Geen bevrijding voor jonge soldaten Pockelé in De Haan

De families Pockelé zijn bekende inwoners. Minder bekend is het drama dat deze familie heeft meegemaakt. Bij de 49 slachtoffers als gevolg van geweld tijdens de Eerste Wereldoorlog waren er twee jonge mannen: Theophiel en Rudolf Pockelé. Zij sneuvelden met het zicht op de bevrijding, letterlijk tijdens de laatste dagen van deze bloedige oorlog.

In totaal lieten negenenveertig mensen uit De Haan het leven, dat waren zowel militairen als burgers. Twee erg onfortuinlijke jonge slachtoffers uit Vlissegem, met name Rudolf en Theophiel zoons van Leopold Pockelé en Elisabeth Derere vervoegden op het laatst nog het rijtje.

Weerbare mannen

Andrea Van Haeverbeke poseert samen met Maria De Laere van de Nationale Strijdersbond De Haan met de foto van Rudolf en Theophiel. Ze staan aan de kerk in Vlissegem voor het herdenkingsmonument. Andrea is de weduwe van René Pockelé en deze laatste was de zoon van Cyriel Pockelé. Cyriel was de broer van Rudolf en Theophiel.

Rudolf was nog maar zeventien jaar toen hij wegvluchtte uit Vlissegem. Wat heeft hem gedreven? Waarschijnlijk het feit dat de nog ‘weerbare mannen’ opgeëist werden door de Duitsers.

Rudolf had schrik. Zijn broer vocht elders aan het front. Wie weet zou hij hem vinden? Hij vluchtte naar Parijs, een grootstad waar je nog kunt verdwijnen in de massa.

Daar werd ook de foto genomen van de broers. Het zou de laatste zijn… Rudolf poseert zonder soldatenuniform. Het is duidelijk dat hij toen nog geen soldaat was. Is hij daar tot het besluit gekomen is om toch mee te gaan vechten met het Belgisch leger?

Acht jaar soldaat

Andrea heeft met mondjesmaat het verhaal te horen gekregen van haar schoonmoeder, Madeleine Wouters, de vrouw van Cyriel Pockelé. “Waarom is hij toch in het leger gegaan? Ik weet het ook niet”, klinkt het bij Andrea.

“Ik hoorde Madeleine af en toe spreken over de jongens. Zij had de foto aan de muur hangen. Ik weet ook dat Theophiel vier jaar gediend had als soldaat toen de oorlog begon. Hij heeft dus nog eens vier jaar gestreden, vreselijk dat het zo moest eindigen.”

Theofiel was al vier jaar soldaat toen de oorlog begon en heeft dan nog eens vier jaar gestreden

Ook Maria De Laere kent de verhalen uit de Wereldoorlogen. De vader van haar man Willy Geleleens was August Geleleens. “Zijn vader heeft gediend in twee oorlogen. Hij heeft ze wel alle twee overleefd.”

Bevrijding komt te laat

De namen van Theophiel en Rudolf Pockelé staan op het oorlogsmonument aan de kerk in Vlissegem tussen negen andere. Rudolf sneuvelde in Merkem op 28 september, zijn oudere broer Theofiel stierf op 17 oktober 1918 in Lichtervelde.

Op een boogscheut daarvan, in Oostende, was de bevrijding aan de gang. Eind september 1918 wierp het Vlaanderenoffensief zijn vruchten af in Oostende. Bezette loodsen werden ontruimd, stapelhuizen leeg gemaakt. Nog een laatste keer vorderde het Duitse leger ‘alle weerbare mannen’ op. Op 13 oktober 1918 gaven de Duitsers zich gewonnen, maar dat verliep niet zonder gewelddadige beschietingen.

Drie Helden

De bevrijding was ingezet en toch sneuvelden er nog soldaten. Theophiel stierf op 17 oktober, niet ver daar vandaan. Op hun gezamenlijk doodsprentje staat te lezen: ‘Ter roemrijke en zalige gedachtenis van de gebroeders Rudolf & Theophiel POCKELE’. Hun moeder Elisabeth Derere was toen al overleden. Hun vader Leopold bleef verweesd achter.

Ook Wenduinenaar Leon Brion overleefde de oorlog niet. Samen met een zekere mevrouw Lamote, eveneens uit Wenduine, en Bruggeling Abel Rivière spioneerde hij voor de Britten. Ze werden tijdens een missie in mei 2016 opgepakt.

Brion en Rivière werden in augustus gefusilleerd in Brugge. Mevrouw Lamote werd naar Duitsland gebracht en bleef daar tot na de oorlog. Drie helden die hun leven riskeerden voor een vrij land.

(AV)