Zo ziet de nieuwe Kosmos er straks uit: “Opening voorzien in 2027”

Zo zou de nieuwe Kosmos er over vijf jaar moeten uitzien. (GF)
Tom Gheeraert
Tom Gheeraert Medewerker KW

Met de toekenning van Vlaamse subsidie van bijna 800.000 euro werd donderdag het startschot gegeven van de totaalrestauratie van de Kosmos op de Rodeberg in Heuvelland. De site zal fungeren als “hoogwaardige hub voor verblijfsaccomodatie, creativiteit en kunst”. De eerstesteenlegging wordt verwacht midden 2024, de opening in 2027/2028.

In november 2021 raakte bekend dat Natuur en Bos de site van de Kosmos verkocht had aan Hendrik Daem en Nathalie Lermytte, de eigenaars van het bekende vakantiehuis Blauwpoort in Westouter. Dankzij een subsidie van bijna 800.000 euro van Vlaams minister van Erfgoed Matthias Diependaele (N-VA) kunnen ze anderhalf jaar later eindelijk de eerste plannen uit de doeken doen. Op de site komt er een culturele hub voor muziek, cinema, eten, theater, kunst en architectuur.

Minister Diependaele

“Bewoners uit de streek hebben allemaal wel een herinnering aan een feestje, een vakantie met de mutualiteit, een zwempartij of een etentje op het recreatiedomein. Dankzij de nieuwe gevarieerde invulling zal het project Kosmos een nieuwe culturele en economische boost geven aan de ruimere regio”, zegt minister Diependaele, die aanwezig was bij de presentatie van de plannen. “Ik heb deze legislatuur ingezet op het activeren van ons erfgoed. Met een nieuwe bestemming of een grondige restauratie geven we ons onroerend erfgoed door aan de volgende generaties. De Vlaming vindt de zorg voor het Vlaams erfgoed belangrijk, maar wil ook dat zijn centen nuttig gebruikt worden. Door enkel de beste projecten te selecteren kunnen we dat garanderen.”

lees verder onder de foto.

Zo zou het gebouw er van aan de achterkant moeten uitzien over vijf jaar. (GF)
Zo zou het gebouw er van aan de achterkant moeten uitzien over vijf jaar. (GF)

De eigenaars zijn uiteraard heel tevreden met de subsidies. “Het heeft al drie jaar bloed, zweet en tranen kost om te staan waar we nu staan”, zegt Hendrik Daem (53). “Vandaar dat de boodschap van de minister zo belangrijk is. Dat raakt ons, niet alleen financieel, maar ook emotioneel. Iedereen die de plek kent weet dat het risico en de moeilijkheidsgraad heel groot is. Het is maar een klein deel van het geheel, maar dermate essentieel dat het ons brengt tot de start van de countdown naar de soft opening in 2027/2028. Dat ligt nu vast.”

Maatschappelijke rol

“Toen twee jaar geleden voor het eerst sprake was van de redding van Kosmos kwam het in de pers”, vervolgt Hendrik Daem. “En heel frappant: 100% van de duizenden reacties waren positief. Zelfs in tijden waarin iedereen over alles zeurt, is dit toch nog mogelijk. Dit legt natuurlijk nog meer druk op onze schouders. We voelen dat die maatschappelijk-sociale rol voor ons nog zwaarder wordt.”

Lees verder onder de foto.

We zien v.l.n.r. burgemeester Wieland De Meyer, architect Eveline Bossuyt, Nathalie Lhermytte, minister Matthias Diependaele en Hendrik Daem voor de Kosmos. (Foto TOGH)
We zien v.l.n.r. burgemeester Wieland De Meyer, architect Eveline Bossuyt, Nathalie Lhermytte, minister Matthias Diependaele en Hendrik Daem voor de Kosmos. (Foto TOGH) © TOM GHEERAERT

De vraag wat de Kosmos nu wordt vindt hij een moeilijke vraag. “We willen hetzelfde niveau als onze andere projecten. We zijn geen tien jaar bezig in Ibiza om plots hier in Westouter minder te doen”, gaat Hendrik verder. “Er zitten tien concepten in en alle tien zijn dermate innovatief, dat je niet kunt zeggen: kijk eens daar. Het bestaat nog nergens. Ten eerste wordt het een plek waar er van alles gebeurt rond kunst, eigenlijk is het meer modernisme in relatie met natuur. Alles gaat opgehangen aan deze twee kernwaarden. Het is de bedoeling een plek te creëren zoals Louisiana in Kopenhagen. Niet dat het even groot zal zijn – op termijn misschien wel – maar de sfeer zal hetzelfde zijn.”

Mix van verblijfsaccommodaties

“Een tweede concept is het verblijven. Is het een vijfsterrenhotel? Ja, misschien niet waar je tomatensoep met balletjes eet geserveerd door een sterrenchef met de optie om nog een golfballetje in het bord te laten vallen. Dat zullen we niet doen. Het zal altijd betekenisvol anders zijn. Het zal een mix zijn van vakantiewoningen, hotel, camping, B&B… Alles zal vervlochten worden, maar steeds met de twee kernwaarden indachtig.”

Modernistisch gebouw

Voor de realisatie gaan Hendrik en Nathalie in zee met bildt.architecten uit Roeselare. “Als architecten vertrekken we steeds vanuit de geest van de plek”, zegt architecte Eveline Bossuyt. “Hier op de Rodeberg is de geest van de plek overweldigend en duidelijk aanwezig. Dat voelden ook de originele initiatiefnemers die er in 1934 een gedurfd, modernistisch gebouw hebben neergezet. Architect De Brabandere was vooruitstrevend en dacht iconisch. Hij hanteerde een nieuwe architectuur die direct gelinkt kan worden aan de befaamde Villa Cavrois van de bekende architect Mallet Stevens in Rijsel.”

“Het is voor ons een plezier om samen te werken met visionaire opdrachtgevers zoals Nathalie en Hendrik”, vervolgt Eveline Bosuyt. “Ze weten de plek enorm te waarderen en willen er nieuw, nog onbekende dimensies aan toevoegen. Het idee van Kosmos als gravitair centrum in Europa dat zal fungeren als hoogwaardige hub voor verblijfsaccommodatie, creativiteit en kunst, zal Westouter op de kaart zetten tussen plaatsen zoals Louvre Lens, Villa Cavrois, Musée de Flandre in Cassel, maar mogelijk ook met plaatsen als Louisiana in Kopenhagen of Fondation Maeght in de Provence. Dankzij de subsidie kunnen deze samenwerking laten uitmonden in een realisatie waarvan we de eerste steen hopen te leggen in het midden van 2024.”

Lokale mensen

Ook burgemeester Wieland De Meyer (Gemeentebelangen) van Heuvelland is in de wolken met het project. “Het is vooral heel positief dat het lokale mensen zijn. Twee jaar geleden kwam er een doorbraak toen bekend raakte dat Hendrik en Nathalie het gingen kopen. Sindsdien zijn er allerlei dingen gebeurd. De erfpacht is omgezet, nu zijn de subsidies toegekend. Dat zijn toch belangrijke stappen die ervoor gaan dat het geen dromen meer zijn.”

Bouwaanvragen

Daarmee komt er hopelijk een einde aan de ‘schandvlek’ van de gemeente. “Sinds 2005 staat het leeg. ANB heeft het in 2009 gekocht en heel veel werken gedaan op de site beneden, een magnifieke speelzone. Maar sinds 2012 ligt alles echt wel stil. Ik heb tientallen vergaderingen in Gent en in Brussel gedaan. Telkens waren er nieuwe ideeën en nieuwe plannen, maar telkens draaide het op niets uit. We zijn nu wel zeker dat het echt zal gebeuren. De bouwaanvragen worden binnenkort ingediend.”

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier