Sinds kort kan je in het Gebroeders Van Raemdonckpark een gloednieuwe boomsoort bewonderen: de Kortrijkse eik. Eigenlijk staat de boom er al 60 jaar, maar hij werd pas recent als nieuwe soort erkend. Voorlopig is hij uniek, maar daar wil het stadsbestuur verandering in brengen. De ontdekker van de nieuwe soort, Dirk Benoit van boomkwekerij Pavia in Deerlijk gaat de bomen nu kweken. En zo heb jij dus binnenkort misschien wel een Kortrijkse eik in je achtertuin staan.
Iedereen kent wel de Kortrijkse kalletaart of beschuiten. Maar wist je dat Kortrijk sinds kort ook een eigen boom heeft? Als het van de trotse burgemeester Vincent Van Quickenborne (Open VLD) afhangt wordt het blad van de Kortrijkse eik binnenkort zelfs hét symbool voor Kortrijk Klimaatstad. “Ik zie deze eik als klimaaterfgoed”, zegt hij. “Volgens mij zijn wij de enige centrumstad met een eigen boomsoort. Het uitzonderlijke blad van de boom wordt een symbool van onze inspanningen voor het klimaat.”
Wie goed kijkt, kan inderdaad zien dat de rand van het eikenblad van de Kortrijkse eik heel wat meer inkepingen telt dan dat van de ‘gewone’ zomereik. “Bovendien is de schors veel ruwer dan die van andere eiken en blijft de kruin van de boom opvallend lang groen”, vertelt schepen van Biodiversiteit en Natuur Bert Herrewyn (SP.A). “Zelfs in december, als de meeste andere bomen hun bladeren al een tijdje kwijt zijn, blijft onze Kortrijkse eik groen.”
De eik is een ontdekking van bomenkweker Dirk Benoit uit Deerlijk. Hij merkte in 1990 al op dat er iets niet pluis was met de eik in het Van Raemdonckpark. Maar het duurde nog 10 jaar voor hij zijn vermoedens kon bevestigen. In 2000 kwam de Britse boomdeskundige Allen Coombes van het Sir Harold Hillier Arboretum in Romsey, Hampshire namelijk langs om de boom te inspecteren. Hij stelde vast dat het om een kruising gaat tussen de wintereik en een donzige eik of truffeleik. Hij zorgde voor de officiële wereldwijde erkenning, al liet die tot begin dit jaar op zich wachten. Dat komt omdat de naam van de nieuwe soort eerst in een erkend tijdschrift gepubliceerd moet worden. De boom heet op papier Quercus x streimii Kortrijk, maar dat wordt voor het gemak dus de Kortrijkse eik.
Niet eerste keer
“Eiken zijn mijn passie”, vertelt Dirk. “Ik heb er ondertussen al zo’n 250 verzameld, maar er zijn meer dan 800 soorten eiken in Europa. Ik ben dus nog lang niet klaar (lacht). De Kortrijkse eik heb ik heel toevallig ontdekt tijdens een van mijn vele wandelingen.” Het is trouwens niet de eerste keer dat Dirk een nieuwe boomsoort vindt. “Ik ben lid van de International Oak Society en met die vereniging ga ik geregeld op reis naar afgelegen plaatsen om nieuwe ontdekkingen te doen. Maar het is wel de eerste en voorlopig enige keer dat ik een ontdekking deed in eigen land.” Mag je zo een uitzonderlijke vondst dan niet naar jezelf noemen? “In theorie mag dat zeker, maar mijn ego is nog niet zo groot”, lacht hij. “Ik heb wel al ontdekkingen naar mijn vrouw en kleinkinderen genoemd, maar iets naar mezelf vernoemen vind ik erover. Iemand anders zal dat moeten doen.”
In theorie mag ik de soort mijn naam geven, maar mijn ego is nog niet zo groot – Dirk Benoit, ontdekker Kortrijkse eik
Hoe de eik daar terechtgekomen is, is een raadsel. Dirk zelf vermoedt dat het zaaigoed toen het park in 1959 werd aangelegd, van niet al te goede kwaliteit was. Andere specialisten verdenken de verantwoordelijke voor de aanleg van het park. Hij zou met opzet geëxperimenteerd hebben met kruisingen. De kans bestaat dus dat er in de Kortrijkse parken nog wel meer zeldzame of unieke eiken staan. Maar aangezien de procedure tot erkenning enorm tijdrovend is, blijft onze Kortrijkse eik voorlopig enig in zijn soort. Al zal dat – als het van het stadsbestuur afhangt – niet lang duren.
Gratis exemplaren
“We hebben aan Dirk gevraagd om enthout te nemen van de eik”, vertelt schepen Bert Herrewyn. “We zijn van plan om dit najaar al acht kleine eiken aan te planten in nieuwe of bestaande groenzones. Waar precies weten we nog niet.” “Daar moet wel even over nagedacht worden”, beaamt Dirk. “Deze eikensoort mag niet te vochtig staan en verdraagt moeilijk hoog grondwater.”
Maar dat is nog niet alles. Volgende maand lanceert de schepen een oproep. “We gaan 50 gratis exemplaren voorzien voor mensen die er één in hun tuin willen planten”, verduidelijkt hij. “Als we zien dat dat een succes is kunnen we dat project zeker uitbreiden.” “Het duurt wel meer dan een jaar voor de boompjes die ik nu aan het kweken ben, klaar zijn om te verplanten“, nuanceert Dirk. “Gewoon een eikel in de grond stoppen werkt namelijk niet. Daar zou gewoon een wintereik of een truffeleik uitkomen, maar geen kruising.”
Wie een Kortrijkse eik in zijn tuin, moet dus nog even geduld oefenen. Minstens tot het najaar van 2020.
Het beste van KW
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier