VLIZ en leerlingen van ‘De Studio’ verzamelen plastic zwerfvuil aan de IJzermonding

© (Foto PG)
Redactie KW

Vandaag 8 juni was het Wereldoceaandag en in Nieuwpoort hebben het Vlaams Instituut voor de Zee (VLIZ) en de leerlingen van de Oostendse school ‘De Studio’ samengewerkt om plastic zwerfvuil in de IJzermonding in kaart te brengen. De leerlingen hebben hierbij gebruik gemaakt van een door Duitse wetenschappers nieuw ontwikkelde procedure. Het is de eerste maal dat vrijwillige medewerkers deze procedure in Vlaanderen hebben toegepast.

De actie kadert in ‘Plastic Pirates Go Europe!’ een Europees burgerwetenschapsinitiatief voor een schone oceaan, rivieren en aquatische milieus en wordt ondersteunt door het Duitse lucht- en ruimtevaartcentrum (DLR, Duitsland). De campagne roept kinderen en adolescenten tussen 10 en 16 jaar op om het onderwerp plastic in het milieu te ontdekken, met name in de buurt van rivieren en estuaria.

Plastic zwerfvuil is overal terug te vinden in onze rivieren en estuaria. Om de hoeveelheid plastic terug te dringen is er eerst inzicht nodig. Het verzamelen van deze kennis laat toe gerichte maatregelen te nemen en de stroom van plastic richting de Noordzee en de oceaan te verminderen. Dit is echter tijdrovend en ook duur. Burgerparticipatie is hierbij onontbeerlijk en kan zo de wetenschap een heel eind vooruithelpen en wakkert het bewustzijn rond de problematiek aan.

Al de gevonden gegevens worden opgeladen in een databank en wetenschappers kunnen hiermee aan de slag. “Deze verzamelde informatie stelt beleidsmakers vervolgens in staat maatregelen te formuleren om de hoeveelheid zwerfvuil te verminderen”, zegt Dr Gert Everaert, de organisator van het evenement en de leider van het onderzoeksteam rond Ocean and Human Health aan het VLIZ.

De leerlingen van de De Studio uit Oostende waren heel gemotiveerd om deel te nemen aan de staalnamecampagne. Ze werden opgedeeld in 4 groepen en brachten achteraf verslag uit van wat ze aantroffen. Op het einde gingen ze in kleine groepjes in overleg met wetenschappers gespecialiseerd in plastic vervuiling, en beleidsmakers op Europees niveau.

“De procedure zet ten eerste in op plastic aan het wateroppervlak, waarbij met een Mantanet met gekende opening doorheen het water wordt gesleept gedurende een 60 tal minuten. Op basis van de stroomsnelheid is men dan in staat de hoeveelheid afval relatief uit te drukken ten opzichte van de hoeveelheid water die door het net passeert.

Ten tweede wordt gekeken op de rivieroever naar de diversiteit van het zwerfvuil. Welke verschillende types zwerfvuil komen er voor binnen een afgebakend gebied van 20m op 20m, en wat is de graad van vervuiling?

Tot slot worden de gevonden stalen verwerkt in een wetenschappelijk labo en wordt de polymeersamenstelling nagegaan. Op die manier krijgen we een idee van de samenstelling van de vervuiling”, verduidelijkt Dr. Gert Everaert.

“Er lag relatief weinig afval in het natuurgebied, dat één keer per jaar sowieso geruimd wordt door de medewerkers van ANB. Vandaag verzamelden de leerlingen in ongeveer 1u tijd 2 emmers vol. Het plastic was van verschillende oorsprong, gaande van plastic folies, plastic bekertjes, piepschuim, vistouwen, flessen, tot een plastic sandaal. Ze vonden ook een deurmat, blikjes, en glas.

Er werden veel dode meeuwen aangetroffen, maar gaven instructies deze dieren niet aan te raken, en iedere deelnemer droeg handschoenen”, zegt Dr. Everart. (PG)

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier