West-Vlaamse quinoa verovert ons bord: Alveringems landbouwbedrijf levert aan grote supermarktketens

Hans Gheldof effent als West-Vlaamse quinoateler het pad. “Die gewas heeft definitief zijn stek binnen ons bedrijf gevonden.” © JOKE COUVREUR
Philippe Verhaest

Quinoa een typisch Zuid-Amerikaans gewas, zegt u? Veeg die stelling maar van tafel, want de voedingsrijke plant wordt nu ook op relatief grote schaal in de Westhoek geteeld. Met dank aan Hans Gheldof en Leen Vanoverbeke, die net zeventien hectare quinoa geoogst hebben. Na supermarktketen Colruyt zet nu ook Carrefour het product als op en top Belgisch in de markt. “We willen iedereen warm maken voor quinoa”, klinkt het.

Q

uinoa of gierstmelde wordt al eeuwen verbouwd op de hoogvlakten van Peru en Colombia, een dor gebied waar amper iets kan groeien. Daarom wordt het gewas ook als het oergraan omschreven, al gaat het eigenlijk om een zaad dat – mee onder impuls van de Wereldgezondheidsorganisatie – een steeds grotere opmars kent. Die had ingezien dat quinoa gekweekt kon worden om het wereldwijde voedseltekort aan te pakken, wat de vraag naar de zaadjes deed ontploffen.

Iets wat ook bij ons steeds meer het geval is en dat deed Hans Gheldof (40) en Leen Vanoverbeke (39) in 2015 met quinoa aan de slag gaan. Het koppel runt in de Alveringemse deelgemeente Gijverinkhove een gesloten varkensbedrijf en verbouwt ook maïs en quinoa.

Van zaadje tot winkelrek, quinoa is een volledig Belgisch verhaal

“Ik herinner me dat ik in een vakblad voor het eerst over quinoa las”, legt Hans uit. “Er werd gesteld dat bepaalde rassen goed in ons West-Europese klimaat zouden gedijen en dat triggerde mijn nieuwsgierigheid. Zes jaar geleden besloten we de stap te zetten en verbouwden we vijf hectare quinoa. De oogst was meteen een succes en we vonden ook meteen een afzetmarkt. Supermarktketen Colruyt verkocht onze West-Vlaamse quinoa onder haar huismerk.”

Klimaatverandering

Sindsdien ging het areaal quinoa bij Hans en Leen alleen maar de hoogte in. “Het smaakte meteen naar meer. Ook bedrijven die kant en klare maaltijden aanbieden, sprongen op de kar, net als enkele restaurants en foodbars. In 2019 gingen op het Zeebrugse festival Wecandance zelfs enkele topchefs met onze quinoa aan de slag.”

Anno 2021 verbouwt het koppel al 17 hectare quinoa per jaar. “In vergelijking met onze beginnersjaren is dit is een veelvoud”, klinkt het. “Het is ook complementair met onze andere activiteiten. Het zaaien gebeurt in april, oogsten doen we in augustus en september.”

De voordelen van quinoa zijn amper te tellen, zeggen Leen en Hans. “Eigenlijk is het een perfect gewas om in ons veranderende klimaat te telen. Het heeft weinig water nodig en kan extreme droogte goed het hoofd bieden. Tijdens een droge zomer halen we tussen de 2.000 en 2.500 kilo quinoa binnen, een natte zomer zoals die van dit jaar heeft wel zijn weerslag op de oogst: nu lag de opbrengst een heel stuk lager.”

Ook het potentieel van het gewas is groot. “Ons eetpatroon is aan het evolueren. De Vlaming durft al eens wat meer experimenteren en staat open voor vernieuwende gerechten. Quinoa past perfect in dat rijtje. Onze quinoa onderscheidt zich in smaak en textuur. Zo heeft het een zeer goeie beet en textuur en bovendien is bijzonder lekker en erg voedzaam. Het steekt immers vol essentiële eiwitten en is een geweldige bron van vitamines, mineralen en anti-oxidanten.”

Eerste in België

De Gijverinkhoofse quinoa is volledig biologisch. “Pesticiden komen er bij ons niet aan te pas”, benadrukt het echtpaar. “Dit is een puur product: op en top natuurlijk, voedzaam en gezond. Om onkruidvorming tegen te gaan, zaaien we de quinoa dicht bij elkaar en wieden doen we mechanisch. Het dorsen gebeurt op stam met een traditionele pikdorser. Na zes jaar quinoa telen in zowel drogere en nattere jaren weten we wat de meteorologische uitdagingen zijn. We waren destijds pioniers in België om quinoa een kans te geven.”

Dat hun quinoa ondertussen de winkelrekken van Colruyt en nu ook Carrefour siert, stemt Hans en Leen bijzonder trots. “Quinoa heeft nog een Zuid-Amerikaanse bijklank, maar kan je stilaan ook als iets van bij ons bestempelen. Door onze quinoa te gebruiken, hou je je ecologische voetafdruk erg klein. Vroeger trof je het ook enkel bij natuurvoedingswinkels en speciaalzaken aan, nu is gezonder eten algemeen ingeburgerd en heeft quinoa voorgoed zijn plekje bij onze warenhuizen veroverd. Dat valt toe te juichen. En wij zorgen voor de korte keten: van zaadje tot winkelrek, een volledig Belgisch verhaal.”

Recepten

Hans en Leen zien de toekomst van Belgische quinoa positief tegemoet. “We hebben recent nog geïnvesteerd in een nieuwe bewaarcel om de quinoazaadjes constant de beste omstandigheden te kunnen garanderen. Bij ons komt quinoa wekelijks op tafel. Omdat het lékker, voedzaam en snel te bereiden is. Op onze website vind je trouwens enkele recepten van hotelschool Ter Duinen uit Koksijde om met ons product aan de slag te gaan. We hopen dat de consument bewust zal kiezen voor de Belgische quinoa, die hier perfect lokaal kan geteeld worden.”

Info: www.belgische-quinoa.be