Aan de kust wordt de meeuw dikwijls als oorzaak van overlast gezien: lawaaihinder, opengepikte vuilniszakken, … Om maar te zwijgen over de verhalen van agressieve meeuwen die mensen het eten uit de mond pikken. Toch zijn meeuwen een beschermde vogelsoort en roept het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek (INBO) op om de dieren niet alleen te bestrijden, maar ook te beschermen. Opvallend: ze willen premies voor bedrijven die broedplaatsen op hun dak toelaten. Groen is alvast pro.
“Meeuwen zijn op de meeste plekken niet langer gewenst en worden actief bestreden. Bovendien zijn er nauwelijks nog gebieden waar ze rustig kunnen broeden. Dat zal grote gevolgen hebben”, verwacht onderzoeker Eric Stienen van het INBO. “De Vlaamse populatie zal wellicht in eerste instantie afnemen en zich nog verder verspreiden over Vlaanderen. Er zijn immers nog volop geschikte platte daken nog niet bezet door meeuwen.”
Over heel Vlaanderen
“Je ziet meer en meer meeuwen verder in West-Vlaanderen, zoals een hele kolonie in Zedelgem. Maar zelfs in het Gentse en het Brusselse”, weet Eric Stienen. “Daar begint het vaak mee. Dan duurt het 10 tot 20 jaar voor het explodeert. Aan zee is voor meeuwen alsmaar minder te halen, ook door de verminderde visserijactiviteit en het Europese verbod om vis overboord te gooien.”
Voor broedplaatsen op daken van bedrijven stellen wij voor om hen te compenseren
“Maar Vlaanderen heeft ook een Europese instandhoudingsverplichting voor meeuwen. In 2012 legde het Agentschap voor Natuur en Bos al eens een beschermingsplan voor aan de minister, maar dat is toen niet ondertekend. Het idee was om meeuwen te bestrijden waar ze overlast veroorzaken, maar ook enkele broedplaatsen te behouden op plaatsen waar er weinig overlast is. Bestrijding is heel gangbaar geworden, maar van het behoud van broedplaatsen is maar weinig is terechtgekomen.”
Nieuwe broedplaatsen
Het INBO stelde al eerder voor om broedplaatsen te voorzien op grote, platte daken – liefst enkele hectaren – en op afgesloten zones op de grond. Locaties stelt het INBO niet voor, maar de slaagkansen zijn het grootst in de buurt van bestaande broedkolonies. “Door de instandhoudingsplicht moeten we sowieso broedplaatsen voorzien. Bovendien zal het ook de beheersing van de meeuwenproblematiek makkelijker maken”, zegt Eric Stienen. “Nu moeten meeuwen zich voortdurend verplaatsen.”
Het Agentschap voor Natuur en Bos riep in januari een werkgroep in het leven, waar alle betrokken partijen overleggen over een nieuw beschermingsplan voor de meeuwen. Gouverneur Carl Decaluwé aanvaardde het voorzitterschap. Bedoeling is om eind 2017 met een voorstel naar Vlaams minister Joke Schauvliege te trekken.
Het INBO stelde al een advies op voor het Agentschap voor Natuur en Bos en Eric Stienen zetelt in de werkgroep, maar beslist er uiteraard niet alleen. En ook hij heeft geen pasklare oplossing. “Waar die broedkolonies moeten komen? 15 jaar geleden had ik daar een antwoord op”, zegt hij. “Toen waren er nog voldoende opties in de haven van Zeebrugge. Nu zijn er maar snippertjes meer over. Allicht wordt het een combinatie van snippers op de grond, in restgebieden van havens, en op grote daken van gebouwen, maar dan moeten de bedrijven natuurlijk een compensatie krijgen.”
Duurzame oplossing
Wouter De Vriendt, Kamerlid en Groen-fractieleider in de Oostendse gemeenteraad, is gewonnen voor het voorstel. “Er zijn de voorbije jaren veel nepmiddelen gelanceerd”, zegt hij. “Ik denk aan de vliegertjes en de roofvogels om de meeuwen bang te maken. Daar verloren we veel tijd mee.”
“Wij geloven in harde bakken om een vuilniszak in te zetten, een idee dat is opgepikt door het Oostendse stadsbestuur”, vervolgt Wouter De Vriendt. “We stelden zelf voor om stevige zakken te gebruiken, waar je de vuilniszak in kan zetten. Die stevige zak kan je hergebruiken. Een andere oplossing is het afval veel vroeger ophalen, voor 10 uur. Maar wij pleitten ook altijd al voor broedplaatsen buiten het stadscentrum. Dat moeten we grondig bekijken met experten. We zijn blij met dit standpunt van het INBO. Er is nood aan gefundeerde meningen en duurzame oplossingen”, geeft Wouter De Vriendt nog mee.
“Dubbel gevoel” bij lokale economie
Hoe staat de lokale economie tegenover het idee van een ‘nestpremie’? Wij vroegen het aan Raf Jacxens, CEO van Ostend Basic Chemicals.
“Ik heb er een dubbel gevoel bij, vooral door het aspect veiligheid. In onze branche, de chemie, kunnen we het niet maken dat er vogels in onze installaties zouden raken. Op dat vlak kan er dus geen sprake van zijn. Maar onze terreinen zijn zeer uitgestrekt – Plassendale Chemie is 45 hectare groot – en als er ergens een nest zou komen waar we geen last van hebben, zou dat wat mij betreft mogen blijven liggen. Maar voor een premie of een andere financiële compensatie zouden we dat niet doen. We hebben hier bijvoorbeeld ook een broedkast voor een torenvalkkoppel, daar krijgen we ook geen geld voor en dat hoeft ook helemaal niet.” Tot slot wilden we nog eens weten of het bedrijf veel last heeft van de meeuw. “Niet speciaal. We merken wel dat ze talrijker en talrijker aanwezig zijn, waarschijnlijk op zoek naar broedplaatsen. Maar wij hebben veel meer last van duiven. Die schijten hier alles onder!” (BC)
Dossier Zeemeeuw
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier