10 steden en gemeenten waar alles anders wordt of net niet

Renaat Landuyt en Dirk De fauw. © Foto Davy Coghe
Redactie KW

Wie wordt de nieuwe burgemeester? Kan de oppositie inbreken in de coalitie? Wie onderhandelt het best? Wat staat er op het spel? En wie krijgt welk mandaat? In deze tien gemeenten worden de gemeenteraadsverkiezingen van komende zondag wel heel spannend.

1. Brugge: Krijgt Landuyt één stem minder?

“Eén stem minder en ik ga met pensioen.” Uittredend burgemeester Renaat Landuyt (SP.A) maakte zichzelf tot voorwerp van de kiesstrijd in Brugge. Hij gooit immers de handdoek in de ring als hij één stem minder behaalt dan in 2012. Toen kon hij 12.499 mensen overtuigen. Het achterliggende idee: indien de Bruggelingen zijn inspanningen niet appreciëren, is het voor hem genoeg geweest. Renaat Landuyt heeft de voorbije maanden kilo’s bagger over zich gekregen. Hoe groot de schare malcontenten echt is, zullen we pas zondag weten.

Het bizarre is dat je niet kunt staven dat het huidige stadsbestuur van SP.A en CD&V een brokkenparcours gereden heeft. Hoe luid de oppositie ook schreeuwt dat er ‘niks’ gepresteerd is, de Triënnale, het Huis van de Bruggeling, de heraanleg van de Geldmuntstraat en ‘t Zand bewijzen het tegendeel. Een aantal vastgeroeste dossiers, zoals een congresruimte en een expohal voor de musea, werden gedeblokkeerd. Maar het parkeerbeleid kreeg veel tegenwind, vooral van de lokale handelaars.

Renaat Landuyt heeft de voorbije maanden kilo’s bagger over zich gekregen. Hoe groot de schare malcontenten echt is, zullen we pas zondag weten.

Het is vooral de figuur van Renaat Landuyt die bij velen weerstand oproept. Hij verkiest een filosofisch boek in zijn bureau boven een frisse pint op café. Wordt hem dit als politicus zwaar aangerekend en dus fataal ? In 2012 haalde CD&V, doorgaans de grootste partij in Brugge, amper 163 stemmen minder dan SP.A op 80.587 kiezers. Er waren twee redenen waarom Dirk De fauw, nu opnieuw de voornaamste concurrent van Renaat Landuyt, de burgemeesterssjerp niet kon omgorden: enerzijds de interne ruzie tussen Patrick Moenaert en het ACW, anderzijds de opkomst van de streng religieuze Vlaamse Christen Democraten, die 286 stemmen afsnoepten van CD&V. Die partij van Agnes Jonckheere komt opnieuw op onder de naam Vlaamse Christen Partij.

En Pol Van Den Driessche (N-VA)? Die maakt enkel een ernstige kans als ook de vrouwen en de Clubsupporters massaal op hem stemmen. In een ultieme poging om N-VA te doen scoren bij de Brugse kiezers heeft hij, met de hete adem van het Vlaams Belang in de nek, van de transmigrantenproblematiek in Zeebrugge een hot item gemaakt.

Verwacht wordt dat vanaf 2019 een tripartite Brugge zal besturen. Hoogstwaarschijnlijk zullen er drie partijen nodig zijn om een solide meerderheid te vormen. Welke kleuren die zal hebben, is koffiedik kijken. Er zijn veel combinaties mogelijk. Enkel Groen plaatst zichzelf mogelijks buitenspel door haar verzet tegen een nieuw voetbalstadion. Mercedes Van Volcem (Open VLD Plus) ruikt in elk geval haar kans om na zes jaar oppositie opnieuw tot de meerderheid toe te treden. (SVK)

2. De Keizer of de Kennedy van Oostende?

In Oostende lijkt alles te draaien rond de tweestrijd tussen Johan Vande Lanotte en Bart Tommelein, respectievelijk de Keizer en de Kennedy van Oostende genoemd. Maar zondag moeten we vooral naar de scores van alle tien de deelnemende partijen kijken. Het kan een moeilijke puzzel worden, want veel partijen hebben al gezegd met wie ze níét willen besturen.

Bart Tommelein en Johan Vande Lanotte.
Bart Tommelein en Johan Vande Lanotte.© Foto Davy Coghe

In Oostende is momenteel een driepartijencoalitie aan de macht met de SP.A van Johan Vande Lanotte als grootste partner (15 zetels). Hij bestuurt samen met de Open VLD van Bart Tommelein (6) en de in de badstad heel kleine CD&V (3). Voor het oppositievuurwerk zorgen N-VA (10), Groen (4) en Vlaams Belang (3). Die zes partijen komen ook nu weer op, maar Johan Vande Lanotte heeft zijn SP.A verruimd tot ‘Stadslijst’, een samenwerking tussen socialisten en onafhankelijke ‘stadsmakers’.

Kemphanen Johan Vande Lanotte en Bart Tommelein sluiten wel elkaar niet uit als coalitiepartner, al zal de ene geen schepen worden onder de andere

Ook vier nieuwe partijen dingen naar de gunst van de kiezer. Recht door Zee is een burgerlijst die radicaal gaat voor inspraak en de volgorde op de lijst door loting bepaalde. PVDA wil de meest linkse kiezers bekoren en Oostende Koningin (OK) werd opgericht door oud-N-VA-voorzitter Hendrik Wallijn, die begin dit jaar op ramkoers raakte met de N-VA en zijn eigen weg ging. Dan is er nog René Wyffels, die op de valreep nog de vierkoppige lijst ‘De Oostendenaar’ indiende. Donderdagmorgen 11 oktober echter gooide hij omwille van gezondheidsredenen de handdoek in de ring. Hij raadde zijn kiezers aan “om voor Tommelein te stemmen.”

Toen Hendrik Wallijn in juni bekend maakte dat hij met Oostende Koningin opkomt, pakte hij ook uit met het nieuws dat Open VLD en N-VA een voorakkoord hebben. Hij lekte interne mails die dat moeten bewijzen. Bart Tommelein en de N-VA ontkenden staalhard. Maar duidelijk is wel dat beiden logische partners zouden zijn als Bart Tommelein zijn ambitie wil waarmaken om Johan Vande Lanotte van de troon te stoten.

Maar zo eenvoudig wordt dat niet, want Open VLD en N-VA moeten heel wat zetels winnen om met twee een meerderheid te halen. Mogelijk nemen ze CD&V erbij, maar het is niet zeker dat ze er dan zullen komen. En Groen liet in een open brief al heel duidelijk weten niet met N-VA te willen besturen. “Mensen verbinden, dat lukt niet met de N-VA”, stelt Groen-kopman Wouter De Vriendt.

Omgekeerd is het onwaarschijnlijk dat SP.A en Groen samen aan een meerderheid zullen raken. Ook hier kan CD&V mee het bed in duiken, maar opnieuw is het onzeker of dat voldoende zal zijn. Bart Tommelein wil niet in een coalitie stappen met SP.A en Groen samen – wel met een van beide. N-VA wil dan weer niet met de Stadslijst in zee en de afkeer is wederzijds. “Ik ben het over bijna niets met hem eens”, zegt Johan Vande Lanotte over kopman Björn Anseeuw.

Kemphanen Johan Vande Lanotte en Bart Tommelein sluiten wel elkaar niet uit als coalitiepartner, al zal de ene geen schepen worden onder de andere. Maar vraag is wie die twee dan nog zal komen versterken. De coalitievorming kan moeilijk worden in Oostende, zeker omdat het Vlaams Belang in de peilingen op winst staat. (HH)

3. Middelkerke: Maakt Jean-Marie Dedecker zijn droom waar?

In Middelkerke kijkt iedereen naar Jean-Marie Dedecker: slaagt hij er dit keer in om zijn droom waar te maken en de burgemeesterssjerp binnen te halen? Op dit moment bestuurt Open VLD (9 zetels) van burgemeester Janna Rommel-Opstaele met CD&V (5 zetels). De grootste oppositiefractie is Lijst Dedecker, met zeven zetels. Jean-Marie Dedecker was in 2012 in zijn thuisgemeente ook de populairste politicus met ruim 2.300 voorkeurstemmen. De N-VA en het Progressief Kartel, elk goed voor twee zetels, vervolledigen de oppositie.

Jean-Marie Dedecker
Jean-Marie Dedecker© Foto Davy Coghe

Jean-Marie Dedecker was een orkaan in het gemeentehuis. De oppositiestormram zorgde voor uiterst woelige gemeenteraadszittingen. Vooral het casinodossier deed veel stof opwaaien. Volgens Jean-Marie Dedecker is er sprake van belangenvermenging bij de toewijzing van de bouw van het nieuwe casino. Een klacht van verschillende oppositiepartijen leidde in juni 2017 zelfs tot een huiszoeking op het gemeentehuis. Het gerechtelijk onderzoek loopt nog.

Klacht van oppositiepartijen leidde tot huiszoeking op gemeentehuis

Zondag staan in Middelkerke zeven lijsten op de kiesbrieven: Open VLD, Lijst Dedecker, CD&V, N-VA en Vlaams Belang doen weer mee. Groen komt voor het eerst op, net als Project M, het nieuwe progressieve project van Geert Verdonck, die de vorige keer met het Progressief Kartel opkwam. Die laatste formatie neemt niet meer deel aan de verkiezingen.

Twee weken terug maakte schepen Liliane Pylyser-Dewulf, die eind dit jaar ontgoocheld de politiek verlaat, bekend dat Lijst Dedecker een voorakkoord heeft met haar partij CD&V. Meer zelfs, ze stelt dat haar twee collega-schepenen achter haar rug met Jean-Marie Dedecker zijn gaan onderhandelen, maar dat zij het akkoord weigerde te ondertekenen en daarom door haar partij aan de kant is geschoven. Ook de N-VA zou bij het akkoord betrokken zijn.

Jean-Marie Dedecker en Anthony Goethaels van N-VA ontkennen formeel, maar burgemeester Janna Rommel-Opstaele gelooft wel dat het voorakkoord bestaat. Dat vertelde ze vorige week vrijdag aan het begin van het Middelkerkse lijsttrekkersdebat, waarna ze de zaal verliet. Als Jean-Marie Dedecker burgemeester wordt, is de kans dus toch het grootst dat het met CD&V en N-VA zal zijn. (HH)

4. Wie onderhandelt dit keer het best in Kortrijk?

Vincent Van Quickenborne.
Vincent Van Quickenborne.© Foto Belga

Niemand weet beter dan de Kortrijkzaan dat alles mogelijk is na 14 oktober. Zes jaar geleden was CD&V de grootste partij met 15 van de 41 zetels. Stefaan De Clerck (CD&V) had 191 stemmen meer dan zijn rechtstreekse concurrent Vincent Van Quickenborne (Open VLD). Toch liet de grootste partij de bestuursmeerderheid door de vingers glippen. Vincent Van Quickenborne kon met de 9 zetels van Open VLD een coalitie vormen met N-VA (7 zetels) en SP.A (6 zetels). De drie partijen samen hadden een erg krappe meerderheid met 22 van de 41 zetels.

CD&V was aan herbronning toe en kende veel interne spanningen. Jean de Bethune sloot burgerbeweging Turbo in de rangen. Samen lanceerden ze CD&V 4.0. De relatief onbekende Hannelore Vanhoenacker trekt de lijst. Door onenigheid en vernieuwing binnen de partij moet CD&V 4.0 drie stemmenkanonnen van zes jaar geleden missen. Lieven Lybeer, Franceska Verhenne en Stefaan Bral waren samen goed voor 9.616 voorkeurstemmen. Het is dan ook de verwachting dat de partij kleiner wordt. Jean de Bethune is er op gebrand om CD&V weer in de meerderheid te krijgen, maar wil zelf vooral zijn werk in de provincie voortzetten.

Hoe de kaarten ook geschud worden, er zullen onderhandelingen nodig zijn om tot een coalitie te komen

Vincent Van Quickenborne wil door doen. Als burgemeester dan. Hij zette zijn partij open voor een stadslijst. Met 10 liberalen en 31 onafhankelijken vormde hij Team Burgemeester. Hij kiest resoluut voor Kortrijk en belooft om zijn termijn van zes jaar uit te doen en dus niet te kiezen voor een eventuele ministerpost.

Maar er zijn nog gegadigden voor zijn burgemeesterssjerp. Met Philippe De Coene (SP.A) heeft hij een te duchten tegenstander. Nu het OCMW opgaat in het stadsbestuur, wil ook hij blijven wegen op het Kortrijkse beleid. Bovendien lijkt de lokale afdeling van SP.A beter stand te houden dan elders in Vlaanderen. De grote vraag is of de partij de verloren zetel van 2012 kan terugwinnen. Zeker nu ook Groen in dezelfde vijver vist. De groenen hebben nu twee zetels en surfen misschien mee op het nationale succes.

Ook Axel Ronse (N-VA) heeft zich in de strijd om de sjerp geworpen. Of de Kortrijkse kiezers een ingeweken Bruggeling kunnen smaken, valt af te wachten. Hij krijgt nu al het verwijt dat hij pas heel laat in de campagne in het Kortrijkse straatbeeld is verschenen. Toch kan hij, bij een goed resultaat, misschien wel eisen stellen. Het valt ook af te wachten hoeveel stemmen de partij verliest aan het nieuwe Kortrijk Vooruit, opgericht door ex-N-VA’ers.

Vlaams Belang, zes jaar geleden goed voor 2 zetels, en PVDA komen ook op in Kortrijk. De traditionele partijen hebben echter al laten weten niet met hen in zee te willen gaan.

De huidige coalitie voortzetten behoort tot de mogelijkheden, maar ook een coalitie met twee is vermoedelijk mathematisch mogelijk. Hoe de kaarten ook geschud worden, er zullen onderhandelingen nodig zijn om tot een coalitie te komen. En de beste onderhandelaar wordt burgemeester. (MVM)

5. Langemark-Poelkapelle: Verrast ‘zomerbarschepen’?

Frank Gheeraert.
Frank Gheeraert.© Foto PC

In Langemark-Poelkapelle is het zondag uitkijken naar de score van één iemand: schepen Frank Gheeraert. Hij kwam halfweg augustus middenin een storm terecht toen pikante foto’s van hem in zomerbar La Brasa uitlekten in de media.

Even terug naar zes jaar geleden. Frank Gheeraert kreeg in 2012 als lijsttrekker voor Open VLD 326 voorkeursstemmen achter zijn naam. Zijn partij behaalde 2 van de 19 zetels en moest toezien hoe CD&V opnieuw een absolute meerderheid in de wacht sleepte van 10 zetels. Toch besloot CD&V met Open VLD in zee te gaan en Frank Gheeraert kreeg een plaats in het schepencollege. Ruim vijf jaar liep alles vrij gesmeerd voor het gemeentebestuur, tot in augustus plots een bom barstte. Via de sociale media werden pikante foto’s verspreid van een feestje in zomerbar La Brasa. Duidelijk te zien op de beelden: schepen van Ruimtelijke Ordening Frank Gheeraert. Na onderzoek blijken de foto’s genomen vanuit de maïs door een voormalige vennoot van de uitbater van La Brasa. Frank Gheeraert schreeuwt zijn onschuld uit, ook enkele weken later op de gemeenteraad. Oppositiepartijen N-VA en SP.A wilden excuses horen van de schepen, maar daar gaat hij niet op in. “Als ik mijn broek zal afsteken, dan is dit eventueel op het volgende feestje met de gepaste dresscode, maar niet op commando van de oppositie.”

Zondagavond zal er in Langemark-Poelkapelle gepraat moeten worden en dat zou wel eens een verrassende uitslag teweeg kunnen brengen

Een vraag die zich meteen na het uitlekken van de beelden stelde: kan Frank Gheeraert aanblijven als schepen? Ja, was het antwoord van zijn partij en het schepencollege. Open VLD had enkele maanden voordien al unaniem beslist om op te gaan in het project van Tope 8920. Het donkerblauw gedachtegoed wordt wat opzij geschoven en op de lijst is plaats voor onafhankelijken. Binnen de nieuwe partij waren Open VLD-voorzitter Laurent Hoornaert en Frank Gheeraert beiden kandidaat om de lijst te trekken. Tijdens een vertrouwensstemming moest de schepen echter het onderspit delven voor de samensteller van de nieuwe formatie Laurent Hoornaert. De kopman, die ook kabinetschef is van Vincent Van Quickenborne, positioneert zich in hun verkiezingspamfletten als kandidaat-burgemeester. Frank Gheeraert steekt echter zijn ambitie ook niet onder stoelen en banken. De partij hoopt alvast op een nieuwe bestuursperiode.

In 2012 dongen zes partijen naar de gunst van de kiezer. Nu zijn er dat twee minder en als grootste partij speelt dat niet in de kaart van CD&V. Bovendien slaagde N-VA erin kandidaten te rekruteren in het hart van de christendemocratische familie. Zondagavond zal er in Langemark-Poelkapelle gepraat moeten worden en dat zou wel eens een verrassende uitslag teweeg kunnen brengen. Met misschien een andere burgemeester. (pco)

6. Blijft Francesco Vanderjeugd burgemeester van Staden?

Francesco Vanderjeugd (Open VLD), die bij de vorige verkiezingen haast vanuit het niets opdoemde als nieuwe burgemeester van Staden, heeft zijn job uitstekend gedaan de voorbije zes jaar : door hard werken en een ver doorgedreven aanwezigheidspolitiek ontpopte hij zich tot een populaire en geliefde burgervader zoals Staden er nog nooit een gekend heeft. Mochten er zondag rechtstreekse burgemeestersverkiezingen zijn in Staden, dan was hij gegarandeerd verkozen. De bevolking houdt van Francesco en vergeeft hem maar al te graag de capriolen uit zijn privéleven. Maar zo zit het nu eenmaal niet in elkaar…

Francesco Vanderjeugd
Francesco Vanderjeugd© Foto Joke Couvreur

Om te beginnen was de anti-CD&V-meerderheid waarmee hij aan de macht kwam met 13-12 wel heel erg krap. Wat hem na een paar jaar al in heel nauwe schoentjes bracht toen een dissident van coalitiepartner N-VA zich afscheurde en er dus geen meerderheid meer was. Staden balanceerde op de rand van de onbestuurbaarheid, maar dat werd van hogerhand een beetje gedoogd, terwijl alle mogelijke wisselformules strandden omdat Open VLD, N-VA en SP.A hun lot aan elkaar bleven verbinden. Na negen maanden loste Francesco eigenhandig de crisis op, door een ontevreden CD&V’er te laten overlopen naar zijn groep.

Of Francesco Vanderjeugd probeert voorakkoorden te sluiten, is niet bekend, maar wie met hem in zee wil gaan, mag geen burgemeestersambities koesteren

In rechte lijn naar de verkiezingen lapte coalitiepartner N-VA het hem echter een tweede keer : na een intern dispuut worden daar de schepenen Nikolaas Bourgeois en Marie-Paule Vancoppenolle van de lijst geweerd, twee figuren die heel dicht bij Francesco stonden. Schepen Marc Bogaert wordt lijsttrekker en vaart een nieuwe koers : in tegenstelling tot in 2012 wil de partij het burgemeesterschap niet zomaar meer uit handen geven. Volgens welingelichte bronnen zou Marc Bogaert in die optiek een voorakkoord gesloten hebben met CD&V, waarbij hij burgemeester zou worden en CD&V de meeste schepenzetels krijgt.

Een piste die nergens formeel bevestigd en zelfs staalhard ontkend wordt, maar voldoende realistisch lijkt voor burgemeester Francesco om zich zorgen te beginnen maken. En alsof dit allemaal nog niet genoeg is, moest hij eind augustus nog in het ziekenhuis worden opgenomen met een inzinking. Ondertussen is hij alweer aan het werk, maar hij moet zich rustig houden en kan niet voluit gaan in zijn campagne. Of hij ook probeert voorakkoorden te sluiten, is niet bekend, maar wie met hem in zee wil gaan, mag geen burgemeestersambities koesteren. Afwachten dus hoe massaal de Stadense bevolking is in de steun voor haar lieveling… (JRE)

7. Hoe eindigt de soap bij de liberalen in Koekelare?

In Koekelare was het de afgelopen jaren nooit saai. De aanloop naar de verkiezingen kreeg door diverse incidenten de allures van een soap. Vooral de interne twisten bij Open VLD spannen de kroon.

De beruchte 'lijstvoorstelling' van Open Liberaal Koekelare in augustus, met als tweede van rechts Henk Dejonghe en bovenaan rechts Jan Lievens. Die laatste is nu lijsttrekker bij Open VLD Koekelare.
De beruchte ‘lijstvoorstelling’ van Open Liberaal Koekelare in augustus, met als tweede van rechts Henk Dejonghe en bovenaan rechts Jan Lievens. Die laatste is nu lijsttrekker bij Open VLD Koekelare.© Foto Gino Coghe

De bestuursperiode begon in Koekelare al met een grote verrassing. CD&V, dat bestuurde met de SP.A van burgemeester Patrick Lansens, had volgens hardnekkige geruchten een voorakkoord met Open VLD, sinds mensenheugenis in de oppositie. Het voorakkoord moest de burgemeestersdroom van oudgedienden Erik Huyghe (CD&V) en Frans Verhelst (Open VLD) mogelijk maken: burgemeester worden, zij het dan elk voor drie jaar. De kiezer besliste er echter anders over: CD&V (4) en Open VLD (5) behaalden samen negen zetels, exact evenveel als SP.A. De burgemeester sloot daarop een coalitie met N-VA, dat slechts één zetel veroverde. Zo werd Marc Devrome met 199 voorkeurstemmen schepen in Koekelare. De bestuursperiode verliep behoorlijk geruisloos, op de sluiting van het jeugdhuis na, tot in april van dit jaar. Marc Devrome verliet N-VA na strubbelingen met het lokale partijbestuur. Hij bleef als onafhankelijke zetelen en deel uitmaken van de meerderheid.

In juni dropte Andy Vermaut, bekend nadat hij eens binnendrong in de tuinen van het Koninklijk Paleis in Brussel en de IJzerwake verstoorde met een als Belgische vlag beschilderd bovenlijf, een bommetje. Hij verspreidde het pamflet ‘De keizer van Koekelare’, waarin hij afgaf op burgemeester Patrick Lansens en die beschuldigde van belangenvermenging en liegen over zijn inkomsten. Die reageerde door naar de rechtbank te stappen. Hij eiste een schadevergoeding van 100.000 euro. “Het heeft geen zin om één symbolische euro te vragen of niet te reageren, anders stopt hij nooit”, aldus Patrick Lansens.

Voorzitter Open VLD Koekelare had lijst samengesteld zonder goedkeuring van nationale leiding Open VLD

De grootste soap speelde zich echter af bij Open VLD. Daar was na de vorige verkiezingen afgesproken dat Henk Dejonghe, in 2012 nog nummer drie, nu de lijst zou trekken. Toch kreeg hij nooit de volledige steun van sterke man Frans Verhelst. “Het kan goed zijn dat Henk voor het burgemeesterschap gaat, maar dat neemt niet weg dat ik ook kandidaat ben voor het ambt”, zei Frans Verhelst toen in een interview. Het werd steeds duidelijker dat Frans Verhelst en Henk Dejonghe elkaar het licht in de ogen niet gunden. In juni lekte uit dat Henk Dejonghe, naast lijsttrekker ook voorzitter van Open VLD Koekelare, zijn partijgenoot Frans Verhelst en enkele andere oudgedienden wilde weren van de kandidatenlijst. Henk Dejonghe wilde bovendien naar de kiezer trekken in een kartel met N-VA. Dat idee viel niet in goede aarde bij de andere bestuursleden van de Koekelaarse liberalen. Die veegden het plan van tafel en plots stond de positie van Henk Dejonghe ter discussie. Ondertussen gonsde het in Koekelare van de geruchten als zou Henk Dejonghe een voorakkoord hebben met burgemeester Patrick Lansens.

In augustus verraste Henk Dejonghe met een ‘lijstvoorstelling’. Alleen, zijn lijst heette plots ‘Open Liberaal Koekelare’. Delokale voorzitter van Open VLD Koekelare had een lijst samengesteld zonder goedkeuring van de nationale leiding van Open VLD. De derde plaats op de lijst was voor Jan Lievens, maar die haakte snel af. “Ik wist niet dat Henk met een scheurlijst op de proppen zou komen”, foeterde die. “Hij speelt een leep en vuil spelletje.”

Het lokale bestuur van Open VLD Koekelare besliste om voorzitter Henk Dejonghe aan de kant te schuiven en toch nog met een volledige lijst op te komen, naast Open Liberaal Koekelare dus. Lijsttrekker werd Jan Lievens, mét de steun van Bart Tommelein, die dat duidelijk maakte in een Facebookfilmpje, en Frans Verhelst. Die laatste komt niet meer op, maar is wel lokaal voorzitter ad interim van de partij. En Henk Dejonghe? Die kwam op de jongste gemeenteraad in september doodleuk zetelen bij de Open VLD-fractie: “Ik ben en blijf lid van Open VLD tot het einde van de bestuursperiode.” (TV)

8. Wie komt als winnaar uit de krabbenmand in De Haan?

De Haanse politiek is altijd een krabbenmand geweest. Partijen komen en gaan, mandatarissen wisselen van kamp en er wordt een aardig potje geruzied. Dat was deze legislatuur niet anders. Voor de verkiezingen van 2012 vormden elf mandatarissen van de toenmalige Lijst Burgemeester en drie verkozenen van het ook niet meer bestaande DaZ (Democraten aan Zee) de lijst Bewust ’12. Ze haalden 14 van de 21 zetels. L.B.+SAMEN+N-VA, de groep rond Christine Beirens en N-VA-parlementair Wilfried Vandaele, heeft acht zetels en het kartel SP.A-CD&V sleepte één zetel in de wacht.

Peter Breemersch.
Peter Breemersch.© Foto a-RN

Bewust ’12- lijsttrekker Peter Breemersch nam de burgemeesterssjerp over van Christine Beirens en de nieuwe meerderheid startte in peis en vree. Maar vrij snel kwamen er barsten in de samenwerking. Zo was de toekenning van de concessie voor het nieuwe watersportcentrum op het strand aan de vzw De Windhaan al in het eerste jaar van de legislatuur een struikelblok. Na een juridisch steekspel ging het toch naar De Windhaan, maar schepen Marleen De Soete moest wel haar bevoegdheid Concessies inleveren. De volgende jaren kwamen weinig strubbelingen naar buiten, maar in 2017 bracht het ontslag van bestuurssecretaris Valérie Van Den Broucke een totale verdeeldheid aan het licht.

Partijen komen en gaan, mandatarissen wisselen van kamp en er wordt een aardig potje geruzied

Vier schepenen wilden haar ontslag om dringende redenen, de burgemeester en twee andere schepenen wilden dat niet. Sindsdien zijn de potten niet meer te lijmen. Burgemeester Breemersch trekt weer de Bewust-lijst, met onder meer de schepenen Rudi Claus en Paul Meyers. Drie andere schepenen staan nu op de lijst Open & N-VA van Wilfried Vandaele: Stefaan Beirens, Marleen Schillewaert-Vercruyce en Rudi Cattrysse. Ook oud-burgemeester Christine Beirens is op die lijst weer kandidaat.

Schepen Marleen De Soete tenslotte koos om een volledig nieuw avontuur te wagen. Zij trekt de lijst Vooruit!, waarop onder meer de naam van Nele Huysentruyt prijkt. Zij is van CD&V-signatuur. De drie klassieke partijen komen in De Haan niet op: geen CD&V of SP.A meer, ook Open VLD komt er niet aan te pas. De lijst Bewust heeft wel een uitgesproken liberaal profiel, al heeft Open & N-VA de steun van Open VLD en kopstuk Bart Tommelein. In De Haan komt Groen voor de tweede keer op en ook het Vlaams Belang is er weer bij. Er is nog een nieuwe lijst, Anders:Beter, die het gekibbel van de voorbije jaren wil overstijgen. Toch zijn het vooral Bewust en Open & N-VA die strijden om het overwicht in de badplaats. Zondagavond weten we welk van beide blokken de komende zes jaar het grootst is. (HH)

9. Ieper: Wat na Yves Leterme?

Hij zal het er zelf niet mee eens zijn, maar met Jan Durnez had Ieper de afgelopen zes jaar tegen wil en dank een overgangsfiguur als burgemeester. De vraag komende zondag is of Katrien Desomer als eerste vrouw de traditie van sterke christendemocratische burgemeesters kan voortzetten. Kapers op de kust zijn er alvast genoeg en… het zijn ook vrouwen.

Yves Leterme.
Yves Leterme.© Foto Belga

In Ieper liggen de politieke kaarten totaal anders dan zes jaar geleden. Toen had CD&V nog een stevig kartel met N-VA en absoluut stemmenkanon – oud-premier – Yves Leterme als lijsttrekker. Dat het kartel de absolute meerderheid binnenhaalde, was geen verrassing. Anno 2018 heeft N-VA zich uit het kartel gewrikt en gaat het met een volledige lijst onafhankelijk naar de kiezer. Yves Leterme zit ergens in Stockholm en is, ondanks zijn belofte om burgemeester te worden, helemaal van het Ieperse politieke toneel verdwenen. Bovendien is de burgemeestersbonus wat gedevalueerd, aangezien de 65-jarige Jan Durnez al aangaf geen tweede ambtstermijn als burgemeester te ambiëren. Hij staat wel nog op de lijst als lijstduwer om stemmen te ronselen voor lijsttrekker en kandidaat-burgemeester Katrien Desomer.

Wellicht wordt het in Ieper een nek-aan-nekrace tussen CD&V, N-VA, Open Ieper en SP.A

Schepen Desomer zal ze wellicht nodig hebben. Niet alleen zijn veel Ieperlingen de verbroken CD&V-belofte over het burgemeesterschap van Yves Leterme nog niet vergeten. Met de uittredende schepenen Jef Verschoore en Dominique Dehaene ontbreken er nog twee politieke goudhaantjes op de CD&V-lijst. De vraag is of nieuwkomers als Peter De Groote (ex-voorzitter Unizo Ieper) en Jo Baert (ex-voorzitter Ieper Blue Cats en echtgenote van Belgian Cats-coach Philip Mestdagh) die leemte kunnen invullen.

Er liggen immers kapers op de kust. Niet in het minst uit het kamp van de vroegere kartelpartner, dat met de jonge Eva Ryde ook een vrouwelijke kandidaat-burgemeester naar voor schuift. Even veel kans maakt echter Emmily Talpe, Vlaams parlementslid voor Open VLD, die op haar lijst Open Ieper enkele sterke kandidaten wist te verzamelen. Philip Bolle van SP.A is de enige mannelijke kandidaat-burgemeester tussen het vrouwelijk geweld. Groen en Vlaams Belang zullen wellicht niet over genoeg stemmen beschikken om de sjerp te kunnen opeisen.

Wellicht wordt het in Ieper dus een nek-aan-nekrace tussen CD&V, N-VA, Open Ieper en SP.A. Vermoedelijk zullen er drie partijen nodig zijn om een meerderheid te vormen. En dan hebben de partijen met een voorakkoord alvast een streepje voor. (TOGH)

10. Roeselare: Wie doet burgemeester Kris Declercq iets?

Over één iets zijn vriend en vijand het eens : Kris Declercq (CD&V) wint zondag de verkiezingen in Roeselare. De nieuwe burgemeester heeft zijn job in de voorbije twee jaar zo performant belichaamd en hij is zo razend populair dat het eigenlijk niet kan mislopen. Temeer daar officiële rapporten ook hoge tevredenheidscijfers laten zien over het bestuur en het beleid. Je hoort de Roeselarenaars ook veel minder klagen dan zes jaar geleden, of het moet over de verkeersvrije zone voor en vooral achter het station zijn.

Kris Declercq.
Kris Declercq.© Foto Stefaan Beel

Ook N-VA, die bij de vorige gemeenteraadsverkiezingen van 1 naar 12 zetels steeg en zo ook de grootste partij werd, heeft dit begrepen en wijzigde haar strategie. In 2012 had ze de lat te hoog gelegd tijdens de gesprekken op verkiezingszondag, waardoor ze in de oppositie belandde. Dit keer wil N-VA koste wat kost inbreken in de coalitie en lijkt ze bereid tot wel heel veel toegevingen.

Scenario waarbij N-VA andere partij vindt om alternatieve meerderheid te vormen, lijkt zo goed als kansloos

Of CD&V van die liefde wil weten, valt maar af te wachten. De huidige coalitie met SP.A en Groen klit goed aan elkaar, ook op persoonlijk vlak, en de kans is heel groot dat ze opnieuw een voldoende grote meerderheid haalt. Zolang er door gewijzigde interne krachtverhoudingen geen strubbelingen ontstaan, kan ze allicht moeiteloos zichzelf opvolgen, mét Kris Declercq aan het hoofd uiteraard. Al blijft het voor een tripartite toch wel een opgave om de mandaten netjes onder elkaar te verdelen, zeker nu er een schepen minder zal zijn en er geen OCMW-raad meer is. Als de coalitie doorgaat, dan zal het allicht ook grotendeels met hetzelfde schepencollege zijn. Om te beginnen toch, want bij CD&V staat wel een jonge beloftevolle generatie klaar, met onder meer Tom Vandenkendelaere, die lang niet zeker is dat hij in 2019 opnieuw verkozen wordt als Europarlementslid.

Een scenario waarbij N-VA, met het lokaas van het burgemeesterschap, een andere partij bereid vindt om met haar een alternatieve meerderheid te vormen, lijkt zo goed als kansloos. Al weet je natuurlijk nooit, het is nog altijd de kiezer die de kaarten schudt. (JRE)