Vives Torhout: “Te weinig jongeren willen nog voor een onderwijsjob kiezen”

“De lerarenopleiding Vives bestaat nog altijd, hoor”, glimlacht Bram Werbrouck, adjunct onderwijsorganisatie van de genoemde hogeschool. Samen met onder meer Sofie Pottier, het opleidingshoofd lager onderwijs, coördineert hij de werking van Vives in Torhout. “We tellen weliswaar vele honderden studenten, maar toch voelen we al enkele jaren de interesse voor het beroep van leerkracht terugvallen. Te weinig jongeren willen nog voor een onderwijsjob kiezen. En dit terwijl de nood aan leerkrachten zelden groter is geweest.” Dat bevestigt ook Sofie Pottier. “Nochtans, wie bij ons afstudeert, heeft bijna zeker werk.”

Twee Torhoutenaren, die in juni als bachelor lager onderwijs zijn afgestudeerd, bevestigen de werkzekerheid. “We kunnen ons niemand van ons jaar voor de geest halen die momenteel geen werk heeft”, zeggen Jasper Dejonghe (21) en Andreia Pereira (21). “Velen van ons werden zelfs al door scholen gecontacteerd nog vóór we onze eindexamens afgelegd hadden. We hebben beiden een job binnen de Scholengemeenschap Sperregem, waar we ook stage hebben gelopen. Lekker dicht bij huis, op zich al een groot voordeel.”

Er is al veel inkt gevloeid over de hoge nood aan leerkrachten en de inspanningen om het beroep van leraar voor potentiële kandidaat-studenten aantrekkelijk te maken. Maar voorlopig wil het nog niet echt lukken. “Vooral niet bij de 18-jarigen die een studiekeuze moeten maken”, aldus Bram Werbrouck. “De zogenoemde zij-instroom via de avondopleidingen lager en secundair onderwijs loopt een stuk vlotter. Daar krijg je mensen die al in het werkveld staan en het onderwijs in willen, of bestaande leerkrachten die een bijkomend vak willen studeren. Een LO-leraar die bijvoorbeeld ook wiskunde wil onderwijzen.”

“Het is een rare situatie”, pikt Sofie Pottier in. “Er zijn weinig studierichtingen waarbij je bij het behalen van je diploma de quasi zekerheid hebt dat je onmiddellijk aan de slag kan. Dat is in het onderwijs wél het geval en toch hebben te weinig jongeren zin in dit beroep. Moeilijk te snappen.”

Onderwijs als een roeping

Jasper en Andreia hebben aan het Torhoutse college (Sint-Jozefsinstituut) beiden de richting humane wetenschappen gevolgd. Ze zaten in dezelfde klas. “Al sinds het vijfde jaar middelbaar was ik er rotsvast van overtuigd dat ik leerkracht wou worden”, zegt Jasper. “Het heeft zonder twijfel meegespeeld dat mijn ouders in het onderwijs staan, maar uiteraard is dat niet de hoofdreden. Ik vind het zalig om met kinderen om te gaan, hen kennis bij te brengen en hen voor een stuk voor te bereiden op hun latere leven. Een mooiere job bestaat er mijns inziens niet. Ik vind overigens ook het sociaal contact binnen het lerarenkorps van belang. Ik ben animator geweest op kampen van Kazou en heb vroeger aan jonge kinderen volleyballes gegeven bij VKt Torhout. Zelf speel ik trouwens nog altijd volleybal bij Rembert Torhout.”

“Aanvankelijk wou ik journalist worden”, doet Andreia haar verhaal. “Totdat we op een gegeven moment met onze klas humane wetenschappen voor drie dagen op excursie gingen naar Brussel en er een dag in een school mochten meedraaien. Dat betekende voor mij de klik. Noem het een soort roeping (lacht). Vanaf dat moment wist ik: ik wil lesgeven in een basisschool. De leeftijd van de kinderen in het basisonderwijs ligt me beter dan van de leerlingen uit het middelbaar. Ik ben actief geweest in de Torhoutse Plus-werking Pluto en ook dat heeft ergens wel een rol gespeeld in het graag omgaan met jonge mensen.”

“Wie nog nooit in het onderwijs heeft gestaan, kan maar moeilijk begrijpen hoe het aanvoelt om een band te hebben met de leerlingen in klas. Tijdens mijn stages, onder andere in het derde leerjaar van de basisschool, vond ik dat fantastisch. Je kunt die kinderen iets bijbrengen en iets voor hen betekenen. Uniek is dat.”

Een hogeschool aan je deur

Andreia speelt viool en heeft er dankzij de samenwerking tussen de lerarenopleiding en de Academie nog accordeon bijgedaan. Jasper heeft in het kader van datzelfde samenwerkingsverband gitaar geleerd.

“Aan Vives in Torhout is de drempel laag om in te stappen”, zegt hij. “Ik bedoel daarmee zeker niet dat het niveau laag zou zijn, maar wel dat de docenten op elk moment gemakkelijk aanspreekbaar zijn. Je bent er totaal geen nummer, zoals ik van anderen hoor die aan universiteiten studeren. Als je met een probleem worstelt, kun je dat altijd bespreken. En voor Andreia en mij, die beiden in Torhout wonen, is een hogeschool aan je deur uiteraard handig. Je rijdt er gewoon met de fiets naartoe. Maar ik weet het: sommigen willen dat net niet. Ze willen liever in een grote stad op kot zitten.”

Investeren in accommodatie

Het nieuwe academiejaar van Vives start officieel pas op 18 september, maar aan de Torhoutse lerarenopleiding hebben de eerste lessen al vanaf 16 september plaats.

“Heel belangrijk voor ons is dat de grote koepel Vives sterk in de Torhoutse vestigingsplaats blijft investeren”, aldus Bram Werbrouck. “Recent werd de accommodatie weer verbeterd met de grondige renovatie van de aula. En onze nieuwbouw met specialisatieklassen, een ruime sporthal en een danszaal bewijst elke dag zijn nut. De doemdenkers die ervoor gevreesd hadden dat Vives Torhout opgedoekt zou worden, hebben het mis. Het verdwijnen van de lerarenopleiding in onze stad zou overigens een enorme vergissing zijn. De Torhoutse normaalschool is al sinds 1838 een wezenlijk onderdeel van Torhout.”

“In de bacheloropleiding lager onderwijs is het moeilijker geworden om jongens te bereiken”, vult Sofie Pottier aan. “Ongeveer 80% van de studenten zijn er meisjes. In de opleiding bachelor secundair onderwijs – nog vaak het regentaat genoemd – ligt dat anders. Daar is het ongeveer fiftyfifty.”

Hoe er meer jongeren naar de lerarenopleiding gelokt kunnen worden? Bram: “Door onze argumenten inzake het mooie van dit beroep en de werkzekerheid te blijven verkondigen. En door er zelf in te geloven. Wij horen hier elke dag hoe veel plezier de meeste studenten aan hun stages beleven.”