Schip zonder stuurman vaart op kanaal Plassendale-Nieuwpoort

Op het kanaal Plassendale-Nieuwpoort vinden testen plaats met zelfvarende schepen. © BP
Redactie KW

Op het kanaal Plassendale-Nieuwpoort zal een jaar lang een vanop afstand bestuurde onbemande duwbak grond vervoeren. Het gaat om een vaartuig van aannemings- en milieubedrijf Group De Cloedt, dat de technologie rond onbemand varen uittest. De testen werden voorgesteld bij de Kalsijdebrug in Snaaskerke.

Een schip dat zonder stuurman op onze binnenwateren vaart. Nee, het is geen sciencefiction, maar realiteit. De eerste zelfvarende duwbak maakt deel uit van de eerste vier volledig gemotoriseerde duwbakken ‘CEMT I’ en ‘CEMT II Watertruck+’ van Group De Cloedt. De Watertruck+ ‘X’, die niet eens een stuurhut telt, zal grond vervoeren van Diksmuide naar Oostende. Een traject met weinig andere trafiek en daarom een ideale testcase, stellen ze bij De Vlaamse Waterweg. Nabij het zoutbedrijf Qsalt werd het schip gedemonstreerd, maar het bedrijf zelf is niet bij het project betrokken – al kunnen ze mogelijk in de toekomst wel gebruik maken van de nieuwe vorm van binnenvaart.

Test

“De eerste weken zal weliswaar nog een schipper aan boord zijn, wat het mogelijk maakt om in te grijpen wanneer nodig”, zegt Louis-Robert Cool, ceo van Seafar dat de soft- en hardware ontwikkelt om zonder schipper te kunnen varen. “Pas wanneer er uitvoerig getest is, zal de schipper het vaartuig volledig op afstand besturen. Daarvoor ruilt hij zijn plaats aan boord in voor een centraal controlecentrum aan de wal. Na voldoende testen zal het schip onbemande testvaarten doen. Dit houdt in dat een schipper/operator in het controlecentrum de duwbak manueel zal besturen, waarbij hij zowel bestaande navigatiehulpmiddelen als nieuwe technologie ter beschikking heeft.”

Werking

Het schip zal te volgen zijn via het automatische identificatie systeem en vanzelf een maximale snelheid van 6 km per uur aanhouden. “In het Shore Control Center van Seafar in Antwerpen geven camera’s de schipper/waloperator een zicht van 360 graden”, vervolgt Cool. “Zogeheten Lidartechnologie scant de omgeving rond het schip, zodat de waloperator alles rond zijn vaartuig nauwkeuriger dan ooit kan inschatten. Op strategische plaatsen hangen luidsprekers en micro’s, waardoor de bestuurder geluiden of boodschappen van de binnenvaartbegeleiders hoort en daarop kan reageren. Kort gesteld: straks staan de beste stuurmannen daadwerkelijk aan wal.”

De technologie op een schip installeren, is afhankelijk van het type schip: nieuw en nog in opbouw of een ouder vaartuig. “De kost die een scheepsbouwer moet doen om een stuurhut te bouwen, kan in de plaats bijvoorbeeld gebruikt worden voor het aanbrengen van de nodige technologie”, zegt Cool. Een ruwe schatting legt de kostprijs op minstens 80.000 euro.

Schipperstekort opvangen

Het doel van onbemand varen: een antwoord bieden op het tekort aan bemanning in de binnenvaartsector. Vanuit het controlecentrum kan één operator namelijk meerdere schepen besturen. “Het aantal vervoerde goederen, gaande van bulk en ertsen tot landbouwproducten, op onze waterwegen is gestegen naar zo’n 73 miljoen ton”, zegt Chris Danschaerts van De Vlaamse Waterweg. “Vijftien jaar geleden lag dat cijfer 30 procent lager. Alleen zien we een grote uitstroom in het aantal schippers. Op vandaag telt België zowat 870 schippers, maar het aantal is in dalende lijn. Deze nieuwe technologie kan dus een oplossing bieden.” Vlaams minister Lydia Peeters (Open VLD) geeft mee dat investeren in waterwegen belangrijk is “met het oog op het verlagen van de CO2-uitstoot en druk op onze (snel)wegen”. De Vlaamse Waterweg creëerde als eerste waterwegbeheerder in Europa een wettelijk kader dat zogenaamde ‘smart shipping’ toelaat. De test loopt tot 13 november 2020. Ook in de havens van Oostende en Antwerpen en het kanaal Ieper-IJzer worden gelijkaardige proeven uitgevoerd. (TVA)

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier