Bedankt, Eigen Kweek!

Wist-je-datje: de draaidagen van de Franky van seizoen 3 waren op, en door de wet op de kinderarbeid mocht hij niet meer op de set komen. Dus werd een ander jongetje enigszins onherkenbaar in een ridderpak gestopt. Geniaal én grappig. © (Foto VRT)
Bert Vanden Berghe

Met een gevechts- en achtervolgingsscène (Louis de Funès at er ginne lap an!), ontploffingen en een amoureuze uitspatting eindigde gisterenavond de allerlaatste aflevering van Eigen Kweek op een hoogtepunt. Het was het sluitstuk van een reeks die drie seizoenen elke week gemiddeld meer dan 1,7 miljoen kijkers kon boeien. Cijfers in Vlaanderen waarvan een doorsnee programmamaker vaak niet eens dúrft te dromen.

Eigen Kweek is wat ze in Hollywood een gamechanger noemen. Het West-Vlaams werd immers heel lang stiefmoederlijk behandeld. In 2011 nog kregen we op VTM en Eén respectievelijk De Rodenburgs en Het Goddelijke Monster te zien, twee fictiereeksen die zich afspeelden in de Leiestreek, maar waar in het beste geval af en toe een zin gekuist West-Vlaams te horen was.

Vlaanderen omarmde meteen de familie Welvaert.
Vlaanderen omarmde meteen de familie Welvaert.© (Foto VRT)

Had je op dat moment gezegd dat we een paar jaar later een reeks zouden krijgen in het écht West-Vlaams, in primetime en niét ondertiteld, dan hadden ze je zonder meer gek verklaard. Meer nog, de zin die volbloed Antwerpenaar Peter Van Den Begin gisterenavond ten berde bracht op het einde, zei veel. Heel veel zelfs.

Maaike Cafmeyer en Peter Van Den Begin: vuurwerk van begin tot eind.
Maaike Cafmeyer en Peter Van Den Begin: vuurwerk van begin tot eind.© (Foto VRT)

Of hij nog honger had, goesting naar meer? ‘Joak wei, stief vele!’. Het was alsof de makers het nog één keer wilden duidelijk maken: wij West-Vlamingen hoeven niet meer op onze honger te zitten, zelfs de Antwerpenaren – die jarenlang de voertaal hanteerden in fictiereeksen – zijn langzaam maar zeker helemaal overstag gegaan.

Eigen Kweek is wat ze in Hollywood een gamechanger noemen, West-Vlaams is meer dan een gimmick geworden.

‘t Hof van Commerce en Het Zesde Metaal klopten eerder al het stof af van de kneuterig klinkende streektaal, maar Eigen Kweek stampte de deur van de huiskamers wagenwijd open. Niet zozeer met het West-Vlaams overigens, maar vooral met een goed uitgewerkt scenario en acteurs die lang onder de radar waren gebleven. Wim Willaert en Sebastien Dewaele, bijvoorbeeld. Twee klasbakken die al hun strepen hadden verdiend, maar nu eindelijk ook herkend én erkend werden door het grote publiek.

De impact van een reeks als Eigen Kweek is ongezien. Een serie als Bevergem had er vast wel kunnen komen, alleen door het ijzersterke scenario, maar het succes van Eigen Kweek heeft het vast net dat zetje gegeven bij de grote VRT-bazen. Het gevolg laat zich raden.

Eigen Kweek oversteeg zichzelf én het scenario.
Eigen Kweek oversteeg zichzelf én het scenario.© (Foto VRT)

En dan heb ik het nog niet over de cast gehad. Er bleek in Eigen Kweek zoveel West-Vlaams talent beschikbaar dat ze al snel met een luxeprobleem zaten. Het beste voorbeeld is dat je Jan Hammenecker, de man die in zijn indrukwekkende carrière van 30 jaar zelfs al een filmset deelde met Michelle Pfeiffer, laat opdraven in een gastrolletje als garagist.

Jan Hammenecker was met Stefaan Degand en Sam Louwyck maar één van de zovele klasbakken die de revue passeerde.
Jan Hammenecker was met Stefaan Degand en Sam Louwyck maar één van de zovele klasbakken die de revue passeerde.© (Foto VRT)

Eigen Kweek heeft niet alleen televisiekijkend Vlaanderen wakker geschud, maar zeker de televisiemakers. Want West-Vlaams is meer dan een gimmick geworden. Eigen Kweek en later Bevergem hebben ervoor gezorgd dat het een keurmerk werd. Voor kwaliteit en authenticiteit. Regisseur Jan Eelen liet Rik Verheye in Callboys zijn West-Vlaamse tongval uitspelen (met succes!) en Tim Van Aelst stond erop dat Janne Desmet in het West-Vlaams speelde in Studio Tarara, de nieuwe fictiereeks die volgende week op VTM verschijnt, omdat ‘het noodzakelijk is voor de geloofwaardigheid van het personage’. De jaren negentig hebben gebeld, ze weten niet wat ze horen.

Nog straffer: zowel die televisiemakers als heel wat West-Vlaamse acteurs en actrices smeden nu het ijzer terwijl het heet is. Freddy De Vadder schrijft samen met onder meer David Galle en Wouter Bruneel een eigen reeks, terwijl Wannes Cappelle, Dries Heyneman en ZouZou Ben Chikha de laatste hand leggen aan hun fictiereeks Grond, die volgend jaar te zien zal zijn op Vier. Die zender krijgt overigens ook een volwaardige West-Vlaamse reeks, want Rik Verheye is achter de schermen bij Woestijnvis met iets heel strafs bezig. Zelfs Wim Willaert en Sebastien Dewaele zijn al aan het schrijven. En het tweede seizoen van de door Stephen King bejubelde reeks Beau Séjour speelt zich dan weer af in… Zeebrugge.

Het kan dus niet op.

Eigen Kweek: vanaf de eerste aflevering al televisioneel erfgoed.
Eigen Kweek: vanaf de eerste aflevering al televisioneel erfgoed.© (Foto VRT)

Dus bedankt, Eigen Kweek!

Bedankt voor het schoon ende. Bedankt voor een nieuw begun!

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier