Geen baas over eigen grond

Boeren protesteren tegen het beheersplan in Lampernisse. Op de foto zien we landbouwer Luc Goemaere, voorzitter ABS Diksmuide Joel Van Coppenolle en landbouwers Lieven Focquaert en Marc Hoorne. (foto GUS)
Redactie KW

De West-Vlaamse Intercommunale heeft in opdracht van Alveringem, Diksmuide en Veurne een beheersplan opgemaakt voor het beschermde landschap Oudlandpolders van Lampernisse. Daarin staan een reeks acties om dat landschap te bewaren. De landbouwers uit die buurt protesteren echter. “We willen onze graslanden kunnen bemesten en besproeien, anders zijn ze niet meer bruikbaar”, vat Joël Van Coppenolle, voorzitter van het Algemeen Boerensyndicaat (ABS) Diksmuide het samen.

De komgronden in Lampernisse zijn al jaren beschermd. Ze strekken zich uit over 1200 hectare, waarvan 96 hectare eigendom is van het Agentschap Natuur en Bos. Een kleine tien landbouwers zijn er gevestigd en een honderdtal eigenaars hebben er één of meerdere percelen. Op donderdag 31 januari vond in Diksmuide een infomoment plaats waarop Arnout Zwaenepoel van de West-Vlaamse Intercommunale en Marika Strobbe van Onroerend Erfgoed het beheersplan toelichtten. Er waren een zestigtal mensen aanwezig. Het nut van een beheersplan is dat alles wat in dat plan staat in aanmerking komt voor een subsidie. Wie in het gebied woont, hoeft dus niet telkens een subsidiedossier op te maken. Landbouwers mogen er beperkt bemesten en distels manueel sproeien. Weiland omzetten naar akkerland is verboden. De begrazing door runderen is van groot belang.

We gaan de klok toch geen 100 jaar terugdraaien en de mechanisatie aan banden leggen? – Marc Hoorne

Dat kan in combinatie met hooien in het voorjaar en de zomer. Boeren die hun grasland laten begrazen, krijgen bijvoorbeeld een subsidie van 300 euro per hectare per maand. Dat is niet verplicht. Wie in het gebied woont en werken wil uitvoeren, moet daarvoor de toelating hebben van het Agentschap Onroerend Erfgoed. Dat gaat bijvoorbeeld over het wijzigen van landschapskenmerken. Het is verboden om de historische graslanden mechanisch of chemisch te bewerken of om door te zaaien. Dat laatste betekent dat de boer nieuw gras zou zaaien op plaatsen waar het minder goed groeit. In het beheersplan staan ook een resem beheerwerken zoals het ruimen van sloten en poelen, bomen knotten, populieren kappen op het kerkhof of weideafsluitingen vervangen. Tot slot is er een lijst opgenomen met subsidies. Wie met de zeis distels verwijdert, krijgt 8,4 euro per 100 vierkante meter en wie akkerland omzet naar grasland ontvangt 4.800 euro per hectare. De betrokken partners zijn het Agentschap voor Natuur en Bos, de Vlaamse Landmaatschappij en Onroerend Erfgoed.

Protest

“We zijn niet akkoord”, klinkt landbouwer Marc Hoorne uit Lampernisse boos. “Al veertig jaar run ik hier een landbouwbedrijf. Ik heb 13 hectare akkerbouw, maar ben door alle maatregelen van de voorbije jaren en die die nog op stapel staan geen baas meer over mijn eigendom. Ik mag alle lasten betalen, maar het zijn instanties zoals het Agentschap Natuur en Bos of Onroerend Erfgoed die het voor het zeggen hebben. We kregen vorige week het voorstel dat we 300 euro per hectare zouden krijgen als we ons historisch grasland door een paar dieren zouden laten begrazen. We gaan de klok toch geen honderd jaar terugdraaien en de mechanisatie aan banden leggen?”

“Het gras dat we zaaien in de komgronden dient als wintervoeding voor onze dieren. Als we het niet mogen bemesten of besproeien, kunnen we het daarvoor al niet meer gebruiken, want het zit vol onkruid en het is niet vet genoeg voor ons vee. Daarenboven daalt de waarde van onze grond door al die overbescherming. We vragen dus dat de boeren hier in alle vrijheid hun werk kunnen doen. Als dat niet lukt, dan moeten de instanties die nu de beschermingsmaatregelen opleggen onze grond maar overkopen. Dan kunnen ze ermee doen wat ze willen. Er wordt boven onze hoofden beslist over onze eigendommen en dat pikken we niet.”

Toekomst op het spel

Joël Van Coppenolle, die ook gemeenteraadslid is voor Idee Diksmuide, hoopt dat de bevoegde overheden zullen luisteren naar de bezorgde boeren. “De landbouwers moeten hun graslanden kunnen blijven bemesten, besproeien tegen het onkruid, maaien en opnieuw doorzaaien als dat nodig is. Zonder doorzaaien creëren we dode graslanden en dat kan niet de bedoeling zijn. We gaan ook niet meer sproeien dan nodig, maar om het gras in stand te houden is het wel nodig. Het aantal hectare landbouwgrond daalt jaar na jaar. Projecten zoals zo’n beheersplan doen geen goed aan die negatieve trend. We zullen tegen het plan zoals dat vandaag op tafel ligt tijdens het openbaar onderzoek zeker een bezwaarschrift indienen en denken er ook over na een amendement in te dienen in de gemeenteraad. De toekomst van onze landbouwers is te belangrijk.”

Het aantal hectare landbouwgrond daalt jaar na jaar en zulke projecten doen daar geen goed aan – Jöel Van Coppenolle

Peter Bossu van Natuurpunt De Bron is dan weer wel tevreden met het beheersplan. “Het is goed dat er eindelijk een deftig plan is gemaakt waarin de landbouwers heel wat mogelijkheden hebben om vrijwillige mee te werken en daarbij vergoed te worden. De komgronden van Lampernisse is een gebied met natuurlijke beperkingen. De grond is zwaar en in de ondergrond zit veel turf, waardoor de grond snel uitdroogt. Daardoor bestaat het overgrote deel van het gebied uit gras- en hooilanden die hier de beste opbrengst geven. Vele jaren geleden werd dit unieke landschap beschermd. Laten we deze zeldzame en unieke gebieden met grote zorg koesteren en beseffen dat de overheid en de landbouwsector elkaar hier beter vinden. Wie vanuit de landbouw wil meewerken aan extra maatregelen kan er nog aan verdienen ook. Voor ons is het beheersplan een win-wisituatie n voor iedereen die wil meewerken. Wat men ook denkt of doet: de aard van de grond zal er niet veranderen, de natuurlijke beperkingen zijn er en blijven er. We maken er beter het beste van.”

Het openbare onderzoek voor het beheersplan start binnen een paar weken. Het moet eerst nog wat aangepast worden. De plannen zullen daarna twee weken ter inzage liggen in Alveringem, Diksmuide en Veurne.

(GUS/ACK)

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier