De brexit, pijpleidingen, natuurmaatregelen… De vissers ervaren te veel tegenwind en vinden dat het hen altijd maar moeilijker wordt gemaakt. Zeker nu de geplande windmolenzone op zee nog 60 km² groter zou worden dan eerst voorzien en er een testzone voor ‘visserijmaatregelen’ moet wijken. “Alles wat volgebouwd wordt op zee, blokkeert onze mogelijkheden.”
Het nieuwe marien ruimtelijk plan van staatssecretaris voor de Noordzee Philippe De Backer komt normaal vrijdag op de ministerraad. Vraag is of dat nog zal gebeuren met de crisis rond het VN-migratiepact. Tegenover de oorspronkelijke plannen heeft de staatssecretaris wel al een grote wijziging doorgevoerd: de nieuwe zone voor windenergie voor de Westkust, aanvankelijk 221 km² groot, breidt hij nog uit met 60 km², tot 281 km².
Muur van windmolens
De extra windmolenzone zou komen in een gebied dat eerst was voorzien als testzone voor ‘passieve en alternatieve bodemberoerende visserijtechnieken’. Maar dat stuitte op een njet van Europa. In de praktijk gaat het immers vooral over testen rond pulsvisserij – vissen met elektrische stroomstoten – en dat wil het Europees Parlement verbieden. Het Europees verbod is nog niet volledig rond, maar de testzone werd op Europees niveau toch al geschrapt.
“Nog meer ruimte voor windmolens op zee, wij vinden het van het goede te veel”, reageert de Nieuwpoortse Visserijschepen Kris Vandecasteele. “Er is de bestaande zone voor de kust van Zeebrugge, er komen windmolens op zee net over de Franse grens en dan nog deze zone voor de Westkust. Het wordt als het ware een hoefijzer van windmolens rond het Belgische deel van de Noordzee. De vissen die richting onze kust zwemmen, zullen op een muur van windmolens botsen.”
“Je zou een doorgang kunnen creëren, maar de vissen zullen die niet zoeken”, vreest Kris Vandecasteele. “Door het constante geluid van de windmolens zullen de vissen gewoon wegblijven. Dat is heel nadelig voor de visserij. Nieuwpoort keurde daarom al een motie goed tegen het oorspronkelijke marien ruimtelijk plan. De windmolenzone zou nu nog uitgebreid worden. Het spreekt voor zich dat we daarmee totaal niet akkoord gaan.” Eenzelfde geluid bij de Rederscentrale. “Wij vragen om zoveel mogelijk ruimte open te houden voor de visserij”, stelt directeur Emiel Brouckaert. “Het gaat om een zone waar wij met de Belgische visserijsector niet zo veel gaan vissen, maar dat wil niet zeggen dat er in de toekomst nooit gevist zal worden. Alles wat volgebouwd wordt, blokkeert de mogelijkheden voor een duurzame visserij. Er komen heel wat uitdagingen op ons af: de brexit en zijn mogelijke gevolgen, maatregelen ter bescherming van de natuur… Het wordt ons moeilijk gemaakt.”
“De vissers vrezen dat er nog een beperking bijkomt, na alle andere beperkingen”, aldus directeur Hans Polet van het Instituut voor Landbouw-, Visserij- en Voedingsonderzoek (ILVO) in Oostende. “Er zijn de brexit, de Natura 2000-gebieden, de pijpleidingen… en de vissers zijn altijd het slachtoffer. Het klopt dat de Belgische vloot vooral actief is buiten de Belgische wateren, maar voor de enkele kustvissers die we hebben, is het een probleem als ze deze zone aan de windmolenparken verliezen.”
Visbestand
“We weten niet wat de invloed van windmolenparken op het visbestand is”, gaat Hans Polet verder. “We merken hoe langer hoe meer dat er meer effecten zijn dan eerst gedacht. Bij luchtopnames zien we in bepaalde omstandigheden een soort verkleuring van het water, een sedimentenwolk, rondom de windmolens. Maar we weten nog niet wat de oorzaak is en wat de gevolgen ervan zijn. Dat onderzoek is nog niet afgerond.”
Voor het extra windmolengebied zou een testzone voor de visserij moeten wijken. “Die kunnen wij nochtans absoluut gebruiken”, zegt Hans Polet. “We hadden zelfs al plannen. We wilden het bodemleven vergelijken in een zone met pulsvisserij, een zone met klassieke boomkorvisserij en een zone waar niet gevist wordt. Pulsvisserij biedt op zich veel mogelijkheden, maar roept weerstand op omdat de Nederlanders massaal van het systeem gebruikmaken. Praktijkonderzoek zou nuttig zijn.”
Nog meer problemen
“We verliezen veel visgronden aan het groene beleid, niet alleen aan de windmolens”, reageert visser Rudy Shiltz, reder van de Z.59 Raquel. “Aan de eerste windmolenzone voor de kust van Zeebrugge heeft het gros van onze vloot zich ondertussen aangepast en zich gespecialiseerd in vissoorten die in westelijke wateren zwemmen. Onze eigen vloot gaat er alsmaar op achteruit en de overheid investeert er niet meer in. Integendeel, de overheid regelt de quota en niet de reders zelf. Het is door dat quotabeheer dat we geneigd zijn andere plaatsen op te zoeken om te vissen. Of de brexit voor nog meer problemen zal zorgen? Afwachten wat Groot-Brittannië zal beslissen. Als het zijn territoriale wateren uitbreidt naar 200 mijl, weten we allemaal dat het gedaan is met de Vlaamse visserij.”
(HH/JRO)
“Compensaties voor vissers”
“Door de windmolens verder uit elkaar te plaatsen, zullen ze elkaar minder wind afvangen. Zo kunnen ze efficiënter en dus goedkoper worden gebouwd”, vertelt Lotte Van der Stockt, woordvoerster van staatssecretaris voor de Noordzee Philippe De Backer.
“De huidige windmolenzone voor de kust van Zeebrugge zal bij voltooiing 2,2 gigawatt groene stroom leveren. De laatste twee parken, Mermaid en Seastar, kondigden aan dat ze hun financiering rond hebben. Die hele zone zal dus tegen 2020 in orde zijn. In de nieuwe zone voor de Westkust willen we 1,7 tot 1,8 gigawatt opwekken. Dat verandert niet door de uitbreiding van de zone met 60km². Maar het zal wel met een groter rendement kunnen. En dus goedkoper en met minder of zonder subsidies.”
“De 60km² extra voor windmolens waren aanvankelijk voorzien als een van de testzones voor visserij met beschermende maatregelen voor de bodemintegriteit. Maar die zones werden door Europa geschrapt omdat het Europees Parlement een verbod op pulsvisserij besliste. In die zone wordt quasi niet gevist door de Belgische vloot, maar er komen wel compensaties voor de vissers binnen de windmolenparken zelf. Wij willen daar visserij toelaten.”
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier