Burgemeesters verwijzen Landschapspark Westhoek naar prullenbak: “Natuur is een troef, maar hebben we daar een label voor nodig?”

De weidse landschappen van de Westhoek zullen niet gebundeld worden in een Nationaal Park. © Foto Kurt
Tom Gheeraert
Tom Gheeraert Medewerker KW

Natuurpunt is niet te spreken over het negatief advies dat de Westhoekburgemeesters gaven op de plannen voor een Landschaps- of Nationaal Park Westhoek. De milieubeweging vreest dat de Westhoek hiermee een unieke kans mist om de lokale economie nieuwe zuurstof te geven. Volgens Christof Dejaegher vreesden veel burgemeesters extra belemmeringen. Daarbij worden ze bijgetreden door Boerenbond, ABS en VOKA.

Het Westhoekoverleg gaf op 25 augustus een negatief advies over de oprichting van een mogelijk Landschapspark of Nationaal Park in de Westhoek. Volgens Natuurpunt De Bron vergooien de burgemeesters daarmee één van de belangrijkste en misschien wel laatste kansen om een stroomversnelling op gang te brengen in de doelgerichte ontwikkeling van zachte recreatie en toerisme in de Westhoek. “Een minderheid van steden en gemeenten in onze regio stelde zich zo negatief op, dat er blijkbaar zelfs geen moeite gedaan zal worden om een ernstige dossiervorming op te starten”, zegt voorzitter Kristof Goemaere van Natuurpunt De Bron. “Mits groen licht van het burgemeesteroverleg zou er dit najaar een basisvoorstel worden ingediend om in de loop van 2022 verder uit te zoeken hoe, wat en waar er in de ruime Westhoek, van de kustpolders tot de heuvelstreek, een zinvolle invulling als landschapspark kan slagen.”

Democratie?

Volgens Natuurpunt stonden 11 van de 17 Westhoekgemeenten neutraal tot positief tegenover de oprichting van een landschapspark. “Slechts drie gemeenten spraken zich uitgesproken negatief uit, terwijl die andere genuanceerd negatief blijven”, aldus Kristof Goemaere. “Toch wel merkwaardig dat de negatieve instelling van een minderheid het dan lijkt te halen op de positieve tot gematigde houding van een meerderheid. Erg democratisch lijkt het allemaal niet…”

Een minderheid van steden en gemeenten stelde zich zo negatief op

Natuurpunt haalt Alveringem, Diksmuide en Ieper aan als belangrijkste tegenstanders van het landschapspark. Burgemeester Lies Laridon van Diksmuide meent echter dat het een meer genuanceerd verhaal is. “We zijn ervan overtuigd dat Vlaanderen ook middelen kan inzetten via de structuur van het regionaal landschap dat al bestaat en waar de gemeenten en de provincie ook rond de tafel zitten om te beslissen wat er moet gebeuren om het landschap nog beter tot zijn recht te laten komen”, aldus Laridon. “Dat Vlaanderen geld wil investeren in de Westhoek juichen we toe, maar de vraag is waarin de middelen geïnvesteerd moeten worden. Als je het mij vraagt, zijn er andere prioriteiten voor de streek.”

Burgemeester Emmily Talpe van Ieper vertoefde deze week enkele dagen in het buitenland. Haar medewerker verwees ons door naar voorzitter Christof Dejaegher van Westhoekoverleg. Die meent dat die positieve houding bij de meerderheid met een korrel zout genomen moet worden. “Laat ons zeggen dat niemand echt enthousiast was”, aldus Dejaegher, die ook burgemeester is van Poperinge. “Ik moet wel zeggen dat het heel diepgaand en uitgebreid besproken en bediscussieerd geweest is. Het grootste gevoel was: die landschappen zijn misschien wel de grootste troef van de Westhoek, maar hebben wij daar eigenlijk wel een label voor nodig, met alle beperkingen en gevolgen van dien?”

700.000 euro

Het antwoord is volgens Natuurpunt volmondig ja. “Het Nationaal Park Hoge Kempen in Limburg bewijst overduidelijk dat dit instrument bijzonder goed werkt én economisch onmiskenbaar loont: iedere euro die in het Nationaal Park werd geïnvesteerd, bracht tien keer meer op. Men legt niks op maar men investeert, stimuleert, organiseert overleg en samenwerking, wat resulteert in opwaardering en nieuwe impulsen binnen en met de streek.”

Volgens Christof Dejaegher zouden de investeringen echter aan de lage kant liggen. “Het bedrag waarvan sprake was 700.000 euro. En met de kaasschaafmethode in besparingstijden indachtig schiet er daar na tien jaar geen 100.000 euro meer van over. Er was eerst sprake van 42 miljoen, maar dat zijn toerismesubsidies voor gans Vlaanderen. Het was een ander paar mouwen mocht dat allemaal voor de Westhoek geweest zijn.”

Beperkingen

Natuurpunt spreekt van een gemiste kans, maar de burgemeesters krijgen steun van VOKA, de Boerenbond en het Algemeen Boeren Syndicaat (ABS). “Onze organisaties waren van meet af aan geen voorstander”, merkt Bert Mons, gedelegeerd bestuurder van Voka West-Vlaanderen, op. “Wij vrezen ook dat een erkenning als landschapspark de economische ontwikkelingsmogelijkheden van de Westhoek – een regio die het als perifeer gebied sowieso socio-economisch al heel wat moeilijker heeft – nog eens extra zal beknotten. Zal nieuwe infrastructuur of uitbreiding van economische activiteiten nog kunnen? Dat is helemaal niet duidelijk, want op vandaag is het nog steeds wachten op een decretale verankering van de projectoproep. De ervaring leert echter dat elk nieuw statuut leidt tot bijkomende beperkingen.”

“De Westhoek staat op vele vlakken voor grote uitdagingen om als landelijk gebied voldoende draagkracht te ontwikkelen rond lokale werkgelegenheid, lokale economie, landbouwproductie…”, zegt Hans Mommerency, algemeen provinciaal secretaris van Boerenbond West Vlaanderen. “Dit alles in combinatie met een bloeiend toerisme, respect voor het erfgoed en het verleden in een kwalitatieve leefomgeving. Deze uitdagingen in een keurslijf van landschapsparken duwen, brengt geen oplossing. Integendeel.”

Uitdagingen

“Dit betekent niet dat we de maatschappelijke uitdagingen op het vlak van biodiversiteit, landschapsbehoud en -beheer, klimaat en natuur, niet erkennen”, beklemtoont Hendrik Vandamme, voorzitter van ABS. “De landbouwsector is zich zeer bewust van het belang van die verschillende uitdagingen. We hoeven daar echt geen nieuwe structuur onder de vorm van een landschapspark voor. Ook wat duurzame mobiliteit en energie betreft, zijn zeker nog grote stappen te zetten. Daarom geloven wij eerder in het ontwikkelen van een nieuwe, breed gedragen en transparante gebiedsvisie voor de Westhoek en dit zowel voor landschapsontwikkeling, recreatie, natuur, erfgoed, landbouw, wonen, toerisme en bedrijvigheid, maar buiten het rigide kader van een landschapspark.”

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier