in een meerderheid, want dan heb je eigenlijk niet veel te zeggen.” CD&V tempert dan weer haar ambities. De partij heeft nu zestien gemeenteraadsleden, maar mikt nu slechts op twaalf zetels. “Dat is inderdaad de ambitie”, zegt Katrien Desomer. “Als we die twaalf zetels niet halen, wil dat niet zeggen dat we dan niet in een coalitie zullen stappen. Daarvoor gaan we ons niet vastzetten op een aantal zetels.”

Voorakkoord

Alle partijen zeggen dat er al onderling gesprekken geweest zijn, maar iedereen ontkent ook dat er voorakkoorden zijn afgesloten. Nochtans zijn er hardnekkige geruchten dat er al een voorakkoord is tussen CD&V en SP.A. “Ik heb ook zulke dingen gehoord, maar tussen iets horen en de waarheid kan er een verschil zijn”, zegt Eva Ryde. “Het zijn wel de enige partijen die in het verleden al eens een voorakkoord afgesloten hebben. Ze hebben dan bij hoog en laag beweerd dat ze dat nooit meer zouden doen. We zullen zien of het klopt.”

“We zijn ons ervan bewust dat de mogelijkheid bestaat”, zegt Jordy Sabels. “Stel dat SP.A en CD&V er met twee geraken, wat mij straf zou lijken, dan zullen ze heel snel een coalitie hebben als er een voorakkoord is.” SP.A en CD&V ontkennen het bestaan van een voorakkoord echter ten stelligste. “Wij horen ook allerlei andere geruchten, maar hechten hier geen geloof aan. Er is geen voorakkoord. Ook wij wachten de kiesuitslag af”, zegt Katrien Desomer. “Ik kan niet instaan voor geruchten”, zegt ook Philip Bolle. “We hebben al eens een voorakkoord gesloten twaalf jaar geleden en dat is ons slecht bevallen. Dan hebben we het relatieve daarvan ingezien en gezegd: met ons niet meer. We praten met iedereen. Daar spelen verschillende zaken mee. Niet alleen het programma, maar ook persoonlijke zaken – hoe goed kan je met iemand door één deur.”

“Content dat anderen niet met ons willen samenwerken”

In Ieper breekt het cordon sanitaire tegen Vlaams Belang zeker niet. Dat geven de vijf andere partijen alvast duidelijk aan. “Dat verbaast me niet”, zegt lijsttrekker Nancy Six van Vlaams Belang. “Zolang dat cordon sanitaire boven ons hoofd hangt, zal er niemand met ons een coalitie willen vormen”, aldus Nancy Six. “Anders zouden de partijbonzen in Brussel hun Ieperse afdelingen wel eens goed op de vingers tikken. We laten het niet aan ons hart komen. Wij zullen wel vanuit de oppositie onze zeg doen en onze rol spelen. We doen dat ondertussen al drie bestuursperiodes. Al die coalities zijn kiezersbedrog en eigenlijk zijn we content dat niemand met ons wil samenwerken. Wij hunkeren niet naar een postje of een mandaat. We zullen content zijn als we onze twee zetels kunnen houden, maar dat zal niet gemakkelijk zijn. Er zijn immers minder zetels te verdelen. Twee zetels vallen weg. Ten koste van wie? Hopelijk niet ten koste van Vlaams Belang.”