De schijneenvoud van het populisme

In Krant van West-Vlaanderen en op www.kw.be/duel leest u vandaag een gesprek met Vlaams Belang-lijsttrekker Wouter Vermeersch en SP.A-lijsttrekker Annick Lambrecht. © Davy Coghe
Jan Gheysen
Jan Gheysen Opiniërend hoofdredacteur

Maak het probleem angstwekkend groot en zorg ervoor dat de oplossing die je ervoor aanreikt, eenvoudig is. Dat is, in een notendop, de wijze waarop populisme werkt. Of het nu over de pensioenen gaat of over vluchtelingen, over het klimaat of over geweld onder jongeren maakt niet zo veel uit.

Altijd weer gaat het over een nu-of-nooit-scenario, altijd is er een vorm van doemdenkerij mee gemoeid en nooit is het antwoord of de oplossing complex. Een kwestie, zeggen populistische politici dan, van gezond verstand. Dat is ook zo met de geweldfilmpjes met jongeren uit Izegem die ineens opdoken. Filip Dewinter bevestigde dat het Vlaams Belang dat soort filmpjes actief opspoort en vervolgens gaat delen. Dat soort acties leidt zelden of nooit tot een oplossing van het lokale probleem, integendeel. Het wakkert de gemoederen aan, polariseert en schept angst en haat. En van dat soort sentimenten weten partijen als het Vlaams Belang garen te spinnen.

Met iets totaal anders als het pensioen hanteert de partij hetzelfde zogenoemde gezond verstand. In onze reeks dubbelgesprekken met West-Vlaamse politici leest u midden in de krant het gesprek met Vlaams Belang-lijsttrekker Wouter Vermeersch en SP.A-lijsttrekker Annick Lambrecht. Om iedereen een minimum maandpensioen van 1.500 euro te garanderen, vindt het Vlaams Belang vlot de nodige centen. Ze liggen bij wijze van spreken voor het rapen.

Populisten geven antwoorden die we willen horen op vragen die we niet stelden

Ons land betaalt veel te veel aan Europa – ‘we eisen een korting op onze bijdrage’ -, we betalen te veel vanuit Vlaanderen aan Wallonië – ‘stop daarmee’ – en voor de opvang van migranten hoeven we niet meer te betalen als we onze grenzen voor hen sluiten. Zo eenvoudig is dat. En het is bovendien aanlokkelijk: het gaat over geldstromen waar u en ik op het eerste gezicht niets aan hebben. Over geld dat in een maalstroom komt en zonder nut verdwijnt.

Maar is dat zo? Over het pensioen en de betaalbaarheid ervan mogen we best bezorgd zijn. Maar is het probleem zo groot dat we daarvoor Wallonië, onze belangrijkste handelspartner, op droog zaad moeten zetten en onze internationale afspraken niet langer moeten nakomen? En kan dat wel in een handomdraai? Wie de ‘simpele oplossingen’ die het ‘gezond verstand’ ons aanreikt ook maar even onder de loep neemt, ziet al meteen dat ze vasthangen aan andere, misschien nog wel grotere problemen.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier