Duaal leren wordt uitgebreid, leerplicht vanaf 5 jaar en nieuwe eindtermen

Lieven Boeve. © belga
Redactie KW

Net als elk jaar gaat de start van het nieuwe schooljaar gepaard met een aantal nieuwigheden. Dit jaar gaat het onder meer om de leerplichtverlaging, een uitbreiding van duaal leren en de nieuwe eindtermen in de tweede en derde graad van het secundair onderwijs.

Vanaf dit schooljaar zijn Vlaamse kinderen vanaf 5 jaar leerplichtig, terwijl dat vroeger vanaf 6 jaar was. Zo moet iedere kleuter vanaf 5 jaar 290 halve dagen verplicht op school zijn. Scholen kunnen wel uitzonderingen toestaan voor kinderen die bijvoorbeeld in revalidatie zitten, of logo- of kinesitherapie moeten volgen. De wijzigingen werden opgenomen in het jaarlijkse onderwijsdecreet, dat de aanpassingen aan de onderwijsreglementen verzamelt.

Nog vanaf 1 september zullen leerlingen in het gewoon secundair onderwijs keuze hebben uit 104 duale studierichtingen, in plaats van 79 vorig schooljaar. Het gaat onder meer om richtingen die opleiden tot installateur nutsvoorzieningen, natuurbeheerder, pijpfitter of tandartsassistent. Via het systeem van duaal leren kunnen jongeren de schoolbanken combineren met ervaring opdoen op de werkvloer.

Duaal lesgeven

Lieven Boeve, directeur-generaal van Katholiek Onderwijs Vlaanderen, wijst erop dat corona een stok in het wiel kan steken. “We maken ons wat zorgen of er voldoende aanbod van werkplaatsen zal zijn voor onze leerlingen. Voor een bedrijf is het wellicht niet makkelijk plaatsen te voorzien wanneer het zijn eigen medewerkers op tijdelijke werkloosheid moet zetten”, verklaart hij. Boeve wil dit schooljaar het duaal leren vooral consolideren. “We hebben ondertussen veel ervaring en moeten het project verder uitbouwen, zodat het de standaard kan worden voor toekomstige initiatieven waar duaal leren een meerwaarde biedt.”

Voorts start een twee jaar durend proefproject rond duaal lesgeven. Dat is een nieuw concept waarbij werknemers van een bedrijf al dan niet deeltijds een lesopdracht opnemen in een secundaire school. Als een school een vacature heeft die ze niet kan invullen via een reguliere aanstelling, dan kan ze een beroep doen op een ervaringsdeskundige die aan de slag is in een bedrijf. Leerlingen krijgen op die manier les van vakmensen die met twee benen in het werkveld staan. Het proefproject staat open voor bedrijven uit de chemie en lifesciences-sector, maar ook andere sectororganisaties kunnen een voorstel indienen.

Tweede en derde graad

Daarnaast moet er ook een definitieve beslissing vallen over de eindtermen voor de tweede en derde graad van het secundair onderwijs. Die beslissing sleept al lang aan. In de aanloop naar de goedkeuring door de ministerraad dook kritiek op van de ontwikkelcommissies waarin leerkrachten, vertegenwoordigers van de onderwijskoepels en experts zitten. Zij hadden zich twee jaar lang over de invulling van die eindtermen gebogen, maar pikten het niet dat Vlaams minister van Onderwijs Ben Weyts (N-VA) de aanbevelingen niet volledig had opgevolgd.

Voor de tweede graad zouden de eindtermen in 2021 al worden ingevoerd, voor de derde graad in 2023. De koepels wijzen er nog eens op dat de tijd begint te dringen. “De leerlingen staan letterlijk weer bijna voor de schoolpoort om de overstap te maken”, stelt Raymonda Verdyck, afgevaardigd bestuurder van het GO! -onderwijs. “Het parlement zal waarschijnlijk pas ergens in november of december de eindtermen kunnen goedkeuren. Dat betekent dat we opnieuw maar een half jaar de tijd hebben om ze goed te implementeren.”

Boeve benadrukt dat de eindtermen te druk en te uitgebreid zijn. “Eindtermen zijn bedoeld als kwaliteitsinstrument, maar in plaats van kwaliteit is er gekozen voor kwantiteit. Het was beter geweest als men een beperkt aantal ambitieuze doelstellingen zou opleggen, zodat er voldoende onderwijstijd is om die grondig aan te leren en blijvend te verwerven” stelt de directeur-generaal.

Tot slot staan onder meer nog een nieuw inschrijvingsdecreet, de opvolger voor het M-decreet en het loopbaanpact op de politieke agenda dit schooljaar. (Belga)