Grondwaterstanden weer aangevuld, maar ontharden blijft de boodschap: “15 procent van West-Vlaanderen bestaat uit steen”

Meer dan 15 procent van de West-Vlaamse bodem is verhard. Als landbouwprovincie doen we het amper beter dan Oost-Vlaanderen (16 procent) en Antwerpen (17,6 procent). © Getty Images
Camille Jonckheere

Beetje bij beetje bedekken we de West-Vlaamse bodem met tegels, asfalt en ander beton. Meer dan 15 procent van onze grond is verhard, waarmee we met moeite beter scoren dan Oost-Vlaanderen en Antwerpen. In tijden van grondwatertekorten is dat erg nefast.

Het was de voorbije weken en maanden erg nat. Plezant is anders, maar voor de grondwaterstanden is dat wel goed nieuws. Waar exact een jaar geleden nog 28 procent van de grondwaterstanden in Vlaanderen laag tot zeer laag stond, staat die nu weer volledig op peil. Maar dat betekent niet dat we op onze lauweren kunnen rusten.

“Te veel verharding is niet alleen slecht voor de grondwaterstanden, maar het verhoogt ook het risico op wateroverlast”

Mede door de hoge verhardingsgraad van onze provincie kunnen we bij droogte weer in de problemen komen. Meer dan 15 procent van onze bodem is immers verhard. Dat betekent dat de grond bedekt is met ondoorlaatbare materialen, zoals gebouwen, wegen en parkeerterreinen. We zijn dan wel een landbouwprovincie, toch doen we het amper beter dan Oost-Vlaanderen (16 procent) en Antwerpen (17,6 procent).

Wateroverlast

Ontharden blijft dan ook de boodschap. “Ontharden en het water vasthouden is een goedkope en efficiënte manier om ons te wapenen tegen droogte”, weet minister van Omgeving Zuhal Demir (N-VA). West-Vlaams gedeputeerde voor Ruimtelijke Ordening Sabien Lahaye-Battheu (Open VLD) treedt de minister bij. “Te veel verharding is niet alleen slecht voor de grondwaterstanden, maar het verhoogt ook het risico op wateroverlast. En versteende bodems warmen sneller op en zorgen voor een hogere temperatuur ‘s nachts.”

Lees verder onder de kaart

Onze provincie scoort niet al te best, maar we hebben met de Westhoek wel het minst verharde gebied van Vlaanderen in huis. “De Westhoek staat al decennialang bekend als een landbouwgebied”, aldus Lahaye-Battheu. “Niet toevallig liggen daar ook de minst verharde gemeentes, zoals Lo-Reninge, Alveringem en Heuvelland. Dat komt omdat die regio nooit echt geïndustrialiseerd is in vergelijking met de driehoek tussen Roeselare, Kortrijk en Waregem. Want industrialisering zorgt niet alleen voor meer bedrijven. Er komen ook huizen bij, want mensen willen dicht bij hun werk wonen.”

“Kuurne is een kleine gemeenten met weinig oppervlakte en die bestaat voornamelijk uit woongebied”

De slechtste leerling van de West-Vlaamse klas is Kuurne. Met een verhardingsgraad van 42,8 procent haalt het zelfs de vierde plaats op Vlaams niveau. “Onze gemeente heeft een kleine oppervlakte en bestaat vooral uit woongebied. We liggen ook vlak naast Kortrijk, waardoor wij een sterk verstedelijkt gebied zijn”, klinkt het bij Annelies Vandenbussche (Vooruit) en Willem Vanwynsberghe (CD&V), als schepenen verantwoordelijk voor respectievelijk Openbare werken en Vergroening.

Het gemeentebestuur heeft wel plannen om 4.000 vierkante meter openbaar domein te ontharden. “Zo zal onze nieuwe markt niet volledig uit steen bestaan: er komen heel wat groene stukken, net als op andere pleinen. We zullen ook parkeerplaatsen opofferen om groen in de straat te brengen.”

Lees verder onder de kaart van jouw deelgemeente

Tine Embrechts is ambassadeur van de organisatie VK Tegelwippen.
Tine Embrechts is ambassadeur van de organisatie VK Tegelwippen. © VK Tegelwippen

Tegelwippen

De meest verharde buurt van West-Vlaanderen is het centrum van Kortrijk. Liefst 82,2 procent van de oppervlakte is er bedekt met steen of andere ondoorlaatbare materialen. “We zijn volop bezig met enkele onthardingsprojecten”, zegt schepen van Groenbeleid Wout Maddens (Open VLD). “Zo hebben we al de Houtmarkt, het Paulienenplein, het park bij Kortrijk Weide en het Buda-eiland aangepakt. Het komende anderhalf jaar staan onder meer de stationsbuurt, de Leieboorden en een uitbreiding van het Begijnhofpark op de planning. Ook moedigen we burgers aan hun voortuinen te vergroenen, het zogenaamde tegelwippen. Hierbij kunnen ze een beroep doen op onze tuincoaches.”

Toch is dat tegelwippen niet zaligmakend, weet expert waterbeheer Patrick Meire. “Je moet vooral op de juiste plaats ontharden. Als je bijvoorbeeld een klein terras hebt, waarvan het regenwater naar het gras stroomt, heeft het geen zin om tegels te wippen. Maar als het water rechtstreeks naar de riolering stroomt, moet je wél ingrijpen.”

KaartGemeentesWVL_verharding

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier