OPINIE – Blinde vlekken in de politiek: “Hoe kan je inclusief beleid voeren als bepaalde groepen systematisch worden uitgesloten?”

“Ons politieke landschap is verre van representatief voor de samenleving als geheel. Dat blijkt bijvoorbeeld uit de lage aanwezigheid van mensen met een fysieke beperking in het parlement”, benadrukt Laura. © Getty Images
Laura Schuyesmans

Laura Schuyesmans (27) leeft met een deadline. De jonge West-Vlaamse lijdt aan een chronische ziekte waardoor ze wellicht maar tien jaar meer te gaan heeft. Laura werkt bij Oxfam, engageert zich als covoorzitster voor Jong Groen en maakt tweewekelijks een openhartige column voor deze krant. Ze wisselt af met Jan Devriese, de stukjesschrijver die leeft tussen deadlines.

België staat bekend om zijn complexe politieke structuur, maar wat vaak onderbelicht blijft, is hoe exclusief dat systeem in de praktijk is. Ons politieke landschap is verre van representatief voor de samenleving als geheel. Dat blijkt bijvoorbeeld uit de lage aanwezigheid van mensen met een fysieke beperking in het parlement. Hoe kan een beleidsmaker een inclusief beleid opstellen wanneer bepaalde groepen systematisch worden uitgesloten van de politieke arena? Dit gebrek aan representatie maakt het moeilijk om beleid te vormen dat echt iedereen ten goede komt.

Privilege

Naast de ondervertegenwoordiging van mensen met een beperking zien we ook een gebrek aan diversiteit op andere vlakken. De meerderheid van de politici is hoogopgeleid, wit en heeft geen migratieachtergrond. Dat zorgt ervoor dat veel wetgeving enkel wordt bekeken door de lens van privilege. Wie geen inzicht heeft in de realiteit van minderheidsgroepen, zal moeilijk de juiste beleidskeuzes maken om hen te ondersteunen. Zo ontstaan er blinde vlekken in het beleid die de behoeften van kwetsbare groepen vaak onzichtbaar maken.

“De campagne legt een oneerlijk speelveld bloot”

Een van de redenen waarom steeds dezelfde profielen in de parlementen, provincie- en gemeenteraden belanden, ligt aan de manier waarop politieke campagnes gevoerd worden. Campagnevoeren is allesbehalve inclusief. Neem bijvoorbeeld het deur-aan-deur gaan, een methode die veel tijd en energie vraagt. Voor iemand in een rolstoel is dat simpelweg een onmogelijke opdracht. Daarnaast vereist de campagne een aanzienlijke tijdsinvestering, iets wat voor mensen met een lager inkomen problematisch is. Terwijl sommige kandidaten hun dagen volledig aan campagne kunnen wijden, moeten anderen noodgedwongen flexi-jobben om rond te komen. Dat legt een oneerlijk speelveld bloot.

Elitair speelveld

Deze structurele drempels houden het politieke toneel gesloten voor een groot deel van de bevolking. Zo blijft politiek een elitair speelveld waarin steeds dezelfde sociaaleconomische klassen en profielen worden verkozen. Zolang deze obstakels blijven bestaan, kunnen we geen beleid verwachten dat echt iedereen in onze samenleving meeneemt. Het wordt tijd dat we erkennen dat politieke inclusiviteit niet alleen een morele plicht is, maar ook essentieel is voor een gezond functionerende democratie.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier