Ik roep (voorzichtig) hoera!

Verrassende nieuwsflash deze week: de mythische wolf maakt zijn comeback in West-Vlaanderen. Een zwerver, wellicht uit Frankrijk. Verrassende nieuwsflash vorige maand: ook de imposante zeearend – de grootste roofvogel van Europa – maakt zijn comeback. Twee keer opschudding in onze contreien. Moeten we hoera roepen of vooral vloeken?

Eerst dit: deze comebacks staan niet alleen. Ook de bever is sinds vorig jaar terug in onze provincie, net als de wolf na bijna 200 jaar afwezigheid. Aan onze stranden liggen er weer zeehonden te baden, alsof ze nooit afgeschoten werden, en in ‘t Zwin kwaken de ooit zo goed als uitgestorven boomkikkers luider dan ooit tevoren. Zelfs de mysterieuze oehoe – de grootste uil van Europa – loert om de West-Vlaamse hoek.

Waarom keren deze iconische dieren terug naar onze contreien? Wil dat zeggen dat het goed gaat met onze natuur? Het antwoord is helaas neen. Deze dieren keren vooral terug omdat ze kúnnen terugkeren. Omdat ze niet langer verjaagd en verdelgd worden. Is dat goed nieuws voor onze natuur? Ja, dat wel. De wolf en de zeearend zijn toppredatoren en staan dus bovenaan de voedselpiramide. Zij zorgen voor een gezond ecosysteem. Een ecosysteem werkt zoals een blokkentoren. Haal daar één blok uit en het systeem gaat wankelen. Haal daar te veel blokken uit en het systeem gaat vallen. Een gezond ecosysteem betekent een gezonde biodiversiteit – dat is het mooie begrip dat de verscheidenheid aan leven op aarde aanduidt. Zonder biodiversiteit hebben we geen propere lucht, geen zuiver water en zelfs geen voedsel.

Waarom keren iconische dieren zoals de wolf terug? Wil dat zeggen dat het goed gaat met onze natuur? Het antwoord is helaas neen

Alleen maar hoera dus, deze comebacks? Neen, dat ook niet. Het samenleven met wilde dieren vormt een stevige uitdaging, vooral in dichtbevolkt gebied zoals bij ons. De boer die zijn vee doodgebeten ziet, heeft weinig reden om te juichen. De vos die met je kippen aan de haal gaat, de steenmarter die zijn tanden in je autokabels zet: allemaal vervelende conflicten. En toch durf ik – nuchter kind van het nostalgische boerendorpje Bekegem – voorzichtig hoera te roepen. Omdat we deze uitdaging kúnnen aangaan. We hebben de kennis en de tools (ook om de boer te helpen). Het zal vooral een mentale switch vragen: leren aanvaarden dat wij naast de andere soorten leven, en niet erboven.