Jonge bezenderde ooievaar van Zwin Natuur Park die de Sahara overstak, is overleden

Redactie KW

Murshid, een van de jonge ooievaars die tijdens het voorjaar 2021 in het Zwin Natuur Park in Knokke-Heist geboren werd en van een zender werd voorzien, is in Afrika overleden.

De zenderooievaar stak begin oktober als eerste de Sahara over. Dat was groot nieuws, want sinds de start van het zenderproject in 2019 had nog geen enkele zenderooievaar dit voorgedaan.

De Sahara is een gevaarlijk gebied voor trekvogels, zeker voor jonge en onervaren exemplaren zoals Murshid, wat in het Arabisch ‘gids’ betekent. De weersomstandigheden zijn er extreem en er is amper voedsel te vinden. De vogel was vanaf 17 september begonnen aan de oversteek van de Sahara. Via het westen van Algerije en het noorden van Mali deed Murshid er ruim een week over om meer dan 1.600 kilometer (vogelvlucht) woestijn over te steken. De data van de zender wezen uit, dat Murshid uiteindelijk meer dan 6.000 kilometer afgelegd had om Mali, aan de grens met Burkina Faso, te bereiken.

Murshid verbleef een hele tijd in de Sahel, een enorm savanneachtige gebied ten zuiden van de Sahara, dat zich uitstrekt over de volledige breedte van Afrika. Zijn oversteek was uitzonderlijk, heel veel ooievaars uit onze contreien overwinteren tegenwoordig in het Iberisch Schiereiland en in Noord-Marokko. Dit werd de voorbije jaren duidelijk door de resultaten van het zenderproject van het Zwin Natuur Park.

Uit de bewegingen van de zender kan afgeleid worden dat de Zwinooievaar hoogstwaarschijnlijk overleden is.

Vaak voorkomende doodsoorzaken

Het is nog onduidelijk wat de doodsoorzaak van Murshid is, maar het natuurpark tracht dit samen met het KBIN (Koninklijk Belgisch Instituut voor Natuurwetenschappen) nog te achterhalen.

Van de vorige overleden zenderooievaars was telkens elektrocutie de boosdoener. Voedseltekort of extreme weersomstandigheden kunnen een andere mogelijke doodsoorzaak zijn.

Vooral jonge vogels blijken kwetsbaar te zijn. Hun onervarenheid maakt hun overlevingskansen kleiner. Slechts een minderheid van de jonge vogels wordt oud genoeg om later zelf voor het nageslacht te zorgen.

Het is erg jammer dat de vogel overleden is. De overwintering in de Sahel had bijzonder interessant materiaal kunnen opleveren om deze vogelsoort verder te beschermen.

Zenderproject

Het Zwin Natuur Park zet sinds 2019 in op het bezenderen van jonge ooievaars. De bezendering kadert in het wetenschappelijk onderzoek dat het natuurpark samen met het KBIN naar deze beschermde diersoort voert.

Het zenderproject leert welke trekroutes de ooievaars nemen, waar ze overwinteren en het zal ook inzichten geven in de uitdagingen waarmee de vogels te maken krijgen. Om zinnige conclusies te kunnen trekken, is er nood aan een voldoende grote steekproef aan onderzochte vogels en is het dus van belang dat een onderzoeksproject jarenlang kan doorgaan.

De voorbije drie jaar werden in totaal twaalf ooievaarsjongen uit het Zwin Natuur Park van een zender voorzien, waarvan er minimum nog vijf in leven zijn: Hadewych, Kris, Cora, Esperanza, (Reinout) en Spencer.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier