De UGent stapt in vzw BUDA

De UGent stapt mee in een gedurfde, creatieve samenwerking op het BUDA-eiland in Kortrijk. © gf
Carl Devos
Carl Devos Politicoloog en UGent-ambassadeur in West-Vlaanderen

Politicoloog Carl Devos trekt de boer op langs West-Vlaamse velden. Als ‘ambassadeur van UGent voor West-Vlaanderen’ moet hij de banden aanhalen tussen de universiteit en het economisch weefsel van onze provincie. Tweewekelijks brengt hij verslag uit van zijn kruistocht. In deze kolommen, op kw.be.

Het bestuurscollege van de UGent, zeg maar de regering van onze universiteit, besliste op vrijdag 14 april om toe te treden tot vzw BUDA. Ik werd aangeduid als vertegenwoordiger van de UGent in de Algemene Vergadering van vzw BUDA.

De eervolle uitnodiging kwam van BUDA zelf en illustreert het toenemend belang van de UGent als betrokken actor in West-Vlaanderen. Het sluit helemaal aan bij de onderwijs- en onderzoeksactiviteiten van de UGent op onze campus in Kortrijk en bij het West-Vlaanderenplan van de UGent, goedgekeurd op 4 december 2015. Dat de universiteit meteen en enthousiast inging op deze uitnodiging illustreert ook het belang van vzw Buda (aan de Broelkaai 6 in Kortrijk), die opgericht werd op 30 mei 2016.

Het lijkt een bizarre gedachte, dat ‘creatieve’ kunstenaars en ‘zachte’ zorgspecialisten en ‘harde’ ondernemers en ‘academische’ kenniswerkers elkaar versterken

Buda verwijst naar een oude wijk in de binnenstad van Kortrijk, op het Buda-eiland (gevormd door twee armen van de Leie). De naam zou dateren uit de 17de eeuw en verwijzen naar de Hongaarse stad Buda, die later samen met Pest de Hongaarse hoofdstad Boedapest werd. Ook de oude Hongaarse stad Buda werd versterkt, zoals de wijk in Kortrijk rond de broeltorens. Die werd toen het ‘klein Buda’ genoemd. Die naam bleef in de volksmond overleven. Later werd het ook de naam van de hoofdstraat, een van de oudste straten van Kortrijk.

Zorg

Daar werd ook het oudste ziekenhuis van de stad opgericht. Vandaar dat ‘zorg’ belangrijk is in vzw Buda, die zit er als het ware in de grond. De wijk kende veel rampen en verandering, het Buda-eiland werd groter door allerlei werken, met zelfs een budabeach en een nieuw stadspark. In 2003 kwam het stadsvernieuwingsproject Buda-kunsteneiland, die van deze plek een belangrijke culturele plaats maakte. Het oude bioscoopcomplex Pentascoop werd een kunstencentrum met film- en theaterzalen, productie- en atelierruimtes.

Ik kende BUDA een beetje, vooral van de Budafabriek, maar ook van sommige activiteiten en van haar reputatie. Zo werd ook in Gent gesproken over de ‘residentie’ van kunstenaars bij Buda, die daar tijdelijk inwoonden en er hun kunstprojecten afwerkten. Maar het was pas na gesprekken met Jo Libeer (Design Biënnale Interieur) en directeur Franky Devos, een topper die naar Vooruit in Gent trekt (waar ik hem gelukkig weer zal tegenkomen), dat me duidelijk werd wat een uniek project BUDA is, waar we best trots op mogen zijn.

Het is ook een belangrijk voorbeeld van hoe we in de toekomst nog meer moeten samenwerken tussen onderwijs, economie, zorg en kunsten. Het lijkt een bizarre gedachte, dat ‘creatieve’ kunstenaars en ‘zachte’ zorgspecialisten en ‘harde’ ondernemers en ‘academische’ kenniswerkers elkaar versterken door samen naar een probleem te kijken, maar net het omgekeerde is waar.

Alsof gedurfde, creatieve samenwerking over sectoren heen enkel kan groeien in grote steden. We kunnen dat ook hier, in West-Vlaanderen

In september 2012 opende de Budafabriek in Kortrijk de deuren als werk- en presentatieplaats voor wetenschappers, kunstenaars, ondernemers en actieve burgers. Met het Budalab en projecten als De Maakbar (2013), Green Light District (2014/2015) en Water.War (2016) werd duidelijk hoeveel mogelijkheden er in die samenwerking over de grenzen van sectoren zitten. Verschillende mensen uit verschillende disciplines werken samen en tonen de resultaten aan een zo breed mogelijk publiek, met veel aandacht voor de participatie van burgers, de focus op creatie en de blik op de internationale wereld.

De UGent zal er onder andere meewerken aan de verdere uitbouw van een open platform met partners uit onderwijs, economie, zorg, cultuur en overheid en aan de organisatie van living labs. Dat zijn open ‘innovatie-ecosystemen’, gericht op gebruikers. Een samenwerking die vertrekt van een concrete probleemstelling die binnen een afgebakende tijdspanne wordt onderzocht door mensen uit diverse sectoren. In 2016 heeft de UGent, campus Kortrijk, bijvoorbeeld meegewerkt aan living labs rond water (transport over water, waterduurzaamheid, afvalwater, beschikbaarheid van grondwater, enz.).

Onze provincie staat sterk in voeding, de machinebouw en mechatronica, blue energy en nog enkele sectoren. In hard werken zonder veel zeveren. Als we denken aan gedurfde, creatieve samenwerking over de grenzen van disciplines en sectoren, met o.a. kunstenaars en zorgspecialisten, denken we meteen dat dat toch meer iets is voor Gent of Antwerpen of verder. Van die grote steden, met die typisch grootstedelijke innovatie. Alsof zo’n projecten enkel daar kunnen groeien en bloeien. Maar kijk, dat kunnen we ook helemaal zelf doen. Zelfs goed doen. De UGent zal daar met plezier toe bijdragen.