Filip stak 2.000 uur onderzoek in Ventilus: “Ondergrondse gelijkstroom is enige optie”

© Frank Meurisse
Laurens Kindt

“Het Ventilusproject zoals het nu voorligt, is een nog groter gezondheidsschandaal dan het hele PFOS-verhaal.” Tot die conclusie komt buurtbewoner en bouwkundige Filip Vanaeken na meer dan 2.000 uren studiewerk in het dossier. Er is voor hem maar één optie. “De Vlaamse regering moet een duidelijke keuze maken voor ondergrondse gelijkstroom”, zegt hij.

Al sinds de bekendmaking van de plannen van de Vlaamse regering en netwerkbeheerder Elia om in West-Vlaanderen nieuwe bovengrondse hoogspanningslijnen aan te leggen, is Filip Vanaeken gebeten door het dossier. “Ik heb een expertisebureau in de bouwsector en was op een avond plannen gaan inkijken op het gemeentehuis in Ardooie. Toevallig zag ik er ook de plannen liggen voor Ventilus. Andere mensen die ook de plannen wilden inzien, vroegen me meteen om advies. Ik ben dat blijven doen en heb me de voorbije jaren vastgebeten in het dossier”, zegt Filip.

Zijn werk vormde uiteindelijk de basis voor het verzoekschrift dat vorig jaar neergelegd werd bij het Vlaams Parlement waarin verschillende omwonenden het stilleggen van de hele procedure eisten. Die actie zorgde ervoor dat bevoegd minister Zuhal Demir (N-VA) intendant Guy Vloebergh moest aanstellen om een draagvlak te zoeken voor het project. Eind deze maand moet Vloebergh zijn huiswerk af hebben.

Zware gevolgen

Filip Vanaeken zat ondertussen ook niet stil. Meer dan 2.000 uren spendeerde hij aan het dossier. Hij las internationale onderzoeken over het verband tussen elektromagnetische straling en de impact op de gezondheid en hij verdiepte zich ook in de technische kant van de zaak. Nu dat werk af is, is zijn conclusie duidelijk. “Het is maatschappelijk totaal niet aanvaardbaar om tienduizenden mensen bloot te stellen aan zeer hoge magnetische wisselvelden terwijl het perfect ondergronds kan zonder gevolgen voor de gezondheid”, schrijft hij in zijn rapport.

Volgens Vanaeken wordt de richtwaarde voor langdurige blootstelling aan elektromagnetische straling tot negentig keer overschreden, met zware gevolgen. “Zelfs tot op één kilometer van zo’n hoogspanningslijn zijn er gevaren voor de gezondheid. De studies die ik aanhaal, zijn dan nog uitgevoerd met een lichter vermogen dan Ventilus. Welke gevolgen zou dit dan niet hebben voor bijvoorbeeld de mensen in het centrum van Izegem of Deerlijk, die vlak onder zulke masten wonen en werken?”, vraagt hij zich af.

Stroomzekerheid

Hij wijst op het voorzorgsprincipe dat verankerd is in de grondwet en het werkingsverdrag van de Europese Unie. “Bij een correcte toepassing van dat principe kan het voorgestelde Ventilusproject met bovengrondse wisselstroom zelfs niet vergund worden. Dit toch doen zou een nog groter gezondheidsschandaal zijn dan het huidige PFOS-schandaal”, klinkt het.

Netwerkbeheerder Elia gaat niet in op de gezondheidsclaims van Filip Vanaeken maar blijft erop hameren dat ondergrondse gelijkstroom als technologie moeilijk haalbaar is. “Alle experten die de afgelopen jaren werden geconsulteerd, zijn het erover eens: Ventilus kan niet op een robuuste wijze worden gerealiseerd in gelijkstroom. Ventilus kan alleen in gelijkstroom als wordt afgestapt van het principe van stroomzekerheid. Wij wachten op dit moment op de eindconclusies van de intendant. Daarna is het aan de Vlaamse regering om een beslissing te nemen over de technologiekeuze en te bepalen welke tracés verder onderzocht moeten worden. Wij hopen dat de Vlaamse regering de komende periode vaart maakt in dit dossier”, klinkt het bij Elia.

Enkele burgergroepen organiseren zaterdagmiddag een stille protestactie aan de rotonde in de Bavikhoofsestraat met de gekende koperen brouwketel in Bavikhove bij Harelbeke. Ook Filip Vanaeken zal er tussen 10 en 13 uur toelichting geven bij zijn onderzoek. (LK)