Exact 75 jaar geleden werd Kortrijk bevrijd

Op 6 september 2019 is het precies 75 jaar geleden dat de Canadezen van de geallieerde troepen Kortrijk volledig bevrijd hebben. Na vier jaar oorlog en bezetting, ontbering en onderdrukking door de Duitse legers kon de stad opgelucht ademhalen. Andreas Vanderghinste (95) was 16 toen WO II uitbrak. Hij werd al snel opgepakt en als ‘Zivilarbeiter’ overgebracht naar Oranienbaum nabij Leipzig in de voormalige DDR. Als meubelmaker moest Andreas er wielen maken voor kanonnen.

Op 10 mei 1940 vielen de Duitse troepen België binnen. Na een slopende 18-daagse veldtocht besloot koning Leopold III, opperbevelhebber van het leger, te capituleren. De bezetters rukten verder op. Kortrijk kwam al snel in het vizier met het strategisch gelegen rangeerstation in Kortrijk-Marke en de nabijheid van het vliegveld in Wevelgem. Tussen 23 en 28 mei 1940 lieten 90 mensen het leven door Duitse bommen op het rangeerstation. “We hoorden de vliegtuigen overkomen en hoorden ontploffingen. Later zag ik ook de puinhopen in het centrum”, herinnert Andreas zich. Hij woonde toen met zijn ouders in de Stasegemsestraat en werkte als meubelmaker.

Wielen voor kanonnen

“Toen de bezetting vorderde werd het moeilijker om aan eten te geraken. Ik heb wel boter ‘geblauwd’ (gesmokkeld. red.) met mijn vader. We zaten ook veel in een schuilkelder.” Later werd Andreas opgepakt en als ‘Zivilarbeiter’ overgebracht naar Oranienbaum nabij Leipzig in de voormalige DDR. “We werden met een groepje Vlamingen en Walen ingekwartierd bij een familie die een hoeve had. We kregen er kost en inwoon en alles verliep er redelijk familiaal. Omdat ik meubelmaker, was moest ik wielen maken voor de kanonnen”, vertelt Andreas.

Pas in september 1944 kwam Andreas terug. “We hoorden op de trein van Berlijn naar België dat Kortrijk bevrijd was.” Na de oorlog werd Andreas soldaat. “Ik moest mijn dienstplicht vervullen en moest naar Lüdenscheid. Na twee jaar krijgsgevangenschap, daar nog eens je legerdienst moeten doen, is erg”, getuigt hij.

Al die tijd spaarde Andreas de gegevens van zijn lotgenoten in Oranienbaum. “Zowel met de Vlamingen als de Walen heb ik lang contact gehouden. Ik ben de laatste van de groep, de enige die nog overblijft.” In 1978 trok Andreas met zijn zoon Chris naar Leipzig. “Ik wilde dat nog eens terugzien en ontmoette er ook de dochter van de familie. Zij was in de jaren ’40 nog een jong meisje. Weet je… eerlijk gezegd had ik toen wel een goede tijd in Duitsland. Al bij al was het toen nog zo slecht niet”, mijmert hij. “De Tweede Wereldoorlog liet overal sporen na, in elke familie, in elk hoofd.” Andreas trouwde in 1948 met Georgette Vermaut en kreeg vier kinderen: Chris, Pascale, wijlen Françoise en Fabienne. Intussen zijn er ook enkele kleinkinderen en achterkleinkinderen. (PVH)