Jonge boerin schrijft een brief naar Zuhal Demir… en krijgt er een terug: “Stikstofregeling verstikt onze toekomstplannen”

Ward Hauspie en Celine Brutsaert vormen de vierde generatie op het Poorthof in Veurne: “Soms vloeken we eens goed, maar we weigeren de handdoek te gooien.”©JOKE COUVREUR
Ward Hauspie en Celine Brutsaert vormen de vierde generatie op het Poorthof in Veurne: “Soms vloeken we eens goed, maar we weigeren de handdoek te gooien.”©JOKE COUVREUR
Philippe Verhaest

Celine Brutsaert en Ward Hauspie willen een mooie carrière in de boerenstiel uitbouwen, maar de tijdelijke stikstofregeling van de Vlaamse regering lijkt hun droom af te remmen of zelfs volledig van tafel te vegen. “De plannen voor onze nieuwe zeugenstal mogen we voorlopig opbergen. Terwijl we die écht nodig hebben.” Met een open brief aan Vlaams minister Zuhal Demir (N-VA) willen ze de problematiek aankaarten. En die schreef via onze krant terug.

Beste Zuhal Demir.

Na enkele slapeloze nachten ben ook ik eens in mijn pen gekropen. Ik ben 25 jaar en ga op dit ogenblik nog voltijds werken. Mijn verloofde baat samen met zijn ouders een gemengd landbouwbedrijf uit met varkens, melkvee en akkerbouw. Normaal is het de bedoeling dat ik begin volgend jaar mee in het bedrijf stap. Maar mevrouw, de moed zakt me stilletjes aan in de schoenen. Ons plan was om een dertig jaar oude zeugenstal te slopen en een nieuwe te bouwen. Dit omdat het écht nodig is.

Maar door uw nieuwe stikstofregeling kunnen we dit plan voorlopig opbergen. U bent zo’n voorstander van familiale bedrijven, maar u begrijpt blijkbaar niet goed dat veel bedrijven zullen verdwijnen door die nieuwe regeling. Ook wij willen meebouwen voor een beter milieu en dierenwelzijn, maar daar moeten we natuurlijk de kans toe krijgen. Hopelijk denkt u nog eens goed aan de jonge landbouwers en gaan uw ogen open. Want jonge landbouwers zijn de toekomst!

Groetjes van een fiere boerin in spe.

Met deze rake woorden ging de noodkreet van Celine Brutsaert (25) uit Veurne, ook provinciaal voorzitter van Groene Kring West-Vlaanderen, in amper enkele dagen tijd viraal op sociale media. Het is haar en haar partner Ward Hauspie (26) dan ook menens: de huidige stikstofregeling is volgens hen veel te streng. “We begrijpen dat de regering de stikstofuitstoot wil terugdringen om de natuur en ons milieu een duwtje in de rug te geven, maar het gaat er bij ons niet in dat onze impact op 0 procent gelegd wordt. Stikstofneutraal, dus. Terwijl de industrie en transportsector nog altijd 1 procent extra mag uitstoten. Dat klopt niet.”

Emissie-arme vloer

De voorbije jaren werden op het Poorthof, zoals de hoeve van Ward en Celine heet, al flink wat aanpassingen gedaan om zo milieuvriendelijk te werken. “In 2017 werd de koeienstal volledig vernieuwd”, klinkt het. “Er kwam een melkrobot, maar ook een emissie-arme vloer. De urine wordt via gaatjes meteen afgevoerd en ook de mest gaat automatisch naar een afgesloten mestsilo. In 2006 hebben de ouders van Ward al een emmissie-arme varkensstal neergepoot, we zijn dus doordrongen van het idee dat onze stikstofuitstoot zo laag mogelijk moet blijven. Maar 0 procent is onhaalbaar. Tegen 2028 zouden alle landbouwbedrijven volledig stikstofneutraal moeten werken, maar als we onze nieuwe zeugenstal niet mogen bouwen, kúnnen we dat gewoon niet halen. Zo worden onze toekomstplannen gewoon verstikt. We staan tegen de muur en kunnen geen kant meer op.”

“We staan tegen de muur en kunnen geen kant meer op”

Begin 2022 nemen Ward en Celine het landbouwbedrijf over van Wards ouders. “Zo zullen we de vierde generatie worden die hier boert, maar de huidige stikstofregeling hangt als een zwaard van Damocles boven ons. We hebben bovendien de indruk dat de landbouwsector weer geviseerd wordt. We worden weeral eens als de grote schuldige aanzien die niets om het milieu geeft. Terwijl het omgekeerde waar is. We moeten in harmonie met de natuur werken en leven, maar dat lijken de politici én de gewone man in de straat vaak niet meer te beseffen. Neem ons weg en de binnenlandse voedselvoorziening zakt gewoon in elkaar. En wat gebeurt er als je afhankelijk wordt van import uit andere landen? Dan gaan de prijzen omhoog. En daar zal niemand gelukkig mee zijn.”

Minister uitnodigen

Dat in Wallonië en in Frankrijk, voor Ward en Celine slechts een steenworp ver, veel soepelere stikstofregels gelden, is eveneens een doorn in het oog. “Frankrijk is nog een ander land, maar in België worden twee keer compleet andere maatstaven gehanteerd. Mochten we kunnen, dan verplaatsten we ons bedrijf naar Wallonië, maar dat is gewoon onmogelijk. Hier in Vlaanderen zijn we in een keurslijf gestopt. Dat doet je eens goed vloeken, maar we weigeren de handdoek te gooien.”

Dat haar open brief ondertussen bijna duizend keer gedeeld is, doet Celine deugd. “Dat bewijst dat we niet alleen staan met onze zorgen en dat ook mensen van buiten de boerenstiel onze mening delen. We nodigen minister Demir met plezier uit om ons bedrijf een bezoekje te brengen. Dan kunnen we haar eigenhandig tonen welke inspanningen we al leveren en nog willen doen.”

Het antwoord van minister Zuhal Demir (N-VA): “We moeten nú ingrijpen”

“Beste Celine. Ik ken veel landbouwers zoals jullie gezin”, schrijft Zuhal Demir in een brief aan het koppel. “Jullie zijn bereid om milieuvriendelijk te investeren. Mijn instructie geeft hen een eerlijke kans. Je gaat mij niet horen zeggen dat er voor familiale bedrijven die milieubewust werken geen ruimte is. Maar ik ga ook niemand niet voorliegen: die ruimte moeten we opnieuw creëren.”

“Vlaanderen heeft de voorbije jaren te veel vergunningen voor megastallen afgeleverd zonder voldoende rekening te houden met de impact van de extra uitstoot. En die is zeer groot. De intensieve veeteelt en mestverwerking is verantwoordelijk voor 78 procent van de binnenlandse stikstofneerslag. We produceren 1,5 keer meer runderen en pluimvee dan we zelf eten. Voor varkens is dat zelfs 2,5 keer. Intensieve veeteelt is geen industrie als een andere met een stevige export. Het is een vervuilende industrie en moet daarom beperkt worden op ons klein lapje grond. Als we nu niet ingrijpen, plegen we een aanslag op onze natuur, gezondheid, economie én landbouw. Rechtbanken kunnen duizenden projecten lamleggen als we geen grondige stikstofaanpak kunnen voorleggen. Dat is gebeurd in Nederland en als we niet snel en daadkrachtig ingrijpen, zal dat ook hier het geval zijn.”