Vlasbedrijf Ghekiere bestaat 65 jaar, zag vijf jaar geleden de derde generatie de intrede doen en heeft nu een nieuwbouw in gebruik genomen waarmee het klaar is voor de toekomst. Ondertussen blijft het aantal toepassingen van vlas maar groeien.
Op de plaats waar vroeger aardappelhandelaar Bruwier floreerde, verrijst nu een nieuw bedrijventerrein ‘Toor’ genaamd. Een van de bedrijven die er een nieuwe stek heeft gevonden is Flax Ghekiere. En daar staat ondertussen de derde generatie aan het roer, al gaat de geschiedenis nog een heel stuk verder. In 1930 was het Grégoire Ghekiere die een roterij bouwde, zonen Léon, Oscar, Omer en Gérard stapten ook in de zaak. Daniël Ghekiere, zoon van Oscar trouwde met Nelly Deman. Zij was op haar beurt de dochter van Maurice Deman en hij was constructeur van onder meer vlasmachines. “Hij ontwierp een repelmachine die hij over heel de wereld verkocht. Tot in Egypte, het land waar de vlasnijverheid is ontstaan, toe”, zegt Geert Ghekiere.
Pioniersjaren
Geerts vader Daniël startte in 1958 met zijn kloddenzwingelarij met machines die door zijn schoonvader waren gemaakt. In 1964 pionierde Daniël door met zijn 2 PK’tje naar Normandië te rijden en daar vlasklodden te gaan kopen. In 1966 begon buur Geert Bruwier hierdoor ook het vervoer van het vlas uit Frankrijk te doen, daaruit ontstond ook het transportbedrijf Bruwier.
“Er is zelfs al een Porsche gemaakt uit vlascomposiet”
In 1984 kwam Geert in de zaak NV Ghekiere Daniël. “In 1994 heb ik samen met mijn echtgenote Kathleen na enkele moeilijke jaren in de sector overgenomen”, stipt Geert aan.
Het bedrijf dat nu door het leven gaat als Flax Ghekiere verwelkomde in 2018 zoon Matthias aan boord, in 2020 nam hij ook de zaak over. Ondertussen werken vader en zoon en hun echtgenotes samen en hebben ze nog vier arbeiders in dienst. In 2021 werd aan de nieuwbouw begonnen, de productie in de nieuwbouw startte in augustus 2022 en sinds januari 2023 is de nieuwbouw volledig operationeel. “De vlasklodden die wij aankopen komen zowel van Franse als de Belgische boeren. In Frankrijk wordt er jaarlijks nog 120.000 hectare geteeld, in België 20.000. De meeste velden bevinden zich in Wallonië, maar de bedrijven die het vlas verwerken liggen meestal in Vlaanderen en vaak nog in de buurt van de Leie, tussen Wevelgem en Deinze.”
Van Europa tot China
Bij de vlasverwerking moet je ook nog het onderscheid tussen de lange en de korte vezel maken. “Die lange vezels zijn circa een meter lang, de korte vezels zowat 15 tot 20 centimeter. Na de eerste bewerking van het vlas worden de lange vezels afgezonderd, de korte vezel is eigenlijk het nevenproduct van dat eerste proces. Wij gaan aan de slag met die korte vezels, die ook klodden of kroten genoemd worden. Daarop gaan wij eigenlijk ook een zwingelproces toepassen, maar met specifieke machines voor die korte vlasvezels. Ons eindproduct, gezwingelde vlasklodden, die een grote zuiverheid (98 procent) hebben, worden dan hoofdzakelijk verwerkt tot garens in spinnerijen in Europa, maar ook vooral in India en China”, legt Matthias uit.
De klodden van Flax Ghekerie zijn vaak terug te vinden in kledij, vooral in de breiwolcollecties, maar ook in meubelstoffen en huishoudlinnen. De nevenproducten zoals lemen worden ook gebruikt voor strooisel in paardenstallen en de duvexvezels voor het maken van sigarettenpapiertjes en dollarbiljetten.
Duurzaam product
Er is duidelijk nog een toekomst voor het vlas. “De vlasplant is ideaal voor de vruchtafwisseling op de akker, vraagt weinig bemesting en levert geen afval”, zegt Geert. “Echt alles aan het vlas wordt gebruikt. Zelfs het stof recupereren we en dat wordt gebruikt om potgrond te maken of mest te verwerken. Zo kan er van vloeibare mest een droge fractie gemaakt worden. De vlasteelt is ook afhankelijk van het weer, het ene jaar is het andere niet. Maar onze werking is niet seizoensgebonden, wij produceren het jaar rond.”
In de 65 jaar dat het kloddenbedrijf Ghekiere bestaat is de productie ondertussen vervijfvoudigd. Het aantal kloddenbedrijven is ondertussen ook al een stuk gedaald. “Dat komt ook deels omdat het echt familiebedrijven zijn. Je kan de stiel niet op school leren, je moet er als het ware in geboren zijn. Als je geen opvolgers hebt, houdt het veelal op”, zegt Geert (63) die het bedrijf dus overnam van (bom)pa Daniël (90) en ondertussen al doorgaf aan zoon Matthias (35).
Vlas is dus een erg duurzaam product, maar de nijverheid heeft zichzelf moeten heruitvinden door onder meer op zoek te gaan naar nog andere toepassingen. Daarin speelde de beroepsorganisatie een belangrijke rol. “Met een kantoor in Kortrijk en een overkoepelend kantoor in Parijs en een R&D-afdeling wordt toegespitst op nieuwe ontwikkelingen. Door de toevoeging van hars aan vlas kun je ook composiet maken. Dus zijn er nu al vlassen vislijnen, fietsen, tennisrackets, motor- en fietshelmen… in vlascomposiet. Er werd zelfs al een Porsche in vlascomposiet ontworpen en straks vaart men met een kano die gemaakt is uit vlascomposiet de Leie af. Die reconversie was nodig, vroeger werd ons product vooral gebruikt bij het maken van postzakken of zeilen voor het leger.”
Straks fabriekswinkel
Met de nieuwbouw op bedrijvenzone Toor is FLAX klaar voor de komende generatie. “Met een natuurlijke vezel als grondstof willen wij die dan ook zo ecologisch mogelijk gaan verwerken. Ons dak ligt vol met zonnepanelen. We hebben een energie-intenverslindende activiteit, maar we wekken een groot deel van de elektriciteit dus zelf op”, besluit Matthias.
En nog dit. Wie een linnen artikel wil kopen kan straks ook terecht bij de online shop of in de fabriekswinkel ‘Linvie’ bij Flax.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
