Green cop vs. bad cop

© Getty Images/iStockphoto
Francesco Vanderjeugd
Francesco Vanderjeugd Burgemeester Staden

Francesco Vanderjeugd, burgemeester van Staden, doet in onderstaand opiniestuk een opvallende oproep aan de landbouwers.

Het meest gebruikte (en misbruikte) woord in 2019 kennen we nu al: ‘Klimaat’. Een term vaak ijdel uitgesproken door zelfverklaarde wereldverbeteraars en – gelukkig! – ook door mensen die het echt goed menen. Het is die laatste categorie die zich zelden bezondigt aan de polarisatie van het debat. Halve waarheden, hele leugens… het hele gamma retorische trucs wordt bovengehaald voor het goede doel. En zoals steeds wordt ook het geliefkoosde manoeuvre druk gebezigd: zoek een zondebok! Of in dit geval: een zonde-stier!

Mijn oproep aan de boeren: laat van jezelf geen zondebok maken, maar een trekpaard in de strijd om het klimaat!

De aanvallen op de rundveehouderij zijn niet meer te tellen. Die hard-klimaatactivisten vormen front met dierenrechtenactivisten en krijgen stilzwijgend steun uit andere sectoren, die wat blij zijn dat ze zelf niet in het oog van de storm komen te staan maar die blijkens de cijfers niet zelden meer boter op hun hoofd hebben dan de boer die die boter produceert.

Helaas maken sommigen van het klimaat een groene oorlog: green cop vs. bad cop. Maar wordt het klimaat beter van dit debat? Het verblindt de publieke opinie voor de inspanningen die, niet in het minst door de landbouw, al geleverd werden. Het doet het grote publiek daarenboven vergeten dat de landbouw vorige zomer nog in het Vlaams Klimaatbeleidsplan opnieuw ambitieuze doelstellingen heeft aanvaard om de uitstoot tegen 2030 met nog eens 26% te verminderen, terwijl die uitstoot sinds 1990 ook al met 20% werd teruggeschroefd. Welke andere sectoren doen beter?

In de plaats van zich in de hoek te laten duwen moeten boeren opstaan en wijzen op hetgeen ze al gerealiseerd hebben! Daag de anderen uit om minstens even goed te presteren en herinner elk individu eraan dat het klimaat geen exclusieve zaak van de landbouw maar van alle sectoren en van iedereen persoonlijk is. De veehouderij is vandaag verantwoordelijk voor nauwelijks 7% van de uitstoot van broeikasgassen in België. Daarmee komt ze op de vijfde plaats, na mobiliteit, energie, huishoudens en industrie.

Het klimaat is geen exclusieve zaak van de landbouw maar van alle sectoren en van iedereen persoonlijk

Er is nog werk voor de boeg. Overal en bij iedereen. Ook, maar lang niet uitsluitend in de landbouw dus! Maar in tegenstelling tot de anderen hebben de boeren de absolute troef dat ze kennis van zaken hebben over hoe milieu, natuur en klimaat werken. Als het klimaat het kaartspel Whist zou zijn, zou ik volgende strategie aan de boer willen adviseren: trek die troefkaart en daag uw tegenspelers uit om mee te gaan in plaats van open miserie te spelen!

Anuna De Wever heeft het zelf gezegd toen ze in de media alsmaar uitdrukkelijker werd uitgespeeld tegen die andere De Wever. Ze leende zich niet tot polarisatie, maar riep integendeel iedereen op om samen te werken. Allen vóór het klimaat, het klimaat voor allen!

Elke groene vinger is welkom om het klimaatprobleem aan te pakken

Ze adresseert zich dus ook tot de boeren! En ik doe hierbij hetzelfde! Reik naar die uitgestoken hand, want elke groene vinger is welkom om het klimaatprobleem aan te pakken. Meteen wil ik er ook de usual suspects aan toevoegen die er een punt van maken om de boeren steevast aan te vallen en die er ook in geslaagd zijn om de vorige minister van Landbouw, althans in de publieke perceptie, in haar missie te laten falen om landbouw en milieu te verzoenen.

Daarom mijn oproep aan de boeren: presenteer jezelf als een deel van de oplossing en laat je niet bestempelen als het grootste deel van het probleem! Wordt onderwerp, geen lijdend voorwerp. Het klimaat verander je niet met een like uit te delen op Facebook aan de zoveelste overtrokken scheldtirade, maar met actie op het veld. Uitgerekend daar zijn boeren op hun best! Het zou dus zonde zijn mochten de beste stuurlui aan wal blijven staan of, erger nog, geweigerd worden om mee te varen op de huidige klimaatgolf!

We moeten het kleine Vlaanderen niet bombarderen tot de bepalende actor die de wereld gaat redden

Het debat dedramatiseren en depolariseren door actief samen te werken, maar ook door het te objectiveren en te nuanceren! We moeten het kleine Vlaanderen niet bombarderen tot de bepalende actor die de wereld gaat redden. Vandaag wordt door allerhande rapporten, die meestal schermen met Europese of mondiale cijfers, de indruk gewekt dat de situatie in Vlaanderen dermate dramatisch is dat de wereld bedreigd wordt. De realiteit is vaak totaal anders: Vlaanderen presteert, zeker op het vlak van landbouw, vaak aanzienlijk beter dan Europese of mondiale gemiddelden.

Daarom hebben we nood aan correcte cijfers op Vlaams niveau vooraleer moord en brand te roepen. Op basis van het juiste cijfermateriaal kunnen we dan de gepaste actie ondernemen. Want laat dat duidelijk zijn: de kleinschaligheid van Vlaanderen mag geen excuus zijn om het werk aan de anderen over te laten. Nuanceren betekent niet hetzelfde als minimaliseren of botweg ontkennen!

Ook boeren hebben baat bij een goed klimaat

Wie de perceptie schept dat stoppen met vlees eten en koeien houden het klimaatprobleem oplost, liegt. Wetens en willens! Voor dat soort platitudes pas ik. Uit mijn talrijke contacten met de vele hard werkende en goed menende Vlaamse boeren, weet ik dat ook zij beseffen dat ze baat hebben bij een klimaat dat geen gekke bokkensprongen maakt. Het aantal rampen de afgelopen tien jaar is niet meer op één hand te tellen. Dat bedreigt hun broodwinning, de toekomst van hun bedrijven en onze concurrentiepositie ten aanzien van het buitenland, onze voedselvoorziening. Reden te meer dat boeren niet de vijand, maar de objectieve bondgenoten zijn van al wie zich bekommert om het klimaat.

Moeten we echt tot een situatie komen waarbij we een boer die koeien houdt bewust richting faillissement moeten duwen?

Men moet ook consequent met zichzelf zijn. Vaak lopen de klimaatactivisten over van ‘sociaal voelendheid’. Maar voor de Vlaamse rundveehouder geldt dat blijkbaar niet? Of hoe verklaar je anders pleidooien voor onmiddellijke afschaffing van Europese pijler 1-steun ten aanzien van zij die die steun het meest nodig hebben om hun bedrijf te laten overleven? Moeten we echt tot een situatie komen waarbij we een boer die koeien houdt bewust richting faillissement moeten duwen? Ik verkies dan een beleid dat inzet op duurzaamheid in de drie betekenissen van het woord: ecologisch, economisch en sociaal!

Landbouwhervormingen doe je niet met revolutie, maar met evolutie! Landbouw hervorm je mét de boeren, door de boeren, maar niet tegen en zonder de boeren! Maak dus van die boer niet een zondebok als er in Vlaanderen zowat 23.000 trekpaarden klaar staan om samen te werken aan een beter klimaat!

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier