Karl schrijft een brief aan Koning Filip: “Zo’n ‘sorry’ maakt je broos en teder”

Karl Vannieuwkerke schrijft elke week een brief. Vandaag richt hij zich tot Koning Filip, die deze week zijn spijt betuigde voor de Belgische wandaden in Congo.

Sire,

Maandagavond waren wij met onze talkshow Vive la Vie! op bezoek in Ieper. Op Pacific Eiland. Rinkelt er al ergens een belletje? Ik wandelde na de uitzending nog wat rond. Decompressie. Iets wat ik elke dag probeer te doen. Mijn oog viel op een fotowand waarop de lieve eigenaar Robert, die toch ook een beetje starstruck is, zijn trofeeën verzamelt.

Zowel U als Uw vrouw Mathilde bleken daar al te hebben gegeten. Jullie hebben er ongetwijfeld ook geproefd van zijn artisanale – in een oude groene legerkast – gerookte zalm. Dat jullie daar ook ooit passeerden. Ik vond het wel een fijne gedachte om mee naar huis te rijden. Toen ik een uur of acht later de kranten opensloeg, plamuurde U alle krantencovers in dit land.

Koning Filip heeft in een brief aan de Congolese president Félix Tshisekedi zijn diepste spijt betuigd voor de geweld- en gruweldaden die door ons land in Congo werden gepleegd. Het getuigt van uitzonderlijk veel moed om dat op de zestigste verjaardag van de onafhankelijkheid van onze voormalige kolonie te doen.

Proficiat, Sire! Ik weet dat er achter deze brief een legertje adviseurs schuilgaat en dat er naast oprechte spijtbetuigingen ook wel een marketinggedachte schuilt. Een spijtbetuiging gaat altijd gepaard met een golf van sympathie. Kwetsbaarheid erotiseert. Niet dat je nu plots de sympathiekste man van het land zal worden, maar zo’n sorry maakt je wel broos en teder.

Het is een spijtbetuiging voor ernstige gruwel waar we als Belgische burgers (de meesten toch) al veel langer niet trots op waren. En de criticasters langs de zijlijn zullen nu opmerken dat zestig jaar wel heel lang is om tot een vorm van schuldbesef te komen. Je voorgangers, Koning Boudewijn en je vader, hebben die kans toch maar mooi laten liggen. Daarmee bagatelliseerden ze de geschiedenis. U niet. U veroordeelt het kolonialistisch wereldbeeld van 1960 en reflecteert over het verleden.

Een spijtbetuiging gaat altijd gepaard met een golf van sympathie. Kwetsbaarheid erotiseert

Geschiedenis gaat bijna altijd over slechte mensen waarover later niets dan goed wordt gezegd. Daar maakt U komaf mee, ook al wordt Leopold II niet bij naam genoemd. De beeldenstorm op de standbeelden van Uw betovergrootoom zal het proces van de spijtbetuigingen ongetwijfeld in een stroomversnelling hebben gebracht. Dat een man zoals U van wie geacht wordt dat hij geen mening heeft die toch geeft, siert U. Goed ook dat U rekening hield met de vertragingen bij Bpost en de brief op de juiste dag bij de geadresseerde in de bus viel. Op de dag dat Congo 60 jaar onafhankelijk was. Prima timing.

Dat er nog geen officiële excuses en dus ook geen risico op schadeclaims en herstelbetalingen komen, is uiteraard doordacht. Het zou het faillissement van Uw land en dus ook van het onze betekenen. Maar is ons land al niet een hele tijd failliet, Sire? Als we ons begrotingstekort in kilometers in plaats van euro’s zouden uitdrukken, hadden we Dirk Frimout tot in de eeuwigheid rondjes rond de aarde kunnen laten draaien in zijn Atlantis.

En dat terwijl onze Nederlandse buren een begrotingsoverschot hebben. Hier liggen de politici vechtend en verwijtend op straat en hoppen we van lopende zaken naar bijzondere volmachten en terug. Benieuwd of daar straks ooit iemand sorry voor gaat zeggen. Ik denk het persoonlijk niet, Sire. Maar U deed het wel. Om de drie landstalen niet te vergeten en het lachen niet te verleren. Chapeau. Hoed. Hut.

Hoogachtend en met respectvolle groet,