Arbeidsauditeur trekt aan alarmbel na reeks dodelijke ongevallen: “Gedaan met zwijgen en voortdoen!”

Een Poolse chauffeur belandde in augustus met zijn dumptruck in een spaarbekken in Veurne en verdronk. Het was één van de negen dodelijke arbeidsongevallen in onze provincie dit jaar. (archief José Tyteca) © archief José Tyteca
Laurens Kindt

Op amper drie weken tijd zijn bij drie arbeidsongevallen in onze provincie drie dodelijke slachtoffers gevallen. West-Vlaams arbeidsauditeur Filiep De Ketelaere trekt aan de alarmbel. “Door de coronacrisis heeft iedereen het lastig, maar de economische malaise mag geen reden zijn om niet te investeren in veiligheid. We moeten een tandje bijsteken”, klinkt het.

Dinsdag 18 augustus: bij grondwerken op de site van de voormalige suikerfabriek in Veurne belandt een Poolse chauffeur met zijn dumptruck in het spaarbekken. Een collega duikt hem achterna, maar kan de man niet redden. Hij verdrinkt in de cabine van zijn voertuig.

Donderdag 20 augustus: interimarbeider Mohamed Mansouri (38) loopt onder een met vezelplaten geladen vorkheftruck in de Unilin-vestiging in Desselgem. De lading raakt los en belandt op de vader van twee kinderen, die ter plaatse overlijdt.

Zaterdag 5 september: bij ruwbouwbedrijf Cantillana in Harelbeke wil een 61-jarige arbeider een defecte machine herstellen. Zijn collega’s weten niet dat de man zich in de machine bevindt en stellen ze in werking. Het slachtoffer raakt gekneld en overleeft het niet.

Dodelijkste provincie

Drie dodelijke ongevallen op de West-Vlaamse werkvloer op amper drie weken tijd. Het bevestigt alleen maar de trieste status van dodelijkste arbeidsprovincie van het land, een weinig benijdenswaardige titel die onze provincie al jaren mag dragen.

Al evenveel jaren hamert Filiep De Ketelaere van het arbeidsauditoraat (de instantie die arbeidsongevallen voor de rechtbank brengt, red.) op de noodzaak om meer aandacht te geven aan veiligheid op de werkvloer. Opvallend: door de coronacrisis zijn de cijfers wat betreft dodelijke arbeidsongevallen iets positiever. “We tellen dit jaar negen dodelijke arbeidsongevallen. Ter vergelijking: in 2017 en 2018 waren dat er respectievelijk 15 en 11 voor het volledige jaar. Als we kijken naar de data waarop die ongevallen zich dit jaar hebben voorgedaan, zie je heel duidelijk de invloed van de lockdown”, zegt hij.

Sneller werken

“In januari hadden we nog twee dodelijke arbeidsongevallen, maar dan is dat stilgevallen. Tijdens de lockdown, in maart en april, was er geen enkel. In mei, wanneer er weer volop gewerkt werd, hadden we er meteen weer drie. In juli, wanneer veel bedrijven in collectief verlof gaan en ook het bouwverlof begint, vielen er geen doden maar sinds augustus gaat het weer in stijgende lijn. De coronacrisis heeft dus wel degelijk een invloed gehad, maar waarom er nu plots drie ongevallen op korte tijd zijn gebeurd, valt niet meteen te verklaren. Misschien werkt men nu wat sneller om de opgelopen achterstand weg te werken en is men daarom wat onvoorzichtiger, maar eigenlijk weten we dat niet precies. Alle zaken zitten nog in de onderzoeksfase”, klinkt het.

De vaststelling blijft: als er gewerkt wordt, vallen er doden.

“Mensen maken fouten, daar kan je nu eenmaal niet onderuit. En dus moeten werkgevers erop toezien dat de machines zo ingesteld zijn dat de veiligheid gewaarborgd is, zelfs bij menselijke fouten. We zien dat dikwijls in de dossiers die we behandelen: machines die niet voldoende technologisch aangepast zijn en dus eigenlijk onveilig zijn. Nog een constante in onze dossiers: de bouwsector. Maar liefst vijf van de negen dodelijke ongevallen die dit jaar al zijn gebeurd, vielen voor in de bouwsector of in bedrijven die gelinkt zijn aan de bouwsector. Je blijft toch zien dat dit een gevaarlijke sector is om in te werken.”

De bouwsector in het bijzonder, maar eigenlijk de hele economische sector staat onder financiële druk door corona. Is er nog geld voor veiligheid?

“Het is een tweesnijdend zwaard, die coronacrisis. De lockdown heeft gezorgd voor minder dodelijke arbeidsongevallen, maar het mag duidelijk zijn dat die crisis een nefaste invloed heeft op onze economie. Ik denk dat de coronacrisis voor veel bedrijfsleiders als gevolg heeft dat het thema veiligheid nog wat lager op hun prioriteitenlijstje komt te staan. Er zijn nu andere noden. Het hoofd boven water houden, in eerste instantie. Veiligheid is dan het verste van hun gedachten, maar dat kan dodelijke gevolgen hebben. Als ik zie dat vijf van de negen dodelijke ongevallen gerelateerd zijn aan de bouwsector, dan vrees ik dat het niet het laatste ongeval in die sector zal zijn. Ook al heeft iedereen het lastig, we zullen toch veiligheid hoog in het vaandel moeten dragen. Corona mag dat niet tegenhouden.”

De arbeidsinspectie, officieel de Dienst Toezicht op het Welzijn op het Werk (TWW), kampt al jaren met een structureel personeelstekort. Corona zal ook daar geen positieve invloed op hebben.

“Wellicht niet. Bij veel overheidsdiensten is er momenteel geld te kort. En nu, in deze coronatijden, zullen er wellicht diepe putten in de begroting geslagen worden. Het zal dus niet evident zijn om bij overheidsdiensten nieuwe krachten bij te krijgen. Dat is een kwestie van prioriteiten leggen en we zullen dus moeten zien of de nieuwe regering bereid is om daarin te investeren. Men zal knopen moeten doorhakken. Heel veel overheidsdiensten smeken om extra slagkracht en TWW is er daar zeker één van. De nood aan nieuwe inspecteurs blijft hoog, zeker in onze provincie waar er dringend een mentaliteitswijziging nodig is. Nog al te vaak hanteren we hier het adagium zwijgen en voortdoen. Dat is nefast voor de veiligheid op de werkvloer. Daar moet dringend iets aan veranderen. Anders zullen we nog jaren de gevaarlijkste provincie om in te werken blijven.”

Dit jaar al negen dodelijke arbeidsongevallen

Man sterft nadat hij onder een verreiker belandt in Anzegem.

Man belandt onder steiger in Brugge en sterft.

Schipper Andy Loyen (37) rijdt met zijn heftruck in het water in Oostende en verdrinkt.

Landbouwer raakt verpletterd door een stier in Wingene.

Kurt P. uit Kuurne valt tijdens wegenwerken in Nieuwpoort uit de laadbak van zijn vrachtwagen en overlijdt later in het ziekenhuis aan zijn verwondingen.

Een Roemeense arbeider raakt bedolven onder een prefabgewelf in Kortrijk en sterft ter plaatse.

Een 35-jarige Pool kantelt met zijn geladen dumptruck in een spaarbekken in Veurne en verdrinkt.

Mohamed Mansouri (38) uit Ronse sterft nadat hij bij Unilin in Desselgem onder een lading vezelplaten terecht komt.

Een 61-jarige man raakt gekneld in een machine bij Cantillana in Harelbeke en overlijdt.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier