“Er wordt hier gehandeld vanuit het hart, niet vanuit het verstand”

© REUTERS
Bart Derudder
Bart Derudder West-Vlaming in Barcelona

Bart Derudder uit Tielt woont al elf jaar in Spanje. Eerst vijf jaar in Madrid en sinds zes jaar in Barcelona. Hij ziet vanop de eerste rij hoe Catalonië steeds meer verdeeld wordt.

De spanning is hier al enkele jaren aan het opbouwen. Maar nooit was er échte ongerustheid. Het leven ging gewoon voort. Sinds enkele jaren was over politiek praten met andersdenkenden wel al taboe. Het escaleerde steevast in een hevige discussie, een discussie waarin iedereen zijn eigen gelijk had en koppig aan vasthield. Net daarom werden dergelijke thema’s vermeden. Het was natuurlijk een voorbode van wat de laatste weken gebeurd is. Iedereen kon het ergens wel voelen aankomen, maar negeerde de mogelijke impact ervan.

Het probleem is er een van (niet-)communicatie. En van koppigheid. Langs beide kanten. De Spaanse overheid hield koppig vast aan de grondwet, het Catalaanse parlement aan zijn nipte meerderheid. Echt dialogeren was moeilijk, want geen van beiden wilde inbinden. En daar zijn beide kanten schuldig aan. Ondertussen wordt hier gehandeld vanuit het hart, niet vanuit het verstand. De echte gedupeerden zijn de inwoners. Zowel binnen Catalonië, als in Spanje. Ze worden door de politici tegen elkaar uitgespeeld. Je kan hier nu spreken van een echte sociale breuk, die nog moeilijk te lijmen valt.

In plaats van water bij de wijn te doen, goot de Spaanse overheid benzine op het vuur

De Catalaanse onafhankelijkheidsbeweging is al heel lang bezig de publieke opinie te beïnvloeden. “Spanje is de slechte.” Ze grijpen hier maar des te graag terug naar de tijden van dictator Franco, ondertussen 40 jaar geleden, onder wiens bewind het Catalaans bijvoorbeeld verboden werd. Er wordt al gedurende lange tijd haat gezaaid onder de Catalanen tegenover de rest van Spanje. Wat mij betreft heel onverantwoord van de separatisten.

Want eerlijk gezegd, het is hier altijd zeer goed vertoeven geweest. Het doet dan ook pijn om te zien dat mensen, uit je directe omgeving, vinden dat ze in een “dictatuur” leven, wat natuurlijk totaal absurd is. Mocht dit een dictatuur geweest zijn, dan was ik hier nooit komen wonen. Het gaat zover dat het dragen van een Spaanse vlag, om welke reden dan ook, genoeg is om iemand “fascist” te noemen. Dit heb ik zelf ondervonden.

Anderzijds kan ook het beleid van de Spaanse overheid niet goedgepraat worden. Ze hebben jarenlang het probleem genegeerd, denkend dat het zichzelf wel zou oplossen. En net daarom hielpen ze mee om de wind naar de zeilen van de separatisten te zetten. In plaats van water bij de wijn te doen, goten ze benzine op het vuur. Het aantal aanhangers van de onafhankelijkheid is steevast blijven groeien en het inzetten van de politie gisteren, doet daar nog een schepje bovenop. Dergelijk optreden kan natuurlijk nooit goedgepraat worden.

De Spaanse overheid heeft jarenlang het probleem genegeerd, denkend dat het zichzelf wel zou oplossen

Het referendum van gisteren was illegaal volgens de grondwet. Maar de mensen wilden hun mening uiten. Ze konden ook gewoon laten begaan, het resultaat zou er niet “legaler” door geworden zijn. Het was sowieso alleen het ja-kamp dat zou gaan stemmen. Nu hebben ze net het tegenovergestelde bereikt en een consensus lijkt nu nog verder weg… Vergeet vooral de “andere” Catalanen niet. Zij die zich gewoon Catalaan en Spanjaard voelen. En die altijd op de achtergrond zijn gebleven. De verhoudingen moet nu ergens 50/50 zijn. Afhankelijk van welke krant je leest… Zij zien met pijn in het hart hoe hun Catalonië, hun Spanje, hun land, verscheurd wordt.

Verder is het ook begrijpelijk dat de rest van de Spanjaarden, in andere regio’s, ook niet zomaar een stuk van hun land wil laten verdwijnen. Uit trots en uit angst voor de verregaande economische impact dat dit zou kunnen hebben. Ikzelf hoop dan ook dat de wil om “samen” te leven het dan ook haalt. Ik ben tenslotte ook een Vlaming én een Belg en ik kan trots zijn op beiden.

Ik ben bezorgd, vooral voor de toekomst van mijn dochter in een steeds verder gesplitste samenleving

Er zijn trouwens al genoeg problemen in de wereld én hier lokaal die in mijn ogen veel belangrijker zijn dan vechten voor onafhankelijkheid die meer onzekerheden dan zekerheden met zich zal meebrengen. In de huidige sociaal-politieke context zijn er veel “derden” die maar wat graag zien hoe onze samenleving versnippert. De recente aanslagen in Barcelona zijn daar een voorbeeld van. Samenwerken is de boodschap, maar dat is mijn mening.

Ik ben dus bezorgd, vooral voor de toekomst van mijn dochter in een steeds verder gesplitste samenleving.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier