In samenwerking met het Regionaal Landschap Westhoek plaatst de stad Ieper drie door de technische dienst gemaakte zwaluwtillen op zorgvuldig uitgekozen locaties. Zo hoopt het stadsbestuur om de bestaande kolonie huiszwaluwen aan de Kazerne te versterken en extra kansen te bieden.
Eén zwaluw maakt de lente niet, zo luidt het spreekwoord. Toch kondigen zwaluwen vaak het langverwachte voorjaar aan. Vanaf maart of april kan je het typische gekwetter van deze luchtacrobaten ook in Ieper horen. “Bij ons komen drie soorten ‘echte’ zwaluwen voor: de huiszwaluw, de boerenzwaluw en de oeverzwaluw”, zegt Hans Vermeersch van de dienst Landschap van Stad Ieper. “De gierzwaluw, die luid roepend de zomerse avonden opvrolijkt, behoort tot een andere familie. Zwaluwen zijn echte insectenverslinders, een koppel boerenzwaluwen met vijf jongen eet maar liefst 50.000 insecten per week. We dragen er dus maar beter goed zorg voor.”
Tot begin de jaren negentig telde Ieper nog vele tientallen kolonies huiszwaluwen en boerenzwaluwen. Sindsdien is vooral de huiszwaluw bijzonder zeldzaam geworden. “Een belangrijke oorzaak zijn de moderne bouwmethodes en renovaties van gebouwen waardoor zwaluwen geen geschikte nestlocaties meer vinden. Ook door de verdere intensivering van de landbouw nemen de insectenpopulaties af en vinden de zwaluwen minder modder en leem.”
Koloniebroeders
Huiszwaluwen zijn koloniebroeders. Eén van de maatregelen die zwaluwen een duwtje in de rug kunnen geven is het voorzien van kunstnesten en zwaluwtillen in de buurt van bekende locaties. Een zwaluwtil is een kunstmatige nestgelegenheid bestaande uit een paal met daarboven een aantal overhangende schijven waartegen in de vier richtingen kunstnesten zijn aangebracht.
De zwaluwtillen werden uitgewerkt en gemaakt door de Ieperse technische dienst. Voor de kunstnesten kon de stad Ieper rekenen op de financiering van het Regionaal Landschap Westhoek. Er werden maar liefst zes verschillende modellen kunstnesten gebruikt in de tillen: van gesloten modellen tot steunmodellen, die een afgevallen nest nabootsen, wat ze erg aantrekkelijk maakt voor zwaluwen”, legt Hans Vermeersch uit. “Bepaalde kunstnesten zijn handgemaakt en zien er dus heel natuurlijk uit.”
“Onze technische dienst heeft schitterend werd geleverd”, zegt schepen van Openbaar Domein Ives Goudeseune (Vooruit). “Op basis van een aantal technische tekeningen en overleg met experten werd een eigen model uitgewerkt. Er kunnen 19 kunstnesten aan één til bevestigd worden. Er is ook ruimte vrijgehouden zodat de huiszwaluwen zelf nesten kunnen bijbouwen. De huiszwaluwtil werd door onze ploegen voorzien van een specifieke ruwe verf zodat de natuurlijke nesten goed kunnen hechten en alle kans op slagen krijgen.”
Geschikte locaties
Om de tillen succesvol te maken, moeten de locaties goed uitgezocht worden. Dit is op een beperkte afstand van de bestaande kolonies en met voldoende geschikte modder en voedsel in de buurt. Uit een hele reeks van potentiële locaties selecteerde de stad, het Regionaal Landschap Westhoek en zwaluwspecialist Patrick Claeys (Natuurwerkgroep De Kerkuil vzw) drie locaties: één aan de Hommelhofstraat, één aan de Oude Waterzuivering bij het Vijverhuis in Zillebeke en één aan de nieuwe bosjes ten zuiden van Zillebekevijver.
“De drie zwaluwtillen worden ook telkens dicht bij water geplaatst zodat de huiszwaluwen zeker voldoende modder en insecten in de buurt vinden”, legt schepen van Natuur Valentijn Despeghel (Vooruit) uit. “Bovendien zijn ze alle drie goed zichtbaar vanaf de wandelpaden, wat leuk is voor de passanten. Op die manier hebben de zwaluwtillen ook een belangrijke sensibiliserende waarde. We zetten hard in op deze sensibilisatie: aan het Vijverhuis staat de komende weken een zwaluwbox met heel wat uitleg over de vogelsoort, in mei organiseren we in samenwerking met Natuurpunt een zwaluwwandeling en aan elke huiszwaluwtil komt een infobord.”
Even geduld
De zwaluwtillen werden op maandag 29 maart geplaatst. Hierdoor kunnen de zwaluwen die binnenkort uit het zuiden terugkomen ze al direct verkennen. Toch kan het nog jaren duren vooraleer ze effectief gebruikt worden als nestgelegenheid. Nog even geduld dus, maar ondertussen kan je in de ruime omgeving al genieten van deze boeiende luchtacrobaten. (TOGH)
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier